सांख्य

See also: संख्या

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• সাংখ্য (Assamese script)
• ᬲᬵᬂᬔ᭄ᬬ (Balinese script)
• সাংখ্য (Bengali script)
• 𑰭𑰯𑰽𑰏𑰿𑰧 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑀸𑀁𑀔𑁆𑀬 (Brahmi script)
• သာံချ (Burmese script)
• સાંખ્ય (Gujarati script)
• ਸਾਂਖ੍ਯ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑌾𑌂𑌖𑍍𑌯 (Grantha script)
• ꦱꦴꦁꦑꦾ (Javanese script)
• 𑂮𑂰𑂁𑂎𑂹𑂨 (Kaithi script)
• ಸಾಂಖ್ಯ (Kannada script)
• សាំខ្យ (Khmer script)
• ສາໍຂ຺ຍ (Lao script)
• സാംഖ്യ (Malayalam script)
• ᢀ᠋ᠰ᠌ᠠ᠎᠊ᠠᡘᠶᠠ (Manchu script)
• 𑘭𑘰𑘽𑘏𑘿𑘧 (Modi script)
• ᢀ᠋ᠰᠠᢗᠻᠶ᠎ᠠ (Mongolian script)
• 𑧍𑧑𑧞𑦯𑧠𑧇 (Nandinagari script)
• 𑐳𑐵𑑄𑐏𑑂𑐫 (Newa script)
• ସାଂଖ୍ଯ (Odia script)
• ꢱꢵꢀꢓ꣄ꢫ (Saurashtra script)
• 𑆱𑆳𑆁𑆒𑇀𑆪 (Sharada script)
• 𑖭𑖯𑖽𑖏𑖿𑖧 (Siddham script)
• සාංඛ්‍ය (Sinhalese script)
• 𑪁𑩛𑪖𑩝 𑪙𑩻 (Soyombo script)
• 𑚨𑚭𑚫𑚋𑚶𑚣 (Takri script)
• ஸாஂக்²ய (Tamil script)
• సాంఖ్య (Telugu script)
• สาํขฺย (Thai script)
• སཱཾ་ཁྱ (Tibetan script)
• 𑒮𑒰𑓀𑒐𑓂𑒨 (Tirhuta script)
• 𑨰𑨊𑨸𑨌𑩇𑨪 (Zanabazar Square script)

Etymology

Metathesized from earlier संख्या (saṃkhyā).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sɑːŋ.kʰjɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /s̪ɑːŋ.kʰjɐ/

Adjective

सांख्य • (sāṃkhya) stem

1. numeral, relating to number
2. relating to number (in grammar as expressed by the case-terminations etc.)
3. rational, or discriminative

Declension

Masculine a-stem declension of सांख्य

	singular	dual	plural
nominative	सांख्यः (sāṃkhyaḥ)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ) सांख्यासः¹ (sāṃkhyāsaḥ¹)
vocative	सांख्य (sāṃkhya)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ) सांख्यासः¹ (sāṃkhyāsaḥ¹)
accusative	सांख्यम् (sāṃkhyam)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्यान् (sāṃkhyān)
instrumental	सांख्येन (sāṃkhyena)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्यैः (sāṃkhyaiḥ) सांख्येभिः¹ (sāṃkhyebhiḥ¹)
dative	सांख्याय (sāṃkhyāya)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
ablative	सांख्यात् (sāṃkhyāt)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
genitive	सांख्यस्य (sāṃkhyasya)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्यानाम् (sāṃkhyānām)
locative	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्येषु (sāṃkhyeṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of सांख्या

	singular	dual	plural
nominative	सांख्या (sāṃkhyā)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ)
vocative	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ)
accusative	सांख्याम् (sāṃkhyām)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ)
instrumental	सांख्यया (sāṃkhyayā) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्याभिः (sāṃkhyābhiḥ)
dative	सांख्यायै (sāṃkhyāyai)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्याभ्यः (sāṃkhyābhyaḥ)
ablative	सांख्यायाः (sāṃkhyāyāḥ) सांख्यायै² (sāṃkhyāyai²)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्याभ्यः (sāṃkhyābhyaḥ)
genitive	सांख्यायाः (sāṃkhyāyāḥ) सांख्यायै² (sāṃkhyāyai²)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्यानाम् (sāṃkhyānām)
locative	सांख्यायाम् (sāṃkhyāyām)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्यासु (sāṃkhyāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of सांख्य

	singular	dual	plural
nominative	सांख्यम् (sāṃkhyam)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्यानि (sāṃkhyāni) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)
vocative	सांख्य (sāṃkhya)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्यानि (sāṃkhyāni) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)
accusative	सांख्यम् (sāṃkhyam)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्यानि (sāṃkhyāni) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)
instrumental	सांख्येन (sāṃkhyena)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्यैः (sāṃkhyaiḥ) सांख्येभिः¹ (sāṃkhyebhiḥ¹)
dative	सांख्याय (sāṃkhyāya)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
ablative	सांख्यात् (sāṃkhyāt)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
genitive	सांख्यस्य (sāṃkhyasya)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्यानाम् (sāṃkhyānām)
locative	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्येषु (sāṃkhyeṣu)

• ¹Vedic

Noun

सांख्य • (sāṃkhya) stem, m

1. one who calculates or discriminates well, (especially) an adherent of the Samkhya doctrine
2. name of a man
3. patronymic of the Vedic rishi अत्रि (atri)
4. name of Shiva

Declension

Masculine a-stem declension of सांख्य

	singular	dual	plural
nominative	सांख्यः (sāṃkhyaḥ)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ) सांख्यासः¹ (sāṃkhyāsaḥ¹)
vocative	सांख्य (sāṃkhya)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ) सांख्यासः¹ (sāṃkhyāsaḥ¹)
accusative	सांख्यम् (sāṃkhyam)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्यान् (sāṃkhyān)
instrumental	सांख्येन (sāṃkhyena)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्यैः (sāṃkhyaiḥ) सांख्येभिः¹ (sāṃkhyebhiḥ¹)
dative	सांख्याय (sāṃkhyāya)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
ablative	सांख्यात् (sāṃkhyāt)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
genitive	सांख्यस्य (sāṃkhyasya)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्यानाम् (sāṃkhyānām)
locative	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्येषु (sāṃkhyeṣu)

• ¹Vedic

Noun

सांख्य • (sāṃkhya) stem, n (according to some also m)

1. Samkhya

Declension

Neuter a-stem declension of सांख्य

	singular	dual	plural
nominative	सांख्यम् (sāṃkhyam)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्यानि (sāṃkhyāni) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)
vocative	सांख्य (sāṃkhya)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्यानि (sāṃkhyāni) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)
accusative	सांख्यम् (sāṃkhyam)	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्यानि (sāṃkhyāni) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)
instrumental	सांख्येन (sāṃkhyena)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्यैः (sāṃkhyaiḥ) सांख्येभिः¹ (sāṃkhyebhiḥ¹)
dative	सांख्याय (sāṃkhyāya)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
ablative	सांख्यात् (sāṃkhyāt)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
genitive	सांख्यस्य (sāṃkhyasya)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्यानाम् (sāṃkhyānām)
locative	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्येषु (sāṃkhyeṣu)

• ¹Vedic

Masculine a-stem declension of सांख्य

	singular	dual	plural
nominative	सांख्यः (sāṃkhyaḥ)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ) सांख्यासः¹ (sāṃkhyāsaḥ¹)
vocative	सांख्य (sāṃkhya)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्याः (sāṃkhyāḥ) सांख्यासः¹ (sāṃkhyāsaḥ¹)
accusative	सांख्यम् (sāṃkhyam)	सांख्यौ (sāṃkhyau) सांख्या¹ (sāṃkhyā¹)	सांख्यान् (sāṃkhyān)
instrumental	सांख्येन (sāṃkhyena)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्यैः (sāṃkhyaiḥ) सांख्येभिः¹ (sāṃkhyebhiḥ¹)
dative	सांख्याय (sāṃkhyāya)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
ablative	सांख्यात् (sāṃkhyāt)	सांख्याभ्याम् (sāṃkhyābhyām)	सांख्येभ्यः (sāṃkhyebhyaḥ)
genitive	सांख्यस्य (sāṃkhyasya)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्यानाम् (sāṃkhyānām)
locative	सांख्ये (sāṃkhye)	सांख्ययोः (sāṃkhyayoḥ)	सांख्येषु (sāṃkhyeṣu)

• ¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “सांख्य”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1199.