cztery

Old Polish

Alternative forms

• czterzej, czterzy, cztyry, cztyrze, cztyrzej, cztyrzy, szczyry, szczyrze, szczyrzy, sztyry, sztyrze, sztyrzy

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *četyre. First attested in the 14th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /t͡ʃʲtɛ(ː)rɨ/
• IPA^(key): (15^th CE) /t͡ʃʲtɛrɨ/, /t͡ʃʲterɨ/

Numeral

cztery

1. four

Descendants

• Polish: cztery
• Silesian: sztyry

References

• Boryś, Wiesław (2005) “cztery”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “cztery”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• Bańkowski, Andrzej (2000) “cztery”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “cztery”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN

Polish

Polish numbers ^(edit)

	40
←  3	4	5  →
Cardinal: cztery     Ordinal: czwarty     Adverbial: czterokrotnie, czterokroć     Multiplier: poczwórny, czterokrotny     Distributive: poczwórnie     Adverbial qualitative: czworako     Multiplier qualitative: czworaki     Collective: czworo     Additional collective: kwartet     Fractional: ćwierć, ćwiartka     Numeral noun: czwórka     Relational adjective: czwórkowy     Related verb: czworzyć

Alternative forms

• czterzy, cztyrzy, cztyry, czotery, sztery, szterzy, śterzy, śtyry, sztery, śtery, sztyrzy, śtyrzy, czterze (Middle Polish)
• sztyry (Middle Polish or Przemyśl)

Etymology

Inherited from Old Polish cztery. Doublet of kwadra and kwarta.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈt͡ʂtɛ.rɘ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈt͡ʂtɛ.rɨ/, /ˈt͡ʂte.rɨ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛrɘ
• Syllabification: czte‧ry

Numeral

cztery

1. four

Declension

Declension of cztery

	plural
	virile	other
nominative	czterej	cztery
genitive	czterech
dative	czterem
accusative	czterech	cztery
instrumental	czterema
locative	czterech
vocative	czterej	cztery

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), cztery is one of the most used words in Polish, appearing 65 times in scientific texts, 185 times in news, 67 times in essays, 33 times in fiction, and 23 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 373 times, making it the 133rd most common word in a corpus of 500,000 words.

Noun

cztery n (indeclinable)

1. (education) four (grade in school)

Coordinate terms

Polish cardinal numbers from 0 to 99

	—0	—1	—2	—3	—4	—5	—6	—7	—8	—9
0—	zero	jeden	dwa	trzy	cztery	pięć	sześć	siedem	osiem	dziewięć
1—	dziesięć	jedenaście	dwanaście	trzynaście	czternaście	piętnaście	szesnaście	siedemnaście	osiemnaście	dziewiętnaście
2—	dwadzieścia	dwadzieścia jeden	dwadzieścia dwa	dwadzieścia trzy	dwadzieścia cztery	dwadzieścia pięć	dwadzieścia sześć	dwadzieścia siedem	dwadzieścia osiem	dwadzieścia dziewięć
3—	trzydzieści	trzydzieści jeden	trzydzieści dwa	trzydzieści trzy	trzydzieści cztery	trzydzieści pięć	trzydzieści sześć	trzydzieści siedem	trzydzieści osiem	trzydzieści dziewięć
4—	czterdzieści	czterdzieści jeden	czterdzieści dwa	czterdzieści trzy	czterdzieści cztery	czterdzieści pięć	czterdzieści sześć	czterdzieści siedem	czterdzieści osiem	czterdzieści dziewięć
5—	pięćdziesiąt	pięćdziesiąt jeden	pięćdziesiąt dwa	pięćdziesiąt trzy	pięćdziesiąt cztery	pięćdziesiąt pięć	pięćdziesiąt sześć	pięćdziesiąt siedem	pięćdziesiąt osiem	pięćdziesiąt dziewięć
6—	sześćdziesiąt	sześćdziesiąt jeden	sześćdziesiąt dwa	sześćdziesiąt trzy	sześćdziesiąt cztery	sześćdziesiąt pięć	sześćdziesiąt sześć	sześćdziesiąt siedem	sześćdziesiąt osiem	sześćdziesiąt dziewięć
7—	siedemdziesiąt	siedemdziesiąt jeden	siedemdziesiąt dwa	siedemdziesiąt trzy	siedemdziesiąt cztery	siedemdziesiąt pięć	siedemdziesiąt sześć	siedemdziesiąt siedem	siedemdziesiąt osiem	siedemdziesiąt dziewięć
8—	osiemdziesiąt	osiemdziesiąt jeden	osiemdziesiąt dwa	osiemdziesiąt trzy	osiemdziesiąt cztery	osiemdziesiąt pięć	osiemdziesiąt sześć	osiemdziesiąt siedem	osiemdziesiąt osiem	osiemdziesiąt dziewięć
9—	dziewięćdziesiąt	dziewięćdziesiąt jeden	dziewięćdziesiąt dwa	dziewięćdziesiąt trzy	dziewięćdziesiąt cztery	dziewięćdziesiąt pięć	dziewięćdziesiąt sześć	dziewięćdziesiąt siedem	dziewięćdziesiąt osiem	dziewięćdziesiąt dziewięć

Further reading

• cztery in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• cztery in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “czterzy, cztery, cztyrzy, cztyry, czotery, sztery, szterzy a. śterzy, sztyry a. śtyry, sztery a. śtery, sztyrzy a. śtyrzy”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• “CZTERY”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 2021 January 8
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “cztery”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “cztery”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “cztery”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 402