alışmak
Jump to navigation
Jump to search
Turkish
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Ottoman Turkish آلشمق[1] or آلیشمق (alışmaḳ),[2][3] equivalent to al- (“to take, to receive”) + -ış (“reciprocative suffix”) + -mak.[4]
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]alışmak (third-person singular simple present alışır)
- (intransitive, with dative) To become familiar with, to get or grow accustomed to, to get used to.
- (intransitive, with dative) To suit over time, to grow into.
- (intransitive, with dative) To get addicted to, to develop a habit for.
- (intransitive, figuratively, with dative) To warm to.
- Synonym: ısınmak
- (intransitive) To catch fire, to have flames start to come out of it, to become aflame.
- Synonym: tutuşmak
Conjugation
[edit]Conjugation of alışmak (aorist in -V⁴r)
Note: Actual conjugations can be more complex than tables below. Compound forms with the auxiliary olmak not shown. See also Appendix:Turkish suffixes#Verbs.
Positive declarative | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
infinitive | alışmak | |||||||
impersonal participle | imperfective | alışan | ||||||
perfective | alışmış | |||||||
prospective | alışacak | |||||||
personal participle | non-prospective | alıştığım | alıştığın | alıştığı | alıştığımız | alıştığınız | alıştıkları | |
prospective | alışacağım | alışacağın | alışacağı | alışacağımız | alışacağınız | alışacakları | ||
verbal noun | alışma | |||||||
way of doing | alışış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | alışırım | alışırsın | alışır | alışırız | alışırsınız | alışırlar |
imperfective | alışıyorum | alışıyorsun | alışıyor | alışıyoruz | alışıyorsunuz | alışıyorlar | ||
past | perfective | alıştım | alıştın | alıştı | alıştık | alıştınız | alıştılar | |
imperfective | alışıyordum | alışıyordun | alışıyordu | alışıyorduk | alışıyordunuz | alışıyorlardı (or alışıyordular) | ||
future | alışacağım | alışacaksın | alışacak | alışacağız | alışacaksınız | alışacaklar | ||
inferential | perfective | alışmışım | alışmışsın | alışmış | alışmışız | alışmışsınız | alışmışlar | |
aorist | alışırmışım | alışırmışsın | alışırmış | alışırmışız | alışırmışsınız | alışırlarmış (or alışırmışlar) | ||
imperfective | alışıyormuşum | alışıyormuşsun | alışıyormuş | alışıyormuşuz | alışıyormuşsunuz | alışıyorlarmış | ||
conditional | simple | alışsam | alışsan | alışsa | alışsak | alışsanız | alışsalar | |
perfective | alışsaydım | alışsaydın | alışsaydı | alışsaydık | alışsaydınız | alışsaydılar | ||
optative | alışayım | alışasın | alışa | alışalım | alışasınız | alışalar | ||
progressive | alışmaktayım | alışmaktasın | alışmakta | alışmaktayız | alışmaktasınız | alışmaktalar | ||
necessitative | alışmalıyım | alışmalısın | alışmalı | alışmalıyız | alışmalısınız | alışmalılar | ||
imperative | alış | alışsın | alışın | alışsınlar | ||||
Positive interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | alışır mıyım? | alışır mısın? | alışır mı? | alışır mıyız? | alışır mısınız? | alışırlar mı? |
imperfective | alışıyor muyum? | alışıyor musun? | alışıyor mu? | alışıyor muyuz? | alışıyor musunuz? | alışıyorlar mı? | ||
past | perfective | alıştım mı? | alıştın mı? | alıştı mı? | alıştık mı? | alıştınız mı? | alıştılar mı? | |
imperfective | alışıyor muydum? | alışıyor muydun? | alışıyor muydu? | alışıyor muyduk? | alışıyor muydunuz? | alışıyorlar mıydı? | ||
future | alışacak mıyım? | alışacak mısın? | alışacak mı? | alışacak mıyız? | alışacak mısınız? | alışacaklar mı? | ||
inferential | perfective | alışmış mıyım? | alışmış mısın? | alışmış mı? | alışmış mıyız? | alışmış mısınız? | alışmışlar mı? | |
aorist | alışır mıymışım? | alışır mıymışsın? | alışır mıymış? | alışır mıymışız? | alışır mıymışsınız? | alışırlar mıymış? | ||
imperfective | alışıyor muymuşum? | alışıyor muymuşsun? | alışıyor muymuş? | alışıyor muymuşuz? | alışıyor muymuşsunuz? | alışıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | alışsam mı? | alışsan mı? | alışsa mı? | alışsak mı? | alışsanız mı? | alışsalar mı? | |
perfective | alışsa mıydım? | alışsa mıydın? | alışsa mıydı? | alışsa mıydık? | alışsa mıydınız? | alışsalar mıydı? | ||
progressive | alışmakta mıyım? | alışmakta mısın? | alışmakta mı? | alışmakta mıyız? | alışmakta mısınız? | alışmaktalar mı? | ||
necessitative | alışmalı mıyım? | alışmalı mısın? | alışmalı mı? | alışmalı mıyız? | alışmalı mısınız? | alışmalılar mı? | ||
Negative declarative | ||||||||
infinitive | alışmamak | |||||||
impersonal participle | imperfective | alışmayan | ||||||
perfective | alışmamış | |||||||
prospective | alışmayacak | |||||||
personal participle | non-prospective | alışmadığım | alışmadığın | alışmadığı | alışmadığımız | alışmadığınız | alışmadıkları | |
prospective | alışmayacağım | alışmayacağın | alışmayacağı | alışmayacağımız | alışmayacağınız | alışmayacakları | ||
verbal noun | alışmama | |||||||
way of doing | alışmayış | |||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | alışmam | alışmazsın | alışmaz | alışmayız | alışmazsınız | alışmazlar |
imperfective | alışmıyorum | alışmıyorsun | alışmıyor | alışmıyoruz | alışmıyorsunuz | alışmıyorlar | ||
past | perfective | alışmadım | alışmadın | alışmadı | alışmadık | alışmadınız | alışmadılar | |
imperfective | alışmıyordum | alışmıyordun | alışmıyordu | alışmıyorduk | alışmıyordunuz | alışmıyorlardı | ||
future | alışmayacağım | alışmayacaksın | alışmayacak | alışmayacağız | alışmayacaksınız | alışmayacaklar | ||
inferential | perfective | alışmamışım | alışmamışsın | alışmamış | alışmamışız | alışmamışsınız | alışmamışlar | |
aorist | alışmazmışım | alışmazmışsın | alışmazmış | alışmazmışız | alışmazmışsınız | alışmazlarmış | ||
imperfective | alışmıyormuşum | alışmıyormuşsun | alışmıyormuş | alışmıyormuşuz | alışmıyormuşsunuz | alışmıyorlarmış | ||
conditional | simple | alışmasam | alışmasan | alışmasa | alışmasak | alışmasanız | alışmasalar | |
perfective | alışmasaydım | alışmasaydın | alışmasaydı | alışmasaydık | alışmasaydınız | alışmasaydılar | ||
optative | alışmayayım | alışmayasın | alışmaya | alışmayalım | alışmayasınız | alışmayalar | ||
progressive | alışmamaktayım | alışmamaktasın | alışmamakta | alışmamaktayız | alışmamaktasınız | alışmamaktalar | ||
necessitative | alışmamalıyım | alışmamalısın | alışmamalı | alışmamalıyız | alışmamalısınız | alışmamalılar | ||
imperative | alışma | alışmasın | alışmayın | alışmasınlar | ||||
Negative interrogative | ||||||||
singular | plural | |||||||
1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
ben | sen | o | biz | siz | onlar | |||
indicative | present | aorist | alışmaz mıyım? | alışmaz mısın? | alışmaz mı? | alışmaz mıyız? | alışmaz mısınız? | alışmazlar mı? |
imperfective | alışmıyor muyum? | alışmıyor musun? | alışmıyor mu? | alışmıyor muyuz? | alışmıyor musunuz? | alışmıyorlar mı? | ||
past | perfective | alışmadım mı? | alışmadın mı? | alışmadı mı? | alışmadık mı? | alışmadınız mı? | alışmadılar mı? | |
imperfective | alışmıyor muydum? | alışmıyor muydun? | alışmıyor muydu? | alışmıyor muyduk? | alışmıyor muydunuz? | alışmıyorlar mıydı? | ||
future | alışmayacak mıyım? | alışmayacak mısın? | alışmayacak mı? | alışmayacak mıyız? | alışmayacak mısınız? | alışmayacaklar mı? | ||
inferential | perfective | alışmamış mıyım? | alışmamış mısın? | alışmamış mı? | alışmamış mıyız? | alışmamış mısınız? | alışmamışlar mı? | |
aorist | alışmaz mıymışım? | alışmaz mıymışsın? | alışmaz mıymış? | alışmaz mıymışız? | alışmaz mıymışsınız? | alışmazlar mıymış? | ||
imperfective | alışmıyor muymuşum? | alışmıyor muymuşsun? | alışmıyor muymuş? | alışmıyor muymuşuz? | alışmıyor muymuşsunuz? | alışmıyorlar mıymış? | ||
conditional | simple | alışmasam mı? | alışmasan mı? | alışmasa mı? | alışmasak mı? | alışmasanız mı? | alışmasalar mı? | |
perfective | alışmasa mıydım? | alışmasa mıydın? | alışmasa mıydı? | alışmasa mıydık? | alışmasa mıydınız? | alışmasalar mıydı? | ||
progressive | alışmamakta mıyım? | alışmamakta mısın? | alışmamakta mı? | alışmamakta mıyız? | alışmamakta mısınız? | alışmamaktalar mı? | ||
necessitative | alışmamalı mıyım? | alışmamalı mısın? | alışmamalı mı? | alışmamalı mıyız? | alışmamalı mısınız? | alışmamalılar mı? |
Derived terms
[edit]References
[edit]- ^ Redhouse, James W. (1890) “آلشمق”, in A Turkish and English Lexicon[1], Constantinople: A. H. Boyajian, page 186
- ^ Kélékian, Diran (1911) “آلیشمق”, in Dictionnaire turc-français[2], Constantinople: Mihran, page 36
- ^ Şemseddin Sâmi (1899–1901) “آلیشمق”, in قاموس تركی [kamus-ı türki] (in Ottoman Turkish), Constantinople: İkdam Matbaası, page 54
- ^ Nişanyan, Sevan (2002–) “alış-”, in Nişanyan Sözlük
Further reading
[edit]- “alışmak”, in Turkish dictionaries, Türk Dil Kurumu
- Çağbayır, Yaşar (2007) “alışmak¹”, in Ötüken Türkçe Sözlük (in Turkish), Istanbul: Ötüken Neşriyat, page 208