Jump to content

artikulál

From Wiktionary, the free dictionary

Hungarian

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Late Latin articulare.[1] With the verb-forming suffix -ál.

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): [ˈɒrtikulaːl]
  • Hyphenation: ar‧ti‧ku‧lál
  • Rhymes: -aːl

Verb

[edit]

artikulál

  1. (transitive, linguistics) to articulate, enunciate, pronounce (to form speech sounds by operating the speech organs)
  2. (intransitive, higher register) to articulate (to say the words clearly when speaking; to say the lyrics clearly when singing)
  3. (transitive) to express (to put into words)
    Synonyms: kifejez, kinyilvánít

Conjugation

[edit]
Conjugation of artikulál
Click for archaic forms 1st person sg 2nd person sg
informal
3rd person sg,
2nd p. sg formal
1st person pl 2nd person pl
informal
3rd person pl,
2nd p. pl formal
indica­tive indica­tive pre­sent indef. artikulálok artikulálsz artikulál artikulálunk artikuláltok artikulálnak
def. artikulálom artikulálod artikulálja artikuláljuk artikuláljátok artikulálják
2nd obj artikulállak
past indef. artikuláltam artikuláltál artikulált artikuláltunk artikuláltatok artikuláltak
def. artikuláltam artikuláltad artikulálta artikuláltuk artikuláltátok artikulálták
2nd obj artikuláltalak
future
Future is expressed with a present-tense verb with a completion-marking prefix and/or a time adverb, or—more explicitly—with the infinitive plus the conjugated auxiliary verb fog, e.g. artikulálni fog.
archaic
preterite
indef. artikulálék artikulálál artikulála artikulálánk artikulálátok artikulálának
def. artikulálám artikulálád artikulálá artikulálánk artikulálátok artikulálák
2nd obj artikulálálak
archaic past Two additional past tenses: the present and the (current) past forms followed by vala (volt), e.g. artikulál vala, artikulált vala/volt.
archaic future indef. artikulálandok artikulálandasz artikuláland artikulálandunk artikulálandotok artikulálandanak
def. artikulálandom artikulálandod artikulálandja artikulálandjuk artikulálandjátok artikulálandják
2nd obj artikulálandalak
condi­tional pre­sent indef. artikulálnék artikulálnál artikulálna artikulálnánk artikulálnátok artikulálnának
def. artikulálnám artikulálnád artikulálná artikulálnánk
(or artikulálnók)
artikulálnátok artikulálnák
2nd obj artikulálnálak
past Indicative past forms followed by volna, e.g. artikulált volna
sub­junc­tive sub­junc­tive pre­sent indef. artikuláljak artikulálj or
artikuláljál
artikuláljon artikuláljunk artikuláljatok artikuláljanak
def. artikuláljam artikuláld or
artikuláljad
artikulálja artikuláljuk artikuláljátok artikulálják
2nd obj artikuláljalak
(archaic) past Indicative past forms followed by légyen, e.g. artikulált légyen
infinitive artikulálni artikulálnom artikulálnod artikulálnia artikulálnunk artikulálnotok artikulálniuk
other
forms
verbal noun present part. past part. future part. adverbial participle causative
artikulálás artikuláló artikulált artikulálandó artikulálva (artikulálván) artikuláltat
The archaic passive conjugation had the same -(t)at/-(t)et suffix as the causative, followed by -ik in the 3rd-person singular
(and the concomitant changes in conditional and subjunctive mostly in the 1st- and 3rd-person singular like with other traditional -ik verbs).
Potential conjugation of artikulál
Click for archaic forms 1st person sg 2nd person sg
informal
3rd person sg,
2nd p. sg formal
1st person pl 2nd person pl
informal
3rd person pl,
2nd p. pl formal
indica­tive indica­tive pre­sent indef. artikulálhatok artikulálhatsz artikulálhat artikulálhatunk artikulálhattok artikulálhatnak
def. artikulálhatom artikulálhatod artikulálhatja artikulálhatjuk artikulálhatjátok artikulálhatják
2nd obj artikulálhatlak
past indef. artikulálhattam artikulálhattál artikulálhatott artikulálhattunk artikulálhattatok artikulálhattak
def. artikulálhattam artikulálhattad artikulálhatta artikulálhattuk artikulálhattátok artikulálhatták
2nd obj artikulálhattalak
archaic
preterite
indef. artikulálhaték artikulálhatál artikulálhata artikulálhatánk artikulálhatátok artikulálhatának
def. artikulálhatám artikulálhatád artikulálhatá artikulálhatánk artikulálhatátok artikulálhaták
2nd obj artikulálhatálak
archaic past Two additional past tenses: the present and the (current) past forms followed by vala (volt), e.g. artikulálhat vala, artikulálhatott vala/volt.
archaic future indef. artikulálhatandok
or artikulálandhatok
artikulálhatandasz
or artikulálandhatsz
artikulálhatand
or artikulálandhat
artikulálhatandunk
or artikulálandhatunk
artikulálhatandotok
or artikulálandhattok
artikulálhatandanak
or artikulálandhatnak
def. artikulálhatandom
or artikulálandhatom
artikulálhatandod
or artikulálandhatod
artikulálhatandja
or artikulálandhatja
artikulálhatandjuk
or artikulálandhatjuk
artikulálhatandjátok
or artikulálandhatjátok
artikulálhatandják
or artikulálandhatják
2nd obj artikulálhatandalak
or artikulálandhatlak
condi­tional pre­sent indef. artikulálhatnék artikulálhatnál artikulálhatna artikulálhatnánk artikulálhatnátok artikulálhatnának
def. artikulálhatnám artikulálhatnád artikulálhatná artikulálhatnánk
(or artikulálhatnók)
artikulálhatnátok artikulálhatnák
2nd obj artikulálhatnálak
past Indicative past forms followed by volna, e.g. artikulálhatott volna
sub­junc­tive sub­junc­tive pre­sent indef. artikulálhassak artikulálhass or
artikulálhassál
artikulálhasson artikulálhassunk artikulálhassatok artikulálhassanak
def. artikulálhassam artikulálhasd or
artikulálhassad
artikulálhassa artikulálhassuk artikulálhassátok artikulálhassák
2nd obj artikulálhassalak
(archaic) past Indicative past forms followed by légyen, e.g. artikulálhatott légyen
infinitive (artikulálhatni) (artikulálhatnom) (artikulálhatnod) (artikulálhatnia) (artikulálhatnunk) (artikulálhatnotok) (artikulálhatniuk)
other
forms
positive adjective negative adjective adverbial participle
artikulálható artikulálhatatlan (artikulálhatva / artikulálhatván)

References

[edit]
  1. ^ Tótfalusi, István. Idegenszó-tár: Idegen szavak értelmező és etimológiai szótára (’A Storehouse of Foreign Words: an explanatory and etymological dictionary of foreign words’). Budapest: Tinta Könyvkiadó, 2005. →ISBN

Further reading

[edit]
  • artikulál in Géza Bárczi, László Országh, et al., editors, A magyar nyelv értelmező szótára [The Explanatory Dictionary of the Hungarian Language] (ÉrtSz.), Budapest: Akadémiai Kiadó, 1959–1962. Fifth ed., 1992: →ISBN.
  • artikulál in Nóra Ittzés, editor, A magyar nyelv nagyszótára [A Comprehensive Dictionary of the Hungarian Language] (Nszt.), Budapest: Akadémiai Kiadó, 2006–2031 (work in progress; published a–ez as of 2024).