alkierz
Appearance
Old Polish
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Old Czech alkeř, arkeř.[1][2][3][4][5] First attested in 1426.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]alkierz m animacy unattested
- defense protrusion, defense bay
- 1874 [1426], Monumenta Medii Aevi Historica res gestas Poloniae illustrantia. Pomniki Dziejowe Wieków Średnich do objaśnienia rzeczy polskich służące[2], volume XVI, page 991:
- Item tecturam faciat in modum crinalis, in vulgari crancz, et hoc idem tegat... simul cum propugnaculis et in eisdem propugnaculis erectis in vulgari alkerz
- [Item tecturam faciat in modum crinalis, in vulgari kranc, et hoc idem tegat... simul cum propugnaculis et in eisdem propugnaculis erectis in vulgari alkierz]
- (architecture, attested in Greater Poland) bower, deambulatory
- 1876-1929 [c. 1500], Vatroslav Jagić, editor, Archiv für slavische Philologie[3], volume X, Trzemeszno, page 383:
- Ganek, halkerz pinnaculum templi (statuit eum super pinnaculum templi Mat 4, 5).
- [Ganek, halkierz pinnaculum templi (statuit eum super pinnaculum templi Mat 4, 5).]
Descendants
[edit]References
[edit]- ^ Mirosław Bańko, Lidia Wiśniakowska (2021) “alkierz”, in Wielki słownik wyrazów obcych, →ISBN
- ^ Stanisław Dubisz, editor (2003), “alkierz”, in Uniwersalny słownik języka polskiego [Universal dictionary of the Polish language][1] (in Polish), volumes 1-4, Warsaw: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, →ISBN
- ^ Bańkowski, Andrzej (2000) “alkierz”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- ^ Witold Doroszewski, editor (1958–1969), “alkierz”, in Słownik języka polskiego (in Polish), Warszawa: PWN
- ^ Brückner, Aleksander (1927) “alkierz”, in Słownik etymologiczny języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish), Warsaw: Wiedza Powszechna
- B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “alkierz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
[edit]Alternative forms
[edit]- halkierz, hałkierz, jalkierz (Middle Polish)
- ałkierz (Middle Polish or Near Masovian)
- alkiérz (Masuria, Far Masovian)
Etymology
[edit]Inherited from Old Polish alkierz.
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]alkierz m inan (diminutive alkierzyk, related adjective alkierzowy)
- (architecture) bower (covered room on the corner of a building) [from 15 c.][1]
- narożne alkierze ― corner bowers
- (architecture) bower (small sleeping room) [from 17th c.][2]
- drzwi alkierza ― bower door
- okno alkierza ― bower window
- (Middle Polish) fish pond [16th c.][3]
Declension
[edit]Declension of alkierz
singular | plural | |
---|---|---|
nominative | alkierz | alkierze |
genitive | alkierza | alkierzy |
dative | alkierzowi | alkierzom |
accusative | alkierz | alkierze |
instrumental | alkierzem | alkierzami |
locative | alkierzu | alkierzach |
vocative | alkierzu | alkierze |
References
[edit]- ^ B. Sieradzka-Baziur, Ewa Deptuchowa, Joanna Duska, Mariusz Frodyma, Beata Hejmo, Dorota Janeczko, Katarzyna Jasińska, Krystyna Kajtoch, Joanna Kozioł, Marian Kucała, Dorota Mika, Gabriela Niemiec, Urszula Poprawska, Elżbieta Supranowicz, Ludwika Szelachowska-Winiarzowa, Zofia Wanicowa, Piotr Szpor, Bartłomiej Borek, editors (2011–2015), “alkierz”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
- ^ Barbara Rykiel-Kempf (21.03.2019) “ALKIERZ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- ^ Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “ałkierz”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
Further reading
[edit]- alkierz in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- alkierz in Polish dictionaries at PWN
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “alkierz”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “alkierz”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1900), “alkierz”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 1, Warsaw, page 25
Categories:
- Old Polish terms derived from Middle High German
- Old Polish terms derived from Old French
- Old Polish terms derived from Late Latin
- Old Polish terms borrowed from Old Czech
- Old Polish terms derived from Old Czech
- Old Polish terms with IPA pronunciation
- Old Polish lemmas
- Old Polish nouns
- Old Polish masculine nouns
- Old Polish terms with quotations
- zlw-opl:Architecture
- Greater Poland Old Polish
- zlw-opl:Rooms
- Polish terms derived from Old Czech
- Polish terms derived from Middle High German
- Polish terms derived from Old French
- Polish terms derived from Late Latin
- Polish terms inherited from Old Polish
- Polish terms derived from Old Polish
- Polish 2-syllable words
- Polish terms with IPA pronunciation
- Polish terms with audio pronunciation
- Rhymes:Polish/alkjɛʂ
- Rhymes:Polish/alkjɛʂ/2 syllables
- Polish lemmas
- Polish nouns
- Polish masculine nouns
- Polish inanimate nouns
- pl:Architecture
- Polish terms with collocations
- Middle Polish
- pl:Rooms