ప్రాణము

Telugu

Alternative forms

• ప్రాణం (prāṇaṁ)

Etymology

From Sanskrit प्राण (prāṇa, “breath; energy, vigour, strength, power”) +‎ -ము (-mu).

Pronunciation

• IPA^(key): /pɾaːɳamu/

Noun

ప్రాణము • (prāṇamu) m (plural ప్రాణములు)

1. life, vitality

   Synonyms: ఉసురు (usuru), జీవము (jīvamu)

   • 2022, “Dosti”, in Sirivennela Seetharama Sastry (lyrics), M. M. Keeravani (music), RRR, performed by Vedala Hemachandra:

     ప్రాణానికి ప్రాణం ఇస్తుందో తీస్తుందో

     prāṇāniki prāṇaṁ istundō tīstundō

     Will life be taken, or will life be given?

2. Breath: the first of the five vital airs of the body.

   Synonyms: ఉసురు (usuru), ఊపిరి (ūpiri)

3. air, wind

   Synonyms: వలి (vali), గాలి (gāli)

4. (grammar) a vowel
5. strength, power, force, energy

   Synonym: ఉసురు (usuru)

6. Any person or thing dear as life.

   నువ్వే నా ప్రాణము.

   nuvvē nā prāṇamu.

   You are my life.

Derived terms

• పంచప్రాణములు (pañcaprāṇamulu)
• ప్రాణత్యాగము (prāṇatyāgamu)
• ప్రాణనాథుడు (prāṇanāthuḍu)
• ప్రాణముతీయు (prāṇamutīyu)
• ప్రాణముపోయు (prāṇamupōyu)
• ప్రాణవాయువు (prāṇavāyuvu)
• ప్రాణాయామము (prāṇāyāmamu)
• ప్రాణి (prāṇi)
• ప్రాణేశుడు (prāṇēśuḍu)
• ప్రాణేశ్వరి (prāṇēśvari)
• ప్రాణేశ్వరుడు (prāṇēśvaruḍu)

 

References

• "ప్రాణము" in Charles Philip Brown (1903) A Telugu-English dictionary, Madras: Promoting Christian Knowledge, page 845
• ప్రాణము at Telugu On-line Dictionaries Project on Andhra Bharati, partially sponsored by the Telugu Association of North America (in Telugu)