bieluń

See also: bielun, Bieluń, and biélùn

Old Polish

Alternative forms

• bieleń, bielon, bieluj, bielun

Etymology

Borrowed from Old East Slavic беленъ (belenŭ). First attested in the first half of the 15th century.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /bjɛlʲuɲ/
• IPA^(key): (15^th CE) /bjɛlʲuɲ/

Noun

bieluń m animacy unattested (related adjective bielonowy)

1. (attested in Greater Poland) black henbane (Hyoscyamus niger)
   • 1900 [1419], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[1], number 5292:

     Byelon cassilago

     [Bielon cassilago]

   • 1900 [1460], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[2], number 3601:

     Byelen iusquianus

     [Bieleń iusquianus]

   • 1440, rękopiśmienne ekscerpty - glosy z rozariusza z rękopisu znajdującego się w zbiorach Biblioteki Klasztornej oo. Paulinów na Jasnej Górze pod sygn. II 25 z r. 1444, page 144r:

     Ivsquinius uel iusquianus est herba quedam vlg. byelon

     [Ivsquinius uel iusquianus est herba quedam vlg. bielon]

   • 1442, Wokabularz Raczyńskich, Biblioteki Raczyńskich w Poznaniu, sygn. 1360/I, page 130r:

     Iusquiamus est genus herbe aput Grecos vlg. byelun

     [Iusquiamus est genus herbe aput Grecos vlg. bielun]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 71v:

     Iusquiamus est quedam herba bylsam byelon

     [Iusquiamus est quedam herba bylsam bielon]

   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 130v:

     Stolopendia est quedam herba scheley, byelon

     [Stolopendia est quedam herba scheley, bielon]

   • 1900 [1484], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[3], number 6113:

     Byelwy iusquiamus

     [Bieluj iusquiamus]

Descendants

• Polish: bieluń

References

• Boryś, Wiesław (2005) “biały”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “bieluń”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• K. Nitsch, editor (1953), “bieluń, bieleń, bielon, bieluj, bielun”, in Słownik staropolski‎^[4] (in Polish), volume 1, Warsaw: Polish Academy of Sciences, page 89
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “bieluń, bieleń, bielon, bieluj, bielun”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “bielun, bielon”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Alternative forms

• bielon, bielun, bieleń, bielen (Middle Polish)

Etymology

Inherited from Old Polish bieluń.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /ˈbjɛ.luɲ/

• (Middle Polish) IPA^(key): /ˈbjɛ.luɲ/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛluɲ
• Syllabification: bie‧luń
• Homophone: Bieluń

Noun

bieluń m inan

1. thorn apple (any plant of the genus Datura)
2. (obsolete) henbane (any plant of the genus Hyoscyamus)

   Synonym: lulek

Declension

Declension of bieluń

	singular	plural
nominative	bieluń	bielunie
genitive	bielunia	bieluni
dative	bieluniowi	bieluniom
accusative	bieluń	bielunie
instrumental	bieluniem	bieluniami
locative	bieluniu	bieluniach
vocative	bieluniu	bielunie

Derived terms

nouns

• bieluń dziędzierzawa

Further reading

• bieluń in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• bieluń in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “bielon, bielun, bieleń, bielen”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “bieluń”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “bieluń”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “bieluń”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 152
• bieluń in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego