gabháil

See also: gabhail

Irish

Alternative forms

• goil (Connacht)
• gabháilt (Munster)

Etymology

From Old Irish gabál, from Proto-Celtic *gabaglā; compare Welsh gafael. By surface analysis, gabh +‎ -áil, though this verbal noun itself is the origin of the suffix -áil.

Pronunciation

• (Munster) IPA^(key): /ɡvˠɑːlʲ(tʲ)/
• (Connacht) IPA^(key): /ˈɡɔwɑːlʲ/
• (Ulster) IPA^(key): (“yeast”) /ˈɡɔːlʲ/; (verbal noun of gabh) /ɡɔlʲ/, /ɡɔlˠ/, /ɡɔl̪ˠ/

Noun

gabháil f (genitive singular gabhála, nominative plural gabhálacha)

1. verbal noun of gabh
2. catch, seizure, capture; assumption (of authority); occupation (of territory); acceptance; undertaking; tolerance
3. fitting, adjustment; yoke, harness; attire; control; prop, support
4. (music, poetry) rendering
5. barm, yeast, leaven

   Synonym: giosta

Declension

Declension of gabháil (third declension)

bare forms case singular plural nominative gabháil gabhálacha vocative a ghabháil a ghabhálacha genitive gabhála gabhálacha dative gabháil gabhálacha forms with the definite article case singular plural nominative an ghabháil na gabhálacha genitive na gabhála na ngabhálacha dative leis an ngabháil don ghabháil leis na gabhálacha

Derived terms

• gabhálach (“taking, catching; receptive; contagious; gripping, grasping, occupying; possessive, avaricious”)
• gabhálacht (“receptiveness, receptivity; contagiousness; graspingness, avarice”)

Verb

gabháil (present analytic gabhálann, future analytic gabhálfaidh, verbal noun gabháil, past participle gabháilte) (transitive)

1. take
2. arrest

Conjugation

conjugation of gabháil (first conjugation – B)

verbal noun	gabháil
past participle	gabháilte
tense	singular			plural			relative	autonomous
	first	second	third	first	second	third
indicative
present	gabhálaim	gabhálann tú; gabhálair†	gabhálann sé, sí	gabhálaimid	gabhálann sibh	gabhálann siad; gabhálaid†	a ghabhálann; a ghabhálas / a ngabhálann*	gabháiltear
past	ghabháil mé; ghabhálas	ghabháil tú; ghabhálais	ghabháil sé, sí	ghabhálamar; ghabháil muid	ghabháil sibh; ghabhálabhair	ghabháil siad; ghabháladar	a ghabháil / ar ghabháil*	gabháladh
past habitual	ghabhálainn / ngabhálainn‡‡	ghabháilteá / ngabháilteᇇ	ghabháladh sé, sí / ngabháladh sé, s퇇	ghabhálaimis; ghabháladh muid / ngabhálaimis‡‡; ngabháladh muid‡‡	ghabháladh sibh / ngabháladh sibh‡‡	ghabhálaidís; ghabháladh siad / ngabhálaidís‡‡; ngabháladh siad‡‡	a ghabháladh / a ngabháladh*	ghabháiltí / ngabháilt퇇
future	gabhálfaidh mé; gabhálfad	gabhálfaidh tú; gabhálfair†	gabhálfaidh sé, sí	gabhálfaimid; gabhálfaidh muid	gabhálfaidh sibh	gabhálfaidh siad; gabhálfaid†	a ghabhálfaidh; a ghabhálfas / a ngabhálfaidh*	gabhálfar
conditional	ghabhálfainn / ngabhálfainn‡‡	ghabhálfá / ngabhálfᇇ	ghabhálfadh sé, sí / ngabhálfadh sé, s퇇	ghabhálfaimis; ghabhálfadh muid / ngabhálfaimis‡‡; ngabhálfadh muid‡‡	ghabhálfadh sibh / ngabhálfadh sibh‡‡	ghabhálfaidís; ghabhálfadh siad / ngabhálfaidís‡‡; ngabhálfadh siad‡‡	a ghabhálfadh / a ngabhálfadh*	ghabhálfaí / ngabhálfa퇇
subjunctive
present	go ngabhála mé; go ngabhálad†	go ngabhála tú; go ngabhálair†	go ngabhála sé, sí	go ngabhálaimid; go ngabhála muid	go ngabhála sibh	go ngabhála siad; go ngabhálaid†	—	go ngabháiltear
past	dá ngabhálainn	dá ngabháilteá	dá ngabháladh sé, sí	dá ngabhálaimis; dá ngabháladh muid	dá ngabháladh sibh	dá ngabhálaidís; dá ngabháladh siad	—	dá ngabháiltí
imperative
–	gabhálaim	gabháil	gabháladh sé, sí	gabhálaimis	gabhálaigí; gabhálaidh†	gabhálaidís	—	gabháiltear

*indirect relative
† archaic or dialect form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis

Mutation

Mutated forms of gabháil

radical	lenition	eclipsis
gabháil	ghabháil	ngabháil

Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish.
All possible mutated forms are displayed for convenience.

Further reading

• Ó Dónaill, Niall (1977) “gabháil”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
• de Bhaldraithe, Tomás (1959) “gabháil”, in English-Irish Dictionary, An Gúm
• “gabháil”, in New English-Irish Dictionary, Foras na Gaeilge, 2013-2025