dirilmek
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Ottoman Turkish دیرلمك (dirilmek),[1][2] from دیری (diri),[3] equivalent to diri (“alive, living; lively”) + -l (verb-forming suffix) + -mek.
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]dirilmek (third-person singular simple present dirilir)
- (intransitive) To come alive, to come to life.
- (intransitive) To gain strength and become lively.
- (intransitive) (for a plant) To turn green from a withered state.
- (intransitive, figuratively) To become valid or active once again.
Conjugation
[edit]Conjugation of dirilmek (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | dirilmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | dirilen | ||||||
perfective | dirilmiş | |||||||
prospective | dirilecek | |||||||
personal participle | non-prospective | dirildiğim | dirildiğin | dirildiği | dirildiğimiz | dirildiğiniz | dirildikleri | |
prospective | dirileceğim | dirileceğin | dirileceği | dirileceğimiz | dirileceğiniz | dirilecekleri | ||
verbal noun | dirilme | |||||||
way of doing | diriliş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dirilirim | dirilirsin | dirilir | diriliriz | dirilirsiniz | dirilirler |
imperfective | diriliyorum | diriliyorsun | diriliyor | diriliyoruz | diriliyorsunuz | diriliyorlar | ||
past | perfective | dirildim | dirildin | dirildi | dirildik | dirildiniz | dirildiler | |
imperfective | diriliyordum | diriliyordun | diriliyordu | diriliyorduk | diriliyordunuz | diriliyorlardı (or diriliyordular) | ||
future | dirileceğim | dirileceksin | dirilecek | dirileceğiz | dirileceksiniz | dirilecekler | ||
future-in-the-past | definite | dirilecektim | dirilecektin | dirilecekti | dirilecektik | dirilecektiniz | dirileceklerdi | |
indefinite | dirilirdim | dirilirdin | dirilirdi | dirilirdik | dirilirdiniz | dirilirlerdi | ||
inferential | perfective | dirilmişim | dirilmişsin | dirilmiş | dirilmişiz | dirilmişsiniz | dirilmişler | |
aorist | dirilirmişim | dirilirmişsin | dirilirmiş | dirilirmişiz | dirilirmişsiniz | dirilirlermiş (or dirilirmişlar) | ||
imperfective | diriliyormuşum | diriliyormuşsun | diriliyormuş | diriliyormuşuz | diriliyormuşsunuz | diriliyorlarmış | ||
conditional | simple | dirilsem | dirilsen | dirilse | dirilsek | dirilseniz | dirilseler | |
perfective | dirilseydim | dirilseydin | dirilseydi | dirilseydik | dirilseydiniz | dirilseydiler | ||
optative | dirileyim | dirilesin | dirile | dirilelim | dirilesiniz | dirileler | ||
progressive | dirilmekteyim | dirilmektesin | dirilmekte | dirilmekteyiz | dirilmektesiniz | dirilmekteler | ||
necessitative | dirilmeliyim | dirilmelisin | dirilmeli | dirilmeliyiz | dirilmelisiniz | dirilmeliler | ||
imperative | diril | dirilsin | dirilin | dirilsinler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dirilir miyim? | dirilir misin? | dirilir mi? | dirilir miyiz? | dirilir misiniz? | dirilirler mi? |
imperfective | diriliyor muyum? | diriliyor musun? | diriliyor mu? | diriliyor muyuz? | diriliyor musunuz? | diriliyorlar mı? | ||
past | perfective | dirildim mi? | dirildin mi? | dirildi mi? | dirildik mi? | dirildiniz mi? | dirildiler mi? | |
imperfective | diriliyor muydum? | diriliyor muydun? | diriliyor muydu? | diriliyor muyduk? | diriliyor muydunuz? | diriliyorlar mıydı? | ||
future | dirilecek miyim? | dirilecek misin? | dirilecek mi? | dirilecek miyiz? | dirilecek misiniz? | dirilecekler mi? | ||
inferential | perfective | dirilmiş miyim? | dirilmiş misin? | dirilmiş mi? | dirilmiş miyiz? | dirilmiş misiniz? | dirilmişler mi? | |
aorist | dirilir miymişim? | dirilir miymişsin? | dirilir miymiş? | dirilir miymişiz? | dirilir miymişsiniz? | dirilirler miymiş? | ||
imperfective | diriliyor muymuşum? | diriliyor muymuşsun? | diriliyor muymuş? | diriliyor muymuşuz? | diriliyor muymuşsunuz? | diriliyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | dirilsem mi? | dirilsen mi? | dirilse mi? | dirilsek mi? | dirilseniz mi? | dirilseler mi? | |
perfective | dirilse miydim? | dirilse miydin? | dirilse miydi? | dirilse miydik? | dirilse miydiniz? | dirilseler miydi? | ||
progressive | dirilmekte miyim? | dirilmekte misin? | dirilmekte mi? | dirilmekte miyiz? | dirilmekte misiniz? | dirilmekteler mi? | ||
necessitative | dirilmeli miyim? | dirilmeli misin? | dirilmeli mi? | dirilmeli miyiz? | dirilmeli misiniz? | dirilmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | dirilmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | dirilmeyen | ||||||
perfective | dirilmemiş | |||||||
prospective | dirilmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | dirilmediğim | dirilmediğin | dirilmediği | dirilmediğimiz | dirilmediğiniz | dirilmedikleri | |
prospective | dirilmeyeceğim | dirilmeyeceğin | dirilmeyeceği | dirilmeyeceğimiz | dirilmeyeceğiniz | dirilmeyecekleri | ||
verbal noun | dirilmeme | |||||||
way of doing | dirilmeyiş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dirilmem | dirilmezsin | dirilmez | dirilmeyiz | dirilmezsiniz | dirilmezler |
imperfective | dirilmiyorum | dirilmiyorsun | dirilmiyor | dirilmiyoruz | dirilmiyorsunuz | dirilmiyorlar | ||
past | perfective | dirilmedim | dirilmedin | dirilmedi | dirilmedik | dirilmediniz | dirilmediler | |
imperfective | dirilmiyordum | dirilmiyordun | dirilmiyordu | dirilmiyorduk | dirilmiyordunuz | dirilmiyorlardı | ||
future | dirilmeyeceğim | dirilmeyeceksin | dirilmeyecek | dirilmeyeceğiz | dirilmeyeceksiniz | dirilmeyecekler | ||
inferential | perfective | dirilmemişim | dirilmemişsin | dirilmemiş | dirilmemişiz | dirilmemişsiniz | dirilmemişler | |
aorist | dirilmezmişim | dirilmezmişsin | dirilmezmiş | dirilmezmişiz | dirilmezmişsiniz | dirilmezlermiş | ||
imperfective | dirilmiyormuşum | dirilmiyormuşsun | dirilmiyormuş | dirilmiyormuşuz | dirilmiyormuşsunuz | dirilmiyorlarmış | ||
conditional | simple | dirilmesem | dirilmesen | dirilmese | dirilmesek | dirilmeseniz | dirilmeseler | |
perfective | dirilmeseydim | dirilmeseydin | dirilmeseydi | dirilmeseydik | dirilmeseydiniz | dirilmeseydiler | ||
optative | dirilmeyeyim | dirilmeyesin | dirilmeye | dirilmeyelim | dirilmeyesiniz | dirilmeyeler | ||
progressive | dirilmemekteyim | dirilmemektesin | dirilmemekte | dirilmemekteyiz | dirilmemektesiniz | dirilmemekteler | ||
necessitative | dirilmemeliyim | dirilmemelisin | dirilmemeli | dirilmemeliyiz | dirilmemelisiniz | dirilmemeliler | ||
imperative | dirilme | dirilmesin | dirilmeyin | dirilmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dirilmez miyim? | dirilmez misin? | dirilmez mi? | dirilmez miyiz? | dirilmez misiniz? | dirilmezler mi? |
imperfective | dirilmiyor muyum? | dirilmiyor musun? | dirilmiyor mu? | dirilmiyor muyuz? | dirilmiyor musunuz? | dirilmiyorlar mı? | ||
past | perfective | dirilmedim mi? | dirilmedin mi? | dirilmedi mi? | dirilmedik mi? | dirilmediniz mi? | dirilmediler mi? | |
imperfective | dirilmiyor muydum? | dirilmiyor muydun? | dirilmiyor muydu? | dirilmiyor muyduk? | dirilmiyor muydunuz? | dirilmiyorlar mıydı? | ||
future | dirilmeyecek miyim? | dirilmeyecek misin? | dirilmeyecek mi? | dirilmeyecek miyiz? | dirilmeyecek misiniz? | dirilmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | dirilmemiş miyim? | dirilmemiş misin? | dirilmemiş mi? | dirilmemiş miyiz? | dirilmemiş misiniz? | dirilmemişler mi? | |
aorist | dirilmez miymişim? | dirilmez miymişsin? | dirilmez miymiş? | dirilmez miymişiz? | dirilmez miymişsiniz? | dirilmezler miymiş? | ||
imperfective | dirilmiyor muymuşum? | dirilmiyor muymuşsun? | dirilmiyor muymuş? | dirilmiyor muymuşuz? | dirilmiyor muymuşsunuz? | dirilmiyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | dirilmesem mi? | dirilmesen mi? | dirilmese mi? | dirilmesek mi? | dirilmeseniz mi? | dirilmeseler mi? | |
perfective | dirilmese miydim? | dirilmese miydin? | dirilmese miydi? | dirilmese miydik? | dirilmese miydiniz? | dirilmeseler miydi? | ||
progressive | dirilmemekte miyim? | dirilmemekte misin? | dirilmemekte mi? | dirilmemekte miyiz? | dirilmemekte misiniz? | dirilmemekteler mi? | ||
necessitative | dirilmemeli miyim? | dirilmemeli misin? | dirilmemeli mi? | dirilmemeli miyiz? | dirilmemeli misiniz? | dirilmemeliler mi? |
Synonyms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- ^ Redhouse, James W. (1890) “دیرلمك”, in A Turkish and English Lexicon[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 934
- ^ Kélékian, Diran (1911) “دیرلمك”, in Dictionnaire turc-français[2], Constantinople: Mihran, page 597
- ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “diri”, in Nişanyan Sözlük
Further reading
[edit]- “dirilmek”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Çağbayır, Yaşar (2007) “dirilmek”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1239