บุษบก

Thai

Etymology

Borrowed from Sanskrit पुष्पक (puṣpaka, literally “flowery”); possibly after Puṣpaka, the flying castle of the demon king Rāvaṇa in the Hindu epic Rāmāyaṇa.^[1]^[2] Cognate with Khmer បុស្បុក (bohbok), Lao ບຸດສະບົກ (but sa bok).

Pronunciation

Orthographic		บุษบก ɓ u ʂ ɓ k
Phonemic		บุด-สะ-บก ɓ u ɗ – s a – ɓ k
Romanization	Paiboon	bùt-sà-bòk
	Royal Institute	but-sa-bok
(standard) IPA^(key)		/but̚˨˩.sa˨˩.bok̚˨˩/^(R)

Noun

บุษบก • (bùt-sà-bòk) (classifier หลัง)

movable castle in reduced size, used as a throne or for housing or carrying a sacred object

References

^ ราชบัณฑิตยสภา (2020) พจนานุกรมโบราณศัพท์ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, page 178:
บุษบก (ส. ปุษปก = เกี่ยวข้องกับดอกไม้, ชื่อวิมานหรือยานทิพย์ของท้าวกุเวร) น. เรือนโถงขนาดย่อม ทำเป็นฐานสี่เหลี่ยม มีเสาขึ้นไปทั้ง ๔ มุม เครื่องบนทำเป็นเครื่องยอดทรงปราสาท สร้างสำหรับพระมหากษัตริย์เสด็จประทับเวลาเสด็จออกว่าราชการหรือเวลารับราชทูตเป็นต้น เช่น เสดจ์ออกพระธี่นั่งบุษบกมาลามหาจักรพรรดิพิมาน (สามดวง: พระธรรมสาตร)
^ ราชบัณฑิตยสภา (2015) กฎหมายตราสามดวง: พระธรรมศาสตรและหลักอินทภาษ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, page 154:
ผศ. ดร.จิรพัฒน์ ประพันธ์วิทยา: ในเรื่องรามเกียรติ์ของอินเดีย บุษบกใช้เป็นพาหนะทางอากาศของทศกัณฐ์ซึ่งยึดมาจากท้าวกุเวร
นายจุลทัศน์ พยาฆรานน์: บุษบุกหมายถึงเรือนยอดรูปทรงสี่เหลี่ยม ประกอบด้วยฐานมีเสา ๔ ต้น ตั้งพื้นตรงมุมฐานทั้ง ๔ รับเครื่องบนอย่างเครื่องยอดทรงปราสาท บุษบกใช้เป็นที่พระมหากษัตริย์เสด็จประทับออกว่าราชการ ใช้ประดิษฐานพระพุทธปฏิมากร ส่วนบุษบกในวรรณคดีหมายถึงยานวิเศษลอยไปได้ในท้องฟ้า

[1] ราชบัณฑิตยสภา (2020) พจนานุกรมโบราณศัพท์ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, page 178:
บุษบก (ส. ปุษปก = เกี่ยวข้องกับดอกไม้, ชื่อวิมานหรือยานทิพย์ของท้าวกุเวร) น. เรือนโถงขนาดย่อม ทำเป็นฐานสี่เหลี่ยม มีเสาขึ้นไปทั้ง ๔ มุม เครื่องบนทำเป็นเครื่องยอดทรงปราสาท สร้างสำหรับพระมหากษัตริย์เสด็จประทับเวลาเสด็จออกว่าราชการหรือเวลารับราชทูตเป็นต้น เช่น เสดจ์ออกพระธี่นั่งบุษบกมาลามหาจักรพรรดิพิมาน (สามดวง: พระธรรมสาตร)

[2] ราชบัณฑิตยสภา (2015) กฎหมายตราสามดวง: พระธรรมศาสตรและหลักอินทภาษ ฉบับราชบัณฑิตยสภา (in Thai), กรุงเทพฯ: สำนักงานราชบัณฑิตยสภา, →ISBN, page 154:
ผศ. ดร.จิรพัฒน์ ประพันธ์วิทยา: ในเรื่องรามเกียรติ์ของอินเดีย บุษบกใช้เป็นพาหนะทางอากาศของทศกัณฐ์ซึ่งยึดมาจากท้าวกุเวร
นายจุลทัศน์ พยาฆรานน์: บุษบุกหมายถึงเรือนยอดรูปทรงสี่เหลี่ยม ประกอบด้วยฐานมีเสา ๔ ต้น ตั้งพื้นตรงมุมฐานทั้ง ๔ รับเครื่องบนอย่างเครื่องยอดทรงปราสาท บุษบกใช้เป็นที่พระมหากษัตริย์เสด็จประทับออกว่าราชการ ใช้ประดิษฐานพระพุทธปฏิมากร ส่วนบุษบกในวรรณคดีหมายถึงยานวิเศษลอยไปได้ในท้องฟ้า

[1]

[2]