From Wiktionary, the free dictionary
Cognate with Welsh brifo ( “ to injure ” ) .[ 1]
(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium .)
brúigh (present analytic brúnn , future analytic brúfaidh , verbal noun brú , past participle brúite ) ( transitive , intransitive )
press
push , shove
crush
singular
plural
relative
autonomous
first
second
third
first
second
third
indicative
present
brúim
brúnn tú; brúir †
brúnn sé, sí
brúimid
brúnn sibh
brúnn siad; brúid †
a bhrúnn ; a bhrús / a mbrúnn *
brúitear
past
bhrúigh mé; bhrús
bhrúigh tú; bhrúis
bhrúigh sé, sí
bhrúmar ; bhrúigh muid
bhrúigh sibh; bhrúbhair
bhrúigh siad; bhrúdar
a bhrúigh / ar bhrúigh *
brúdh
past habitual
bhrúinn / mbrúinn ‡‡
bhrúiteá / mbrúiteá ‡‡
bhrúdh sé, sí / mbrúdh sé, s퇇
bhrúimis ; bhrúdh muid / mbrúimis ‡‡; mbrúdh muid‡‡
bhrúdh sibh / mbrúdh sibh‡‡
bhrúidís ; bhrúdh siad / mbrúidís ‡‡; mbrúdh siad‡‡
a bhrúdh / a mbrúdh *
bhrúití / mbrúití ‡‡
future
brúfaidh mé; brúfad
brúfaidh tú; brúfair †
brúfaidh sé, sí
brúfaimid ; brúfaidh muid
brúfaidh sibh
brúfaidh siad; brúfaid †
a bhrúfaidh ; a bhrúfas / a mbrúfaidh *
brúfar
conditional
bhrúfainn / mbrúfainn ‡‡
bhrúfá / mbrúfá ‡‡
bhrúfadh sé, sí / mbrúfadh sé, s퇇
bhrúfaimis ; bhrúfadh muid / mbrúfaimis ‡‡; mbrúfadh muid‡‡
bhrúfadh sibh / mbrúfadh sibh‡‡
bhrúfaidís ; bhrúfadh siad / mbrúfaidís ‡‡; mbrúfadh siad‡‡
a bhrúfadh / a mbrúfadh *
bhrúfaí / mbrúfaí ‡‡
subjunctive
present
go mbrú mé; go mbrúd †
go mbrú tú; go mbrúir †
go mbrú sé, sí
go mbrúimid ; go mbrú muid
go mbrú sibh
go mbrú siad; go mbrúid †
—
go mbrúitear
past
dá mbrúinn
dá mbrúiteá
dá mbrúdh sé, sí
dá mbrúimis ; dá mbrúdh muid
dá mbrúdh sibh
dá mbrúidís ; dá mbrúdh siad
—
dá mbrúití
imperative
brúim
brúigh
brúdh sé, sí
brúimis
brúigí ; brúidh †
brúidís
—
brúitear
verbal noun
brú
past participle
brúite
* indirect relative † archaic or dialect form ‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Note: Certain mutated forms of some words can never occur in standard Modern Irish. All possible mutated forms are displayed for convenience.
^ R. J. Thomas, G. A. Bevan, P. J. Donovan, A. Hawke et al., editors (1950–present), “briw ”, in Geiriadur Prifysgol Cymru Online (in Welsh), University of Wales Centre for Advanced Welsh & Celtic Studies
Ó Dónaill, Niall (1977 ) “brúigh ”, in Foclóir Gaeilge–Béarla , Dublin: An Gúm, →ISBN
de Bhaldraithe, Tomás (1959 ) “brúigh ”, in English-Irish Dictionary , An Gúm
“brúigh ”, in New English-Irish Dictionary , Foras na Gaeilge, 2013-2024
Gregory Toner, Sharon Arbuthnot, Máire Ní Mhaonaigh, Marie-Luise Theuerkauf, Dagmar Wodtko, editors (2019 ), “1 bruïd ”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
Dinneen, Patrick S. (1904 ) “brúġaim”, in Foclóir Gaeḋilge agus Béarla , 1st edition, Dublin: Irish Texts Society, page 92