działacz

Old Polish

Etymology

From działać +‎ -acz. Compare uninherited/re-innovated Polish działacz First attested in c. 1420.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /d͡ʑaɫa(ː)t͡ʃ/
• IPA^(key): (15^th CE) /d͡ʑaɫat͡ʃ/, /d͡ʑaɫɒt͡ʃ/

Noun

działacz m animacy unattested

1. (hapax) worker
   • 1874-1891 [c. 1420], Rozprawy i Sprawozdania z Posiedzeń Wydziału Filologicznego Akademii Umiejętności‎^{[1], [2], [3]}, volume XXIV, page 83:

     Wszowy dzalacze voca operarios (voca operarios et redde illis mercedem Mat 20, 8)

     [Wzowi działacze voca operarios (voca operarios et redde illis mercedem Mat 20, 8)]

References

• Boryś, Wiesław (2005) “działacz”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “działacz”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “działacz”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “działacz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Etymology

From działać +‎ -acz. First attested in the 17th century. Compare Old Polish działacz.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈd͡ʑa.wat͡ʂ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈd͡ʑa.ɫat͡ʂ/, /ˈd͡ʑa.ɫɒt͡ʂ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -awat͡ʂ
• Syllabification: dzia‧łacz

Noun

działacz m pers (female equivalent działaczka)

1. activist

   Synonym: aktywista

2. (obsolete) performer; doer; agent
3. (obsolete) factor; drive; impetus

Declension

Declension of działacz

	singular	plural
nominative	działacz	działacze
genitive	działacza	działaczy
dative	działaczowi	działaczom
accusative	działacza	działaczy
instrumental	działaczem	działaczami
locative	działaczu	działaczach
vocative	działaczu	działacze

Further reading

• działacz in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• działacz in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “działacz”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Aleksander Zdanowicz (1861) “działacz”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “działacz”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 633