dikilmek
Appearance
Turkish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Ottoman Turkish دیكلمك (dikilmek, “to be sewed or stitched, to be planted, to be erected, for the eyes to become fixed upon an object, for a drink to be wholly drunk up”),[1] from Ottoman Turkish دیكمك (dikmek, “to sew, to stitch, to plant, to stick a thing into a thing, to fix the eyes on an object, to drink off”), from Proto-Turkic *tik- (“to plant vertically”).[2][3]
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]dikilmek (third-person singular simple present dikilir)
- (intransitive) passive of dikmek
- (intransitive) To become erect, to get to or be put in a vertical position.
- (intransitive) To stand continuously.
- (intransitive) (for eyes) To become fixed at a particular point.
- (intransitive) To stand up against, to defy.
- (intransitive, physiology) (for some parts of the body) To become rigid and erect as a result of being engorged with blood.
Conjugation
[edit]Conjugation of dikilmek (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | dikilmek | |||||||
impersonal participle | imperfective | dikilen | ||||||
perfective | dikilmiş | |||||||
prospective | dikilecek | |||||||
personal participle | non-prospective | dikildiğim | dikildiğin | dikildiği | dikildiğimiz | dikildiğiniz | dikildikleri | |
prospective | dikileceğim | dikileceğin | dikileceği | dikileceğimiz | dikileceğiniz | dikilecekleri | ||
verbal noun | dikilme | |||||||
way of doing | dikiliş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dikilirim | dikilirsin | dikilir | dikiliriz | dikilirsiniz | dikilirler |
imperfective | dikiliyorum | dikiliyorsun | dikiliyor | dikiliyoruz | dikiliyorsunuz | dikiliyorlar | ||
past | perfective | dikildim | dikildin | dikildi | dikildik | dikildiniz | dikildiler | |
imperfective | dikiliyordum | dikiliyordun | dikiliyordu | dikiliyorduk | dikiliyordunuz | dikiliyorlardı (or dikiliyordular) | ||
future | dikileceğim | dikileceksin | dikilecek | dikileceğiz | dikileceksiniz | dikilecekler | ||
future-in-the-past | definite | dikilecektim | dikilecektin | dikilecekti | dikilecektik | dikilecektiniz | dikileceklerdi | |
indefinite | dikilirdim | dikilirdin | dikilirdi | dikilirdik | dikilirdiniz | dikilirlerdi | ||
inferential | perfective | dikilmişim | dikilmişsin | dikilmiş | dikilmişiz | dikilmişsiniz | dikilmişler | |
aorist | dikilirmişim | dikilirmişsin | dikilirmiş | dikilirmişiz | dikilirmişsiniz | dikilirlermiş (or dikilirmişlar) | ||
imperfective | dikiliyormuşum | dikiliyormuşsun | dikiliyormuş | dikiliyormuşuz | dikiliyormuşsunuz | dikiliyorlarmış | ||
conditional | simple | dikilsem | dikilsen | dikilse | dikilsek | dikilseniz | dikilseler | |
perfective | dikilseydim | dikilseydin | dikilseydi | dikilseydik | dikilseydiniz | dikilseydiler | ||
optative | dikileyim | dikilesin | dikile | dikilelim | dikilesiniz | dikileler | ||
progressive | dikilmekteyim | dikilmektesin | dikilmekte | dikilmekteyiz | dikilmektesiniz | dikilmekteler | ||
necessitative | dikilmeliyim | dikilmelisin | dikilmeli | dikilmeliyiz | dikilmelisiniz | dikilmeliler | ||
imperative | dikil | dikilsin | dikilin | dikilsinler | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dikilir miyim? | dikilir misin? | dikilir mi? | dikilir miyiz? | dikilir misiniz? | dikilirler mi? |
imperfective | dikiliyor muyum? | dikiliyor musun? | dikiliyor mu? | dikiliyor muyuz? | dikiliyor musunuz? | dikiliyorlar mı? | ||
past | perfective | dikildim mi? | dikildin mi? | dikildi mi? | dikildik mi? | dikildiniz mi? | dikildiler mi? | |
imperfective | dikiliyor muydum? | dikiliyor muydun? | dikiliyor muydu? | dikiliyor muyduk? | dikiliyor muydunuz? | dikiliyorlar mıydı? | ||
future | dikilecek miyim? | dikilecek misin? | dikilecek mi? | dikilecek miyiz? | dikilecek misiniz? | dikilecekler mi? | ||
inferential | perfective | dikilmiş miyim? | dikilmiş misin? | dikilmiş mi? | dikilmiş miyiz? | dikilmiş misiniz? | dikilmişler mi? | |
aorist | dikilir miymişim? | dikilir miymişsin? | dikilir miymiş? | dikilir miymişiz? | dikilir miymişsiniz? | dikilirler miymiş? | ||
imperfective | dikiliyor muymuşum? | dikiliyor muymuşsun? | dikiliyor muymuş? | dikiliyor muymuşuz? | dikiliyor muymuşsunuz? | dikiliyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | dikilsem mi? | dikilsen mi? | dikilse mi? | dikilsek mi? | dikilseniz mi? | dikilseler mi? | |
perfective | dikilse miydim? | dikilse miydin? | dikilse miydi? | dikilse miydik? | dikilse miydiniz? | dikilseler miydi? | ||
progressive | dikilmekte miyim? | dikilmekte misin? | dikilmekte mi? | dikilmekte miyiz? | dikilmekte misiniz? | dikilmekteler mi? | ||
necessitative | dikilmeli miyim? | dikilmeli misin? | dikilmeli mi? | dikilmeli miyiz? | dikilmeli misiniz? | dikilmeliler mi? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | dikilmemek | |||||||
impersonal participle | imperfective | dikilmeyen | ||||||
perfective | dikilmemiş | |||||||
prospective | dikilmeyecek | |||||||
personal participle | non-prospective | dikilmediğim | dikilmediğin | dikilmediği | dikilmediğimiz | dikilmediğiniz | dikilmedikleri | |
prospective | dikilmeyeceğim | dikilmeyeceğin | dikilmeyeceği | dikilmeyeceğimiz | dikilmeyeceğiniz | dikilmeyecekleri | ||
verbal noun | dikilmeme | |||||||
way of doing | dikilmeyiş | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dikilmem | dikilmezsin | dikilmez | dikilmeyiz | dikilmezsiniz | dikilmezler |
imperfective | dikilmiyorum | dikilmiyorsun | dikilmiyor | dikilmiyoruz | dikilmiyorsunuz | dikilmiyorlar | ||
past | perfective | dikilmedim | dikilmedin | dikilmedi | dikilmedik | dikilmediniz | dikilmediler | |
imperfective | dikilmiyordum | dikilmiyordun | dikilmiyordu | dikilmiyorduk | dikilmiyordunuz | dikilmiyorlardı | ||
future | dikilmeyeceğim | dikilmeyeceksin | dikilmeyecek | dikilmeyeceğiz | dikilmeyeceksiniz | dikilmeyecekler | ||
inferential | perfective | dikilmemişim | dikilmemişsin | dikilmemiş | dikilmemişiz | dikilmemişsiniz | dikilmemişler | |
aorist | dikilmezmişim | dikilmezmişsin | dikilmezmiş | dikilmezmişiz | dikilmezmişsiniz | dikilmezlermiş | ||
imperfective | dikilmiyormuşum | dikilmiyormuşsun | dikilmiyormuş | dikilmiyormuşuz | dikilmiyormuşsunuz | dikilmiyorlarmış | ||
conditional | simple | dikilmesem | dikilmesen | dikilmese | dikilmesek | dikilmeseniz | dikilmeseler | |
perfective | dikilmeseydim | dikilmeseydin | dikilmeseydi | dikilmeseydik | dikilmeseydiniz | dikilmeseydiler | ||
optative | dikilmeyeyim | dikilmeyesin | dikilmeye | dikilmeyelim | dikilmeyesiniz | dikilmeyeler | ||
progressive | dikilmemekteyim | dikilmemektesin | dikilmemekte | dikilmemekteyiz | dikilmemektesiniz | dikilmemekteler | ||
necessitative | dikilmemeliyim | dikilmemelisin | dikilmemeli | dikilmemeliyiz | dikilmemelisiniz | dikilmemeliler | ||
imperative | dikilme | dikilmesin | dikilmeyin | dikilmesinler | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | dikilmez miyim? | dikilmez misin? | dikilmez mi? | dikilmez miyiz? | dikilmez misiniz? | dikilmezler mi? |
imperfective | dikilmiyor muyum? | dikilmiyor musun? | dikilmiyor mu? | dikilmiyor muyuz? | dikilmiyor musunuz? | dikilmiyorlar mı? | ||
past | perfective | dikilmedim mi? | dikilmedin mi? | dikilmedi mi? | dikilmedik mi? | dikilmediniz mi? | dikilmediler mi? | |
imperfective | dikilmiyor muydum? | dikilmiyor muydun? | dikilmiyor muydu? | dikilmiyor muyduk? | dikilmiyor muydunuz? | dikilmiyorlar mıydı? | ||
future | dikilmeyecek miyim? | dikilmeyecek misin? | dikilmeyecek mi? | dikilmeyecek miyiz? | dikilmeyecek misiniz? | dikilmeyecekler mi? | ||
inferential | perfective | dikilmemiş miyim? | dikilmemiş misin? | dikilmemiş mi? | dikilmemiş miyiz? | dikilmemiş misiniz? | dikilmemişler mi? | |
aorist | dikilmez miymişim? | dikilmez miymişsin? | dikilmez miymiş? | dikilmez miymişiz? | dikilmez miymişsiniz? | dikilmezler miymiş? | ||
imperfective | dikilmiyor muymuşum? | dikilmiyor muymuşsun? | dikilmiyor muymuş? | dikilmiyor muymuşuz? | dikilmiyor muymuşsunuz? | dikilmiyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | dikilmesem mi? | dikilmesen mi? | dikilmese mi? | dikilmesek mi? | dikilmeseniz mi? | dikilmeseler mi? | |
perfective | dikilmese miydim? | dikilmese miydin? | dikilmese miydi? | dikilmese miydik? | dikilmese miydiniz? | dikilmeseler miydi? | ||
progressive | dikilmemekte miyim? | dikilmemekte misin? | dikilmemekte mi? | dikilmemekte miyiz? | dikilmemekte misiniz? | dikilmemekteler mi? | ||
necessitative | dikilmemeli miyim? | dikilmemeli misin? | dikilmemeli mi? | dikilmemeli miyiz? | dikilmemeli misiniz? | dikilmemeliler mi? |
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]References
[edit]- ^ Redhouse, James W. (1890) “دیكلمك”, in A Turkish and English Lexicon[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 938
- ^ Starostin, Sergei, Dybo, Anna, Mudrak, Oleg (2003) “*dik-”, in Etymological dictionary of the Altaic languages (Handbuch der Orientalistik; VIII.8), Leiden, New York, Köln: E.J. Brill
- ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “dik-”, in Nişanyan Sözlük
Further reading
[edit]- “dikilmek”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Çağbayır, Yaşar (2007) “dikilmek¹”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 1215