စုံ
Appearance
Burmese
[edit]Etymology
[edit]From Proto-Lolo-Burmese *dzum³/¹ ~ tsum¹ (“pair, even number”), from Proto-Sino-Tibetan *dzum ~ tsum (“pair”). Cognate with ဆုံ (hcum, “to meet, coincide”), Old Chinese 雙 (OC *sroːŋ, “pair”) (whence Sino-Xenic borrowings including Korean 쌍 (ssang, “pair”)) (STEDT). Compare also Thai สอง (sɔ̌ɔng, “two”) (Schuessler (2007)), 重 (OC *doŋ, *doŋʔ, *doŋs, “to duplicate”).
The "jungle" sense is grouped with the "pair" sense by MED, though it is unclear if it is indeed related.
Pronunciation
[edit]- IPA(key): /sòʊɴ/
- Romanization: MLCTS: cum • ALA-LC: cuṃ • BGN/PCGN: son • Okell: souñ
Noun
[edit]စုံ • (cum)
- pair, couple
- မျက်လုံး တစ်စုံ
- myaklum: taccum
- a pair of eyes
- တူ တစ်စုံ
- tu taccum
- a pair of chopsticks
- brace (of dogs, game birds, etc.)
- set
- both of the pair
- even number
- (obsolete) deep forest, jungle
Verb
[edit]စုံ • (cum)
Base | စုံ (cum) |
---|---|
Causative | ဆုံ (hcum) |
- to be completed
- to be sufficient, complete in number, qualification, variety
Derived terms
[edit]- ကြန်စုံ (krancum)
- ကုန်စုံဆိုင် (kuncumhcuing)
- ကုန်မျိုးစုံဆိုင် (kunmyui:cumhcuing)
- ခြေစုံပစ်ဝင် (hkrecumpac-wang)
- ငုံ့စုံပစ် (ngum.cumpac)
- စစ်ဝတ်စုံ (cac-watcum)
- စွယ်စုံ (cwaicum)
- စုံကန် (cumkan)
- စုံကိန်း (cumkin:)
- စုံဂဏန်း (cumga.nan:)
- စုံစမ်း (cumcam:)
- စုံစီနဖာ (cumcina.hpa)
- စုံတွဲ (cumtwai:)
- စုံထောက် (cumhtauk)
- စုံပင်လယ် (cumpanglai)
- စုံဖက် (cumhpak)
- စုံမက် (cummak)
- စုံမြိုင် (cummruing)
- စုံရေမက်ရေ (cum-remak-re)
- စုံရေမျက်ပြဲ (cum-re-myakprai:)
- ဇာတ်စုံခင်း (jatcumhkang:)
- တစ်စုံ (taccum)
- တစ်စုံတစ်ခု (taccumtachku.)
- တစ်စုံတစ်ယောက် (taccumtacyauk)
- တစ်စုံတစ်ရာ (taccumtacra)
- တစ်စုံတစ်ဦး (taccumtacu:)
- နှစ်ပါးစုံ (hnacpa:cum)
- နှစ်ပါးစုံမွေး (hnacpa:cummwe:)
- နှမစုံမွေး (hna.ma.cummwe:)
- ပတ်မလုံးစုံ (patma.lum:cum)
- ပန်းစုံ (pan:cum)
- ပန်းစုံဘူး (pan:cumbhu:)
- ပန်းစုံသား (pan:cumsa:)
- ပြည့်စုံ (prany.cum)
- ပြီးပြည့်စုံ (pri:prany.cum)
- ပိုဒ်စုံရတု (puidcum-ra.tu.)
- ဖလားစုံကွမ်းအစ် (hpa.la:cumkwam:ac)
- ဘက်စုံ (bhakcum)
- မျက်နှာစုံညီ (myakhnacumnyi)
- မျိုးစုံ (myui:cum)
- မိစုံဖစုံ (mi.cumhpa.cum)
- မိတ်လင်စုံ (mitlangcum)
- မောင်စုံနှမစုံမွေး (maungcumhna.ma.cummwe:)
- ရက်စုံ (rakcum)
- ရက်စုံသတ် (rakcumsat)
- ရက်မစုံ (rakma.cum)
- ရွက်စုံဖွင့် (rwakcumhpwang.)
- ရုပ်စုံကန့်လန့်ကာ (rupcumkan.lan.ka)
- ရုပ်စုံစင် (rupcumcang)
- ရုပ်စုံမှန်ပြောင်း (rupcumhmanpraung:)
- ရုပ်စုံသေတ္တာ (rupcumsetta)
- ရေငုပ်ဝတ်စုံ (re-ngup-watcum)
- ရောင်စုံ (raungcum)
- ရောင်စုံခဲတံ (raungcumhkai:tam)
- လက်စုံမိုး (lakcummui:)
- လင်စုံမယားဖက် (langcumma.ya:hpak)
- လူကြီးစုံရာ (lu-kri:cum-ra)
- လူစုံတက်စုံ (lucumtakcum)
- ဝတ်စုံ (watcum)
- သံစုံတီးဝိုင်း (samcumti:wuing:)
- သံစုံနာရီ (samcumnari)
- သတင်းစုံ (sa.tang:cum)
- သတ်စုံ (satcum)
- သနပ်စုံ (sa.napcum)
- သီးစုံချဉ်ရည် (si:cumhkyanyrany)
- သီးစုံဖျော်ရည် (si:cumhpyaurany)
- အင်္ဂါစုံ (anggacum)
- အတောင်စုံ (a.taungcum)
- အတောင်အလက်စုံ (a.taung-a.lakcum)
- အမျိုးစုံ (a.myui:cum)
- အမွေးအတောင်စုံ (a.mwe:a.taungcum)
- အလုံးစုံ (a.lum:cum)
- အိပ်မှုန်စုံမွှား (iphmuncumhmwa:)
- အူစုံသည်းစုံ (ucumsany:cum)
Descendants
[edit]- Mon: စုံ
Further reading
[edit]- “စုံ” in Myanmar–English Dictionary (Myanmar Language Commission 1993). Searchable online at SEAlang.net.
Mon
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Burmese စုံ (cum).
Pronunciation
[edit]Verb
[edit]စုံ (cum)
- to be complete
- to be an even number
References
[edit]- Shorto, H.L. (1962) A Dictionary of Modern Spoken Mon[1], London: Oxford University Press. Searchable online at SEAlang.net.
Categories:
- Burmese terms inherited from Proto-Lolo-Burmese
- Burmese terms derived from Proto-Lolo-Burmese
- Burmese terms inherited from Proto-Sino-Tibetan
- Burmese terms derived from Proto-Sino-Tibetan
- Burmese terms with IPA pronunciation
- Burmese lemmas
- Burmese nouns
- Burmese terms with usage examples
- Burmese terms with obsolete senses
- Burmese verbs
- Mon terms borrowed from Burmese
- Mon terms derived from Burmese
- Mon terms with IPA pronunciation
- Mon lemmas
- Mon verbs