มหาราช

Pali

Alternative forms

Alternative scripts

mahārāja (Latin script)
𑀫𑀳𑀸𑀭𑀸𑀚 (Brahmi script)
महाराज (Devanagari script)
মহারাজ (Bengali script)
මහාරාජ (Sinhalese script)
မဟာရာဇ or မႁႃရႃၹ (Burmese script)
มะหาราชะ (Thai script)
ᨾᩉᩣᩁᩣᨩ (Tai Tham script)
ມຫາຣາຊ or ມະຫາຣາຊະ (Lao script)
មហារាជ (Khmer script)
𑄟𑄦𑄂𑄢𑄂𑄎 (Chakma script)

Noun

มหาราช (mahārāja)

Thai script form of mahārāja, which is vocative singular of มหาราชนฺ (mahārājan, “great king”)
Thai script form of mahārāja, which is alternative stem of มหาราชนฺ (mahārājan, “great king”)
Thai script form of mahārāja, which is vocative singular of ราชนฺ (rājan, “king”) - it was well to be polite when speaking to kings!

Thai

Etymology

From Pali mahārājan (literally “great king”), from mahā (“great”) + rājan (“king”); ultimately from Sanskrit महाराज (mahārāja, idem), from महा (mahā) + राज (rāja); probably via Old Khmer mahārāja, from mahā + rāja; equivalent to Thai มหา (má-hǎa) +‎ ราช (râat). Cognate with Modern Khmer មហារាជ (mĕəʼhaariəc).

Pronunciation

Orthographic		มหาราช m h ā r ā d͡ʑ
Phonemic		มะ-หา-ราด m a – h ā – r ā ɗ
Romanization	Paiboon	má-hǎa-râat
	Royal Institute	ma-ha-rat
(standard) IPA^(key)		/ma˦˥.haː˩˩˦.raːt̚˥˩/^(R)

Noun

มหาราช • (má-hǎa-râat)

maharaja; great king; high king; king of kings; emperor.
(historical) a term used by the Ayutthaya Kingdom to refer to any king of Lan Na.^[1]
the great: a title given to an important king or male sovereign, believed to be first used in the reign of Mongkut (1851–1868) or Chulalongkorn (1868–1910).^[2]
(ธง~) the standard of the monarch of Thailand, being a yellow flag with the mythological bird ครุฑ (krút), possibly first used on 1 April 1897 when the Law on Flags of 116 Rattanakosin Era was enacted.

Derived terms

มหาราชลีลา

Related terms

Proper noun

มหาราช • (má-hǎa-râat)

(อำเภอ~) Maha Rat, a district of Phra Nakhon Si Ayutthaya Province, first used on 24 April 1917.^[3]
(ถนน~) Maha Rat, the name of a road by the Chao Phraya River in Phra Nakhon District, Bangkok, lying to the west of the Grand Palace of Bangkok, thus believed to have originated from clipping the term พระ บรม มหา ราช วัง (prá-bɔɔ-rom-má-hǎa-râat-chá-wang, “Grand Palace”).^[4]
(ท่า~) a pier on that road.

References

^ ราชบัณฑิตยสถาน (2001) พจนานุกรมศัพท์วรรณคดีไทย สมัยอยุธยา โคลงยวนพ่าย (in Thai), Bangkok: ราชบัณฑิตยสถาน, →ISBN, page 123: “มหาราช เป็นคำที่ทางอยุธยาเรียกกษัตริย์เชียงใหม่ทุกพระองค์”
^ ขุรานนท์, สุทธิพันธ์ (2007) “พระนามพระมหากษัตริย์ไทยที่ทรงเป็นมหาราช”, in ปกิณกคดีประวัติศาสตร์ไทย (in Thai), Bangkok: กรมศิลปากร., →ISBN, page 108
^ “ประกาศ เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ ลงวันที่ ๒๔ เมษายน ๒๔๖๐”, in ราชกิจจานุเบกษา‎^[1] (in Thai), volume 34, Bangkok: สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี, 1970 April 29, archived from the original on 7 November 2011, page 41
^ วีระศิลป์ชัย, ศันสนีย์ (2008) ชื่อบ้านนามเมืองในกรุงเทพฯ (in Thai), Bangkok: มติชน, →ISBN, page 83: “ถนนมหาราช เป็นถนนด้านตะวันตกของพระบรมมหาราชวัง เลียบริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ชื่อถนนมีมาแต่โบราณ มาจากส่วนหนึ่งของคำว่า พระบรมมหาราชวัง”

[1] ราชบัณฑิตยสถาน (2001) พจนานุกรมศัพท์วรรณคดีไทย สมัยอยุธยา โคลงยวนพ่าย (in Thai), Bangkok: ราชบัณฑิตยสถาน, →ISBN, page 123: “มหาราช เป็นคำที่ทางอยุธยาเรียกกษัตริย์เชียงใหม่ทุกพระองค์”

[2] ขุรานนท์, สุทธิพันธ์ (2007) “พระนามพระมหากษัตริย์ไทยที่ทรงเป็นมหาราช”, in ปกิณกคดีประวัติศาสตร์ไทย (in Thai), Bangkok: กรมศิลปากร., →ISBN, page 108

[3] “ประกาศ เรื่อง เปลี่ยนชื่ออำเภอ ลงวันที่ ๒๔ เมษายน ๒๔๖๐”, in ราชกิจจานุเบกษา‎^[1] (in Thai), volume 34, Bangkok: สำนักเลขาธิการคณะรัฐมนตรี, 1970 April 29, archived from the original on 7 November 2011, page 41

[4] วีระศิลป์ชัย, ศันสนีย์ (2008) ชื่อบ้านนามเมืองในกรุงเทพฯ (in Thai), Bangkok: มติชน, →ISBN, page 83: “ถนนมหาราช เป็นถนนด้านตะวันตกของพระบรมมหาราชวัง เลียบริมฝั่งแม่น้ำเจ้าพระยา ชื่อถนนมีมาแต่โบราณ มาจากส่วนหนึ่งของคำว่า พระบรมมหาราชวัง”

[1]

[2]

[3]

[4]