संस्कार

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit संस्कार (saṃskāra).

Noun

संस्कार • (sanskār) m (Urdu spelling سنسکار)

1. perfection
2. refinement
3. education
4. conception
5. idea
6. design
7. form
8. purity

Declension

Declension of संस्कार (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	संस्कार sanskār	संस्कार sanskār
oblique	संस्कार sanskār	संस्कारों sanskārõ
vocative	संस्कार sanskār	संस्कारो sanskāro

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

• সংস্কাৰ (Assamese script)
• ᬲᬂᬲ᭄ᬓᬵᬭ (Balinese script)
• সংস্কার (Bengali script)
• 𑰭𑰽𑰭𑰿𑰎𑰯𑰨 (Bhaiksuki script)
• 𑀲𑀁𑀲𑁆𑀓𑀸𑀭 (Brahmi script)
• သံသ္ကာရ (Burmese script)
• સંસ્કાર (Gujarati script)
• ਸਂਸ੍ਕਾਰ (Gurmukhi script)
• 𑌸𑌂𑌸𑍍𑌕𑌾𑌰 (Grantha script)
• ꦱꦁꦱ꧀ꦏꦴꦫ (Javanese script)
• 𑂮𑂁𑂮𑂹𑂍𑂰𑂩 (Kaithi script)
• ಸಂಸ್ಕಾರ (Kannada script)
• សំស្ការ (Khmer script)
• ສໍສ຺ກາຣ (Lao script)
• സംസ്കാര (Malayalam script)
• ᢀ᠋ᠰ᠌ᠠᠰ᠌ᡬᠠ᠎᠊ᠠᡵᠠ (Manchu script)
• 𑘭𑘽𑘭𑘿𑘎𑘰𑘨 (Modi script)
• ᢀ᠋ᠰᠠᠰᢉᠠᢗᠷᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧍𑧞𑧍𑧠𑦮𑧑𑧈 (Nandinagari script)
• 𑐳𑑄𑐳𑑂𑐎𑐵𑐬 (Newa script)
• ସଂସ୍କାର (Odia script)
• ꢱꢀꢱ꣄ꢒꢵꢬ (Saurashtra script)
• 𑆱𑆁𑆱𑇀𑆑𑆳𑆫 (Sharada script)
• 𑖭𑖽𑖭𑖿𑖎𑖯𑖨 (Siddham script)
• සංස‍්කාර (Sinhalese script)
• 𑪁𑪖𑪁 𑪙𑩜𑩛𑩼 (Soyombo script)
• 𑚨𑚫𑚨𑚶𑚊𑚭𑚤 (Takri script)
• ஸஂஸ்கார (Tamil script)
• సంస్కార (Telugu script)
• สํสฺการ (Thai script)
• སཾ་སྐཱ་ར (Tibetan script)
• 𑒮𑓀𑒮𑓂𑒏𑒰𑒩 (Tirhuta script)
• 𑨰𑨸𑨰𑩇𑨋𑨊𑨫 (Zanabazar Square script)

Etymology

सम्- (sam-) +‎ the root स्कृ (skṛ).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /sɐ̃s.kɑː.ɾɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /s̪ɐs̪ˈkɑː.ɾɐ/

Noun

संस्कार • (saṃskāra) stem, m

1. purification
2. sacrament
3. impression
4. putting together
5. accomplishment
6. training
7. preparation
8. forming the mind
9. adornment

Declension

Masculine a-stem declension of संस्कार
Nom. sg.	संस्कारः (saṃskāraḥ)
Gen. sg.	संस्कारस्य (saṃskārasya)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	संस्कारः (saṃskāraḥ)	संस्कारौ (saṃskārau)	संस्काराः (saṃskārāḥ)
Vocative	संस्कार (saṃskāra)	संस्कारौ (saṃskārau)	संस्काराः (saṃskārāḥ)
Accusative	संस्कारम् (saṃskāram)	संस्कारौ (saṃskārau)	संस्कारान् (saṃskārān)
Instrumental	संस्कारेण (saṃskāreṇa)	संस्काराभ्याम् (saṃskārābhyām)	संस्कारैः (saṃskāraiḥ)
Dative	संस्काराय (saṃskārāya)	संस्काराभ्याम् (saṃskārābhyām)	संस्कारेभ्यः (saṃskārebhyaḥ)
Ablative	संस्कारात् (saṃskārāt)	संस्काराभ्याम् (saṃskārābhyām)	संस्कारेभ्यः (saṃskārebhyaḥ)
Genitive	संस्कारस्य (saṃskārasya)	संस्कारयोः (saṃskārayoḥ)	संस्काराणाम् (saṃskārāṇām)
Locative	संस्कारे (saṃskāre)	संस्कारयोः (saṃskārayoḥ)	संस्कारेषु (saṃskāreṣu)

References

• Monier Williams (1899) “Saṃ-skāra”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1120/2.