อาลักษณ์

Thai

Pronunciation

Orthographic		อาลักษณ์ ɒ ā l ạ k ʂ ɳ ʻ
Phonemic		อา-ลัก ɒ ā – l ạ k
Romanization	Paiboon	aa-lák
	Royal Institute	a-lak
(standard) IPA^(key)		/ʔaː˧.lak̚˦˥/^(R)

Etymology 1

From Old Khmer អាលក្ឞណ (ʼālakṣaṇa), អាលក្ឞន (ʼālakṣana), អាលក្ឞ (ʼālakṣa, “directive, instruction; rescript; royal message; etc”).^[1] Cognate with Modern Khmer អាល័ក្សណ៍ (ʼalôksân៍), អាល័ក្ស (ʼaalĕəksɑɑ), Lao ອາລັກ (ʼā lak).

Alternative forms

^†อาลักษณ

Noun

อาลักษณ์ • (aa-lák) (classifier คน)

official at a royal court, whose responsibilities deal with documents: royal scribe, royal scrivener, royal copyist, royal secretary, etc.^[2]

Related terms

เลขานุการ (lee-kǎa-nú-gaan)
เสมียน (sà-mǐian)

Etymology 2

From Sanskrit आलक्षण (ālakṣaṇa, “observation; perception”). Cognate with Lao ອາລັກ (ʼā lak)

Noun

อาลักษณ์ • (aa-lák)

(elegant, archaic) observation; perception; sight.

References

^ ราชบัณฑิตยสภา (2015) กฎหมายตราสามดวง: พระธรรมสาตร และหลักอินทภาษ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), Bangkok: ราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, page 57:
ผศ. ดร.จิรพัฒน์ ประพันธ์วิทยา: ลักษณ (ส. ลกฺษณ) หมายถึง การมองดู การตรวจสอบ การสังเกต ส่วนคำว่า เลขก (ป., ส.) หมายถึง ผู้เขียน. ศ.วิสุทธ์ บุษยกุล: ลักษณ หมายถึง เป็นที่สังเกต เช่น อภิลักขิตสมัย หมายถึง เวลาที่ดีงาม ที่ประเสริฐ จึงต้องบันทึกไว้. ดร.ใกล้รุ่ง อามระดิษ: อาลกฺษณ (ข.โบราณ) หมายถึง เอกสาร, หมาย หรือคำสั่งของทางราชการ. พล.ต. ม.ร.ว.ศุภวัฒย์ เกษมศรี: คนไทยมีคำเรียกรอยพระพุทธบาทว่า บาทลักษณ์ คำว่า อาลักษณ จึงอาจหมายถึง การเขียนรูปรอยให้ปรากฏลักษณะชัดเจน.
^ ราชบัณฑิตยสภา (2015) กฎหมายตราสามดวง: พระธรรมสาตร และหลักอินทภาษ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), Bangkok: ราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, page 57: “อาลักษณ ผู้ทำหน้าที่ทางหนังสือในราชสำนัก.”

[1] ราชบัณฑิตยสภา (2015) กฎหมายตราสามดวง: พระธรรมสาตร และหลักอินทภาษ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), Bangkok: ราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, page 57:
ผศ. ดร.จิรพัฒน์ ประพันธ์วิทยา: ลักษณ (ส. ลกฺษณ) หมายถึง การมองดู การตรวจสอบ การสังเกต ส่วนคำว่า เลขก (ป., ส.) หมายถึง ผู้เขียน. ศ.วิสุทธ์ บุษยกุล: ลักษณ หมายถึง เป็นที่สังเกต เช่น อภิลักขิตสมัย หมายถึง เวลาที่ดีงาม ที่ประเสริฐ จึงต้องบันทึกไว้. ดร.ใกล้รุ่ง อามระดิษ: อาลกฺษณ (ข.โบราณ) หมายถึง เอกสาร, หมาย หรือคำสั่งของทางราชการ. พล.ต. ม.ร.ว.ศุภวัฒย์ เกษมศรี: คนไทยมีคำเรียกรอยพระพุทธบาทว่า บาทลักษณ์ คำว่า อาลักษณ จึงอาจหมายถึง การเขียนรูปรอยให้ปรากฏลักษณะชัดเจน.

[2] ราชบัณฑิตยสภา (2015) กฎหมายตราสามดวง: พระธรรมสาตร และหลักอินทภาษ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), Bangkok: ราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, page 57: “อาลักษณ ผู้ทำหน้าที่ทางหนังสือในราชสำนัก.”

[1]

[2]