llaqway
Quechua
[edit]Noun
[edit]llaqway
Declension
[edit]declension of llaqway
| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | llaqway | llaqwaykuna |
| accusative | llaqwayta | llaqwaykunata |
| dative | llaqwayman | llaqwaykunaman |
| genitive | llaqwaypa | llaqwaykunap |
| locative | llaqwaypi | llaqwaykunapi |
| terminative | llaqwaykama | llaqwaykunakama |
| ablative | llaqwaymanta | llaqwaykunamanta |
| instrumental | llaqwaywan | llaqwaykunawan |
| comitative | llaqwaynintin | llaqwaykunantin |
| abessive | llaqwayninnaq | llaqwaykunannaq |
| comparative | llaqwayhina | llaqwaykunahina |
| causative | llaqwayrayku | llaqwaykunarayku |
| benefactive | llaqwaypaq | llaqwaykunapaq |
| associative | llaqwaypura | llaqwaykunapura |
| distributive | llaqwayninka | llaqwaykunanka |
| exclusive | llaqwaylla | llaqwaykunalla |
possessive forms of llaqway
ñuqap - first-person singular
| ñuqap (my) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | llaqwayniy | llaqwayniykuna |
| accusative | llaqwayniyta | llaqwayniykunata |
| dative | llaqwayniyman | llaqwayniykunaman |
| genitive | llaqwayniypa | llaqwayniykunap |
| locative | llaqwayniypi | llaqwayniykunapi |
| terminative | llaqwayniykama | llaqwayniykunakama |
| ablative | llaqwayniymanta | llaqwayniykunamanta |
| instrumental | llaqwayniywan | llaqwayniykunawan |
| comitative | llaqwayniynintin | llaqwayniykunantin |
| abessive | llaqwayniyninnaq | llaqwayniykunannaq |
| comparative | llaqwayniyhina | llaqwayniykunahina |
| causative | llaqwayniyrayku | llaqwayniykunarayku |
| benefactive | llaqwayniypaq | llaqwayniykunapaq |
| associative | llaqwayniypura | llaqwayniykunapura |
| distributive | llaqwayniyninka | llaqwayniykunanka |
| exclusive | llaqwayniylla | llaqwayniykunalla |
qampa - second-person singular
| qampa (your) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | llaqwayniyki | llaqwayniykikuna |
| accusative | llaqwayniykita | llaqwayniykikunata |
| dative | llaqwayniykiman | llaqwayniykikunaman |
| genitive | llaqwayniykipa | llaqwayniykikunap |
| locative | llaqwayniykipi | llaqwayniykikunapi |
| terminative | llaqwayniykikama | llaqwayniykikunakama |
| ablative | llaqwayniykimanta | llaqwayniykikunamanta |
| instrumental | llaqwayniykiwan | llaqwayniykikunawan |
| comitative | llaqwayniykintin | llaqwayniykikunantin |
| abessive | llaqwayniykinnaq | llaqwayniykikunannaq |
| comparative | llaqwayniykihina | llaqwayniykikunahina |
| causative | llaqwayniykirayku | llaqwayniykikunarayku |
| benefactive | llaqwayniykipaq | llaqwayniykikunapaq |
| associative | llaqwayniykipura | llaqwayniykikunapura |
| distributive | llaqwayniykinka | llaqwayniykikunanka |
| exclusive | llaqwayniykilla | llaqwayniykikunalla |
paypa - third-person singular
| paypa (his/her/its) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | llaqwaynin | llaqwayninkuna |
| accusative | llaqwayninta | llaqwayninkunata |
| dative | llaqwayninman | llaqwayninkunaman |
| genitive | llaqwayninpa | llaqwayninkunap |
| locative | llaqwayninpi | llaqwayninkunapi |
| terminative | llaqwayninkama | llaqwayninkunakama |
| ablative | llaqwayninmanta | llaqwayninkunamanta |
| instrumental | llaqwayninwan | llaqwayninkunawan |
| comitative | llaqwayninintin | llaqwayninkunantin |
| abessive | llaqwayninninnaq | llaqwayninkunannaq |
| comparative | llaqwayninhina | llaqwayninkunahina |
| causative | llaqwayninrayku | llaqwayninkunarayku |
| benefactive | llaqwayninpaq | llaqwayninkunapaq |
| associative | llaqwayninpura | llaqwayninkunapura |
| distributive | llaqwaynininka | llaqwayninkunanka |
| exclusive | llaqwayninlla | llaqwayninkunalla |
ñuqanchikpa - first-person inclusive plural
| ñuqanchikpa (our(incl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | llaqwayninchik | llaqwayninchikkuna |
| accusative | llaqwayninchikta | llaqwayninchikkunata |
| dative | llaqwayninchikman | llaqwayninchikkunaman |
| genitive | llaqwayninchikpa | llaqwayninchikkunap |
| locative | llaqwayninchikpi | llaqwayninchikkunapi |
| terminative | llaqwayninchikkama | llaqwayninchikkunakama |
| ablative | llaqwayninchikmanta | llaqwayninchikkunamanta |
| instrumental | llaqwayninchikwan | llaqwayninchikkunawan |
| comitative | llaqwayninchiknintin | llaqwayninchikkunantin |
| abessive | llaqwayninchikninnaq | llaqwayninchikkunannaq |
| comparative | llaqwayninchikhina | llaqwayninchikkunahina |
| causative | llaqwayninchikrayku | llaqwayninchikkunarayku |
| benefactive | llaqwayninchikpaq | llaqwayninchikkunapaq |
| associative | llaqwayninchikpura | llaqwayninchikkunapura |
| distributive | llaqwayninchikninka | llaqwayninchikkunanka |
| exclusive | llaqwayninchiklla | llaqwayninchikkunalla |
ñuqaykup - first-person exclusive plural
| ñuqaykup (our(excl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | llaqwayniyku | llaqwayniykukuna |
| accusative | llaqwayniykuta | llaqwayniykukunata |
| dative | llaqwayniykuman | llaqwayniykukunaman |
| genitive | llaqwayniykupa | llaqwayniykukunap |
| locative | llaqwayniykupi | llaqwayniykukunapi |
| terminative | llaqwayniykukama | llaqwayniykukunakama |
| ablative | llaqwayniykumanta | llaqwayniykukunamanta |
| instrumental | llaqwayniykuwan | llaqwayniykukunawan |
| comitative | llaqwayniykuntin | llaqwayniykukunantin |
| abessive | llaqwayniykunnaq | llaqwayniykukunannaq |
| comparative | llaqwayniykuhina | llaqwayniykukunahina |
| causative | llaqwayniykurayku | llaqwayniykukunarayku |
| benefactive | llaqwayniykupaq | llaqwayniykukunapaq |
| associative | llaqwayniykupura | llaqwayniykukunapura |
| distributive | llaqwayniykunka | llaqwayniykukunanka |
| exclusive | llaqwayniykulla | llaqwayniykukunalla |
qamkunap - second-person plural
| qamkunap (your(pl)) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | llaqwayniykichik | llaqwayniykichikkuna |
| accusative | llaqwayniykichikta | llaqwayniykichikkunata |
| dative | llaqwayniykichikman | llaqwayniykichikkunaman |
| genitive | llaqwayniykichikpa | llaqwayniykichikkunap |
| locative | llaqwayniykichikpi | llaqwayniykichikkunapi |
| terminative | llaqwayniykichikkama | llaqwayniykichikkunakama |
| ablative | llaqwayniykichikmanta | llaqwayniykichikkunamanta |
| instrumental | llaqwayniykichikwan | llaqwayniykichikkunawan |
| comitative | llaqwayniykichiknintin | llaqwayniykichikkunantin |
| abessive | llaqwayniykichikninnaq | llaqwayniykichikkunannaq |
| comparative | llaqwayniykichikhina | llaqwayniykichikkunahina |
| causative | llaqwayniykichikrayku | llaqwayniykichikkunarayku |
| benefactive | llaqwayniykichikpaq | llaqwayniykichikkunapaq |
| associative | llaqwayniykichikpura | llaqwayniykichikkunapura |
| distributive | llaqwayniykichikninka | llaqwayniykichikkunanka |
| exclusive | llaqwayniykichiklla | llaqwayniykichikkunalla |
paykunap - third-person plural
| paykunap (their) | singular | plural |
|---|---|---|
| nominative | llaqwayninku | llaqwayninkukuna |
| accusative | llaqwayninkuta | llaqwayninkukunata |
| dative | llaqwayninkuman | llaqwayninkukunaman |
| genitive | llaqwayninkupa | llaqwayninkukunap |
| locative | llaqwayninkupi | llaqwayninkukunapi |
| terminative | llaqwayninkukama | llaqwayninkukunakama |
| ablative | llaqwayninkumanta | llaqwayninkukunamanta |
| instrumental | llaqwayninkuwan | llaqwayninkukunawan |
| comitative | llaqwayninkuntin | llaqwayninkukunantin |
| abessive | llaqwayninkunnaq | llaqwayninkukunannaq |
| comparative | llaqwayninkuhina | llaqwayninkukunahina |
| causative | llaqwayninkurayku | llaqwayninkukunarayku |
| benefactive | llaqwayninkupaq | llaqwayninkukunapaq |
| associative | llaqwayninkupura | llaqwayninkukunapura |
| distributive | llaqwayninkunka | llaqwayninkukunanka |
| exclusive | llaqwayninkulla | llaqwayninkukunalla |
Verb
[edit]llaqway
- (transitive) to lick
- (transitive) to taste, to try (as in food)
Conjugation
[edit] Conjugation of llaqway
| infinitive | llaqway | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| agentive | llaqwaq | |||||||
| present participle | llaqwaspa | |||||||
| past participle | llaqwasqa | |||||||
| future participle | llaqwana | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person inclusive |
1st person exclusive |
2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ñuqa | qam | pay | ñuqanchik | ñuqayku | qamkuna | paykuna | |
| present | llaqwani | llaqwanki | llaqwan | llaqwanchik | llaqwayku llaqwaniku1 |
llaqwankichik | llaqwanku | |
| past (experienced) |
llaqwarqani | llaqwarqanki | llaqwarqan | llaqwarqanchik | llaqwarqayku llaqwarqaniku |
llaqwarqankichik | llaqwarqanku | |
| past (reported) |
llaqwasqani | llaqwasqanki | llaqwasqan | llaqwasqanchik | llaqwasqayku llaqwasqaniku |
llaqwasqankichik | llaqwasqanku | |
| future | llaqwasaq | llaqwanki | llaqwanqa | llaqwasunchik | llaqwasaqku | llaqwankichik | llaqwanqaku | |
| imperative | — | qam | pay | ñuqanchik | — | qamkuna | paykuna | |
| affirmative | llaqway | llaqwachun | llaqwasun2 llaqwasunchik |
llaqwaychik | llaqwachunku | |||
| negative | ama llaqwaychu |
ama llaqwachunchu |
ama llaqwasunchu ama llaqwasunchikchu |
ama llaqwaychikchu |
ama llaqwachunkuchu | |||
| 1 The conjugation -niku is only for the Ayacucho-Chanca variety. 2 The form -sun refers to "you and I together", while the form -sunchik refers to "you and I and other people". | ||||||||