bawełna

See also: bawełną

Old Polish

Etymology

Partial calque of Middle High German boumwolle. First attested in 1437.

Pronunciation

• IPA^(key): (10^th–15^th CE) /bavɛɫna/
• IPA^(key): (15^th CE) /bavɛɫna/

Noun

bawełna f

1. Levant cotton, Gossypium herbaceum

   Synonym: boumwol

   • 1900 [1437], Józef Rostafiński, editor, Symbola ad historiam naturalem medii aevi = Średniowieczna historya naturalna w Polsce. Ps 2‎^[1], number 2490:

     Bawelna bombax

     [Bawełna bombax]

2. (attested in Greater Poland) cotton (fiber of this plant)
   • c. 1500, Wokabularz lubiński, Lubiń: inkunabuł Archiwum Archidiecezjalnego w Gnieźnie, sygn. Inc. 78d., page 19v:

     Bombix bawmwoll vel dicitur *fermis qui net sericum bąvelną

     [Bombix bawmwoll vel dicitur *fermis qui net sericum bawełna]

Descendants

• Polish: bawełna, baweła (Masuria, Ostróda, Warmia)
  • → Belarusian: баво́ўна (bavóŭna)
  • → Kashubian: bawôłna
• Silesian: bawołna

References

• Boryś, Wiesław (2005) “bawełna”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
• Mańczak, Witold (2017) “bawełna”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
• Bańkowski, Andrzej (2000) “bawełna”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
• Sławski, Franciszek (1958-1965) “bawełna”, in Jan Safarewicz, Andrzej Siudut, editors, Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological dictionary of the Polish language] (in Polish), Kraków: Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego
• B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “bawełna”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
• Ewa Deptuchowa, Mariusz Frodyma, Katarzyna Jasińska, Magdalena Klapper, Dorota Kołodziej, Mariusz Leńczuk, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, editors (2023), “bawełna”, in Rozariusze z polskimi glosami. Internetowa baza danych [Dictionaries of Polish glosses, an Internet database] (in Polish), Kraków: Pracownia Języka Staropolskiego Instytut Języka Polskiego Polskiej Akademii Nauk

Polish

Alternative forms

• baweła (Masuria, Ostróda, Warmia)

Etymology

Inherited from Old Polish bawełna.

Pronunciation

 

• IPA^(key): /baˈvɛw.na/

• (Middle Polish) IPA^(key): /baˈvɛɫ.na/
• (Masovia):
  • (Ostróda) IPA^(key): /baˈvɛw.na/
  • (Warmia) IPA^(key): /baˈvɛw.na/
  • (Masuria) IPA^(key): /baˈvɛw.na/

• Audio:

  (file)

• Rhymes: -ɛwna
• Syllabification: ba‧weł‧na

Noun

bawełna f (related adjective bawełniany)

1. cotton (Gossypium)

   Synonym: bawełnica

2. cotton (fibre)
3. cotton (textile)

Declension

Declension of bawełna

	singular
nominative	bawełna
genitive	bawełny
dative	bawełnie
accusative	bawełnę
instrumental	bawełną
locative	bawełnie
vocative	bawełno

Derived terms

adjectives

• bawełniarski
• bawełniasty
• bawełnisty
• bawełnopodobny

 

nouns

• bawełna strzelnicza
• bawełniak
• bawełnianka
• bawełniarz
• bawełnica
• bawełniczka

 

verb

• owijać w bawełnę impf

 

Descendants

• → Belarusian: баво́ўна (bavóŭna)
• → Kashubian: bawôłna

Further reading

• bawełna in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
• bawełna in Polish dictionaries at PWN
• Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “bawełna”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
• Danuta Lankiewicz (17.04.2024) “BAWEŁNA”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
• Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “bawełna”, in Słownik języka polskiego
• Aleksander Zdanowicz (1861) “bawełna”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
• J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “bawełna”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 106
• Zofia Stamirowska (1987-2024) “bawełna”, in Anna Basara, editor, Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, volume 1, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, →ISBN, pages 158-159