dziatki

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *dětъka. First attested in the beginning of the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /d͡ʑaːtki/
• IPA^(key): (15^th CE) /d͡ʑɒtki/

Noun

dziatki nvir pl

1. (attested in Lesser Poland) children (young person)
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[1], Krakow, page 172a:

     Alle szø ga... bogø, yszeszmy iusz ten tho dar fszythczy straczyly, a tho vygøfszy dzatky mlode

     [Ale się ja... boję, iżesmy już ten to dar wszytcy stracili, a to wyjąwszy dziatki młode]

2. (attested in Masovia, Lesser Poland) children (descendants of parents)
   • 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 110:

     Gdi oczyecz ziw i s maczyerząn, dzyatky cząnsczy nye mayąn

     [Gdy ociec żyw i s macierzą, dziatki części nie mają]

   • 1892 [1484], Hieronim Łopaciński, editor, Reguła trzeciego zakonu św. Franciszka i drobniejsze zabytki języka polskiego z końca w. XV i początku XVI‎^[2], Krakow, page 712:

     A syosthry, kthore dzyathkamy chodzą albo brzemyenne (sorores gravidae), az do swego vyvyedzyenya nye mayą robiczi cziązko

     [A siostry, ktore dziatkami chodzą albo brzemienne (sorores gravidae), aż do swego wywiedzienia nie mają robić ciężko]

3. (attested in Lesser Poland) children (faithful people)
   • Beginning of the 15th century, Łukasz z Wielkiego Koźmina, Kazania gnieźnieńskie‎^[3], Krakow, page 2a:

     Dzathky mile! Isze gakocz dzysza dobre vestczy... szøcz bily ony... przyneszony

     [Dziatki miłe! Iże jakoć dzisia dobre wieści... sąć były ony... przyniesiony]

4. children (infant animals)
   • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa‎^[4], page 4:

     Ptaky vzryala, a ony gnyazda nyoszą, gdzye by sve dzyathky myely

     [Ptaki uźrała, a ony gniazda niosą, gdzie by swe dziatki mieli]

5. (attested in Silesia) children's holiday landing on December 28
   • 1927 [1471], Jan Fijałek, editor, Cyzjojan kłobucki‎^[5], Kłobuck, page 445:

     Grudzyen adventh dą..., Swyąnthy Thomek patrzy God, Scep[an], Jan, Dzyathky day nąam

     [Grudzień adwent da..., Święty Tomek patrzy Gód, Szczep[an], Jan, Dziatki daj nam]

Descendants

• Polish: dziatki

References

• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “dziatki”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “dziatki”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Boryś, Wiesław (2005) “dziatki”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish dziatki.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈd͡ʑat.ki/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈd͡ʑɒt.ki/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -atki
• Syllabification: dziat‧ki
• Homophone: dziadki

Noun

dziatki nvir pl

1. (archaic or literary) Synonym of dzieci

Declension

Declension of dziatki

	plural
nominative	dziatki
genitive	dziatek
dative	dziatkom
accusative	dziatki
instrumental	dziatkami
locative	dziatkach
vocative	dziatki

Further reading

• dziatki in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• dziatki in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “dziatki”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “DZIATKI”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 18.03.2016
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “dziatki”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “dziatki”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “dziatki”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 635