przedmowa

See also: przedmową

Old Polish

Etymology

Calque of Middle High German vorrede, vorred, from przed- +‎ mowa. First attested in 1471.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /pr̝ɛdmɔva/
• IPA^(key): (15^th CE) /pr̝ɛdmɔva/

Noun

przedmowa

1. foreword, preface

   Synonym: przymówka

   • 1901 [1471], Materiały i Prace Komisji Językowej Akademii Umiejętności w Krakowie, volume V, page 57:

     Themate przedmową aut ante libros (war. lub. rp.: themate, id est materia *przetdmową aut ante libros; Esth prol.)

     [Themate przedmową aut ante libros (war. lub. rp.: themate, id est materia przedmowa aut ante libros; Esth prol.)]

Derived terms

verbs

• mówić impf

 

Descendants

• Polish: przedmowa

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “przedmowa”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish przedmowa. By surface analysis, przed- +‎ mowa. Cognate with German Vorrede.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /pʂɛdˈmɔ.va/

• (Middle Polish) IPA^(key): (16^th c.) /pr̝ɛdˈmɔ.va/, (17^th–18^th c.) /pʂɛdˈmɔ.va/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɔva
• Syllabification: przed‧mo‧wa

Noun

przedmowa f (diminutive przedmówka)

1. foreword, preface
2. (obsolete) address, discourse, harangue (formal lengthy spoken exposition of some subject)

   Synonym: przemowa

3. (Middle Polish, Roman Catholicism) preface (prelude or introduction to the canon of the Mass)

   Synonym: prefacja

Declension

Declension of przedmowa

	singular	plural
nominative	przedmowa	przedmowy
genitive	przedmowy	przedmów
dative	przedmowie	przedmowom
accusative	przedmowę	przedmowy
instrumental	przedmową	przedmowami
locative	przedmowie	przedmowach
vocative	przedmowo	przedmowy

Related terms

adjective

• przedmowny

 

nouns

• przedmówca
• przedmówczyni

 

verbs

• mówić impf

 

Further reading

• przedmowa in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• przedmowa in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “przedmowa”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “przedmowa”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “przedmowa”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1912), “przedmowa”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 5, Warsaw, page 63