Reconstruction:Proto-Celtic/annketi
Proto-Celtic
[edit]Alternative reconstructions
[edit]- *īnketi (assuming Narten present)
- *anketi (EDPC)
Etymology
[edit]From Proto-Indo-European *h₂neḱ- (“to reach”).[1]
One of the most controversial terms in Proto-Celtic to reconstruct, only outmatched by *essi in controversy. The main problem comes from the vowel of Old Irish ·icc, whose presence of i- is irregular, since all possible initials ank-, enk- and ink- all normally become éc- in Old Irish.
The mainstream reconstruction, *annketi, was introduced by Peter Schrijver in the 1990s and has remained the most popular theory since. It places faith in the assumption that *annk- would result in a different outcome in the daughter languages to that of *ank-. Kim McCone, rejecting the now-mainstream reconstruction, has attempted to position Middle Irish con·téici (“to freeze”) as counterevidence by reconstructing *tannketi for it, comparing the verb to Sanskrit तनक्ति (tanakti, “to coagulate”). However, EDPC points out that a pre-Irish denominal formation *tankīti is enough to beget con·téici, removing the supposed counterevidence.
Verb
[edit]*annketi[2]
- to reach
Inflection
[edit]Thematic present, suffixless preterite | ||||
---|---|---|---|---|
Active voice | ||||
Present | Imperfect | Future | Preterite | |
1st singular | *annkū | *annkemam | *īnxsū | *ānonka |
2nd singular | *annkesi | *annketās | *īnxsesi | *ānonkas? |
3rd singular | *annketi | *annketo | *īnxseti | *ānonke |
1st plural | *annkomosi | *annkemo | *īnxsomosi | *ānonkmo |
2nd plural | *annketesi | *annkestē | *īnxsetesi | *ānonxte |
3rd plural | *annkonti | *annkento | *īnxsonti | *ānonkars |
Pres. subjunctive | Past subjunctive | Imperative | ||
1st singular | *īnxsū | ? | — | |
2nd singular | *īnxsesi | ? | *annke | |
3rd singular | *īnxseti | ? | *annketou | |
1st plural | *īnxsomosi | ? | *annkomos | |
2nd plural | *īnxsetesi | ? | *annkete | |
3rd plural | *īnxsonti | ? | *annkontou | |
Passive voice | ||||
Present | Imperfect | Future | Preterite | |
1st singular | *annkūr | — | *īnxsūr | *ānonkra |
2nd singular | *annketar | — | *īnxsetar | *ānonkras? |
3rd singular | *annketor | ? | *īnxsetor | *ānonkre |
1st plural | *annkommor | — | *īnxsommor | ? |
2nd plural | *annkedwe | — | *īnxsedwe | ? |
3rd plural | *annkontor | ? | *īnxsontor | ? |
Pres. subjunctive | Past subjunctive | Imperative | ||
1st singular | *īnxsūr | — | — | |
2nd singular | *īnxsetar | — | — | |
3rd singular | *īnxsetor | — | — | |
1st plural | *īnxsommor | — | — | |
2nd plural | *īnxsedwe | — | — | |
3rd plural | *īnxsontor | — | — |
Declension of the present participle | |||
---|---|---|---|
masculine | singular | dual | plural |
nominative | *annkonts | *annkonte | *annkontes |
vocative | *annkonts | *annkonte | *annkontes |
accusative | *annkontam | *annkonte | *annkontans |
genitive | *annkantos | *? | *annkantom |
dative | *annkantei | *annkantbom | *annkantbos |
instrumental | *annkantī? | *annkantbim | *annkantbis |
feminine | singular | dual | plural |
nominative | *annkantī | *annkantī | *annkantiyās |
vocative | *annkantī | *annkantī | *annkantiyās |
accusative | *annkantīm | *annkantī | *annkantiyans |
genitive | *annkantyās | *? | *annkantyom |
dative | *annkantyāi | *annkantyābom | *annkantyābos |
instrumental | *? | *annkantyābim | *annkantyābis |
neuter | singular | dual | plural |
nominative | *annkont | *? | *annkonta |
vocative | *annkont | *? | *annkonta |
accusative | *annkont | *? | *annkonta |
genitive | *annkantos | *? | *annkantom |
dative | *annkantei | *? | *annkantbos |
instrumental | *annkantī? | *? | *annkantbis |
Declension of the middle participle | |||
---|---|---|---|
masculine | singular | dual | plural |
nominative | *annkomnos | *annkomnou | *annkomnoi |
vocative | *annkomne | *annkomnou | *annkomnoi |
accusative | *annkomnom | *annkomnou | *annkomnons |
genitive | *annkomnī | *annkomnous | *annkomnom |
dative | *annkomnūi | *annkomnobom | *annkomnobos |
instrumental | *annkomnū | *annkomnobim | *annkomnobis |
feminine | singular | dual | plural |
nominative | *annkomnā | *annkomnai | *annkomnās |
vocative | *annkomnā | *annkomnai | *annkomnās |
accusative | *annkomnam | *annkomnai | *annkomnans |
genitive | *annkomnās | *annkomnous | *annkomnom |
dative | *annkomnai | *annkomnābom | *annkomnābos |
instrumental | *? | *annkomnābim | *annkomnābis |
neuter | singular | dual | plural |
nominative | *annkomnom | *annkomnou | *annkomnā |
vocative | *annkomnom | *annkomnou | *annkomnā |
accusative | *annkomnom | *annkomnou | *annkomnā |
genitive | *annkomnī | *annkomnous | *annkomnom |
dative | *annkomnūi | *annkomnobom | *annkomnobos |
instrumental | *annkomnū | *annkomnobim | *annkomnobis |
Declension of the past participle | |||
---|---|---|---|
masculine | singular | dual | plural |
nominative | *anxtos | *anxtou | *anxtoi |
vocative | *anxte | *anxtou | *anxtoi |
accusative | *anxtom | *anxtou | *anxtons |
genitive | *anxtī | *anxtous | *anxtom |
dative | *anxtūi | *anxtobom | *anxtobos |
instrumental | *anxtū | *anxtobim | *anxtobis |
feminine | singular | dual | plural |
nominative | *anxtā | *anxtai | *anxtās |
vocative | *anxtā | *anxtai | *anxtās |
accusative | *anxtam | *anxtai | *anxtans |
genitive | *anxtās | *anxtous | *anxtom |
dative | *anxtai | *anxtābom | *anxtābos |
instrumental | *? | *anxtābim | *anxtābis |
neuter | singular | dual | plural |
nominative | *anxtom | *anxtou | *anxtā |
vocative | *anxtom | *anxtou | *anxtā |
accusative | *anxtom | *anxtou | *anxtā |
genitive | *anxtī | *anxtous | *anxtom |
dative | *anxtūi | *anxtobom | *anxtobos |
instrumental | *anxtū | *anxtobim | *anxtobis |
Derived terms
[edit]Related terms
[edit]- *onkos
- *komɸroankom
- *komonxtom, *komonxtyom
- *komonxtākos
- Proto-Brythonic: *kuβ̃oɨθọg
- Old Cornish: chefuidoc
- Middle Welsh: kyuoethawc
- Welsh: cyfoethog
- Old Irish: cumachtach
- Irish: cumhachtach
- Proto-Brythonic: *kuβ̃oɨθọg
Descendants
[edit]- Old Irish: ·icc (in various derived verbs)
References
[edit]- ^ Matasović, Ranko (2009) “*ank-o-”, in Etymological Dictionary of Proto-Celtic (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 9), Leiden: Brill, →ISBN, page 37
- ^ Schumacher, Stefan, Schulze-Thulin, Britta (2004) Die keltischen Primärverben: ein vergleichendes, etymologisches und morphologisches Lexikon [The Celtic Primary Verbs: A comparative, etymological and morphological lexicon] (Innsbrucker Beiträge zur Sprachwissenschaft; 110) (in German), Innsbruck: Institut für Sprachen und Literaturen der Universität Innsbruck, →ISBN, pages 200-204