वृत्र

Sanskrit

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *wr̥trás, from Proto-Indo-Iranian *wr̥trás. Cognate with Avestan 𐬬𐬆𐬭𐬆𐬚𐬭𐬀 (vər^əθra).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ʋr̩t.ɾɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈʋr̩t̪.ɾɐ/

Noun

वृत्र • (vṛtrá) stem, m or n

1. "coverer, investor, restrainer", an enemy, foe, hostile host

Declension

Masculine a-stem declension of वृत्र (vṛtrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	वृत्रः vṛtráḥ	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛtraú / vṛtrā́¹	वृत्राः / वृत्रासः¹ vṛtrā́ḥ / vṛtrā́saḥ¹
Vocative	वृत्र vṛ́tra	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛ́trau / vṛ́trā¹	वृत्राः / वृत्रासः¹ vṛ́trāḥ / vṛ́trāsaḥ¹
Accusative	वृत्रम् vṛtrám	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛtraú / vṛtrā́¹	वृत्रान् vṛtrā́n
Instrumental	वृत्रेण vṛtréṇa	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रैः / वृत्रेभिः¹ vṛtraíḥ / vṛtrébhiḥ¹
Dative	वृत्राय vṛtrā́ya	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Ablative	वृत्रात् vṛtrā́t	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Genitive	वृत्रस्य vṛtrásya	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्राणाम् vṛtrā́ṇām
Locative	वृत्रे vṛtré	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्रेषु vṛtréṣu
Notes	¹Vedic

Neuter a-stem declension of वृत्र (vṛtrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	वृत्रम् vṛtrám	वृत्रे vṛtré	वृत्राणि / वृत्रा¹ vṛtrā́ṇi / vṛtrā́¹
Vocative	वृत्र vṛ́tra	वृत्रे vṛ́tre	वृत्राणि / वृत्रा¹ vṛ́trāṇi / vṛ́trā¹
Accusative	वृत्रम् vṛtrám	वृत्रे vṛtré	वृत्राणि / वृत्रा¹ vṛtrā́ṇi / vṛtrā́¹
Instrumental	वृत्रेण vṛtréṇa	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रैः / वृत्रेभिः¹ vṛtraíḥ / vṛtrébhiḥ¹
Dative	वृत्राय vṛtrā́ya	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Ablative	वृत्रात् vṛtrā́t	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Genitive	वृत्रस्य vṛtrásya	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्राणाम् vṛtrā́ṇām
Locative	वृत्रे vṛtré	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्रेषु vṛtréṣu
Notes	¹Vedic

Noun

वृत्र • (vṛtrá) stem, m

1. a thunder-cloud
2. darkness
3. a wheel
4. a mountain
5. name of a particular mountain
6. a stone
7. name of Indra (?)

Declension

Masculine a-stem declension of वृत्र (vṛtrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	वृत्रः vṛtráḥ	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛtraú / vṛtrā́¹	वृत्राः / वृत्रासः¹ vṛtrā́ḥ / vṛtrā́saḥ¹
Vocative	वृत्र vṛ́tra	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛ́trau / vṛ́trā¹	वृत्राः / वृत्रासः¹ vṛ́trāḥ / vṛ́trāsaḥ¹
Accusative	वृत्रम् vṛtrám	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛtraú / vṛtrā́¹	वृत्रान् vṛtrā́n
Instrumental	वृत्रेण vṛtréṇa	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रैः / वृत्रेभिः¹ vṛtraíḥ / vṛtrébhiḥ¹
Dative	वृत्राय vṛtrā́ya	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Ablative	वृत्रात् vṛtrā́t	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Genitive	वृत्रस्य vṛtrásya	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्राणाम् vṛtrā́ṇām
Locative	वृत्रे vṛtré	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्रेषु vṛtréṣu
Notes	¹Vedic

Noun

वृत्र • (vṛtrá) stem, n

1. wealth
2. sound, noise

Declension

Neuter a-stem declension of वृत्र (vṛtrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	वृत्रम् vṛtrám	वृत्रे vṛtré	वृत्राणि / वृत्रा¹ vṛtrā́ṇi / vṛtrā́¹
Vocative	वृत्र vṛ́tra	वृत्रे vṛ́tre	वृत्राणि / वृत्रा¹ vṛ́trāṇi / vṛ́trā¹
Accusative	वृत्रम् vṛtrám	वृत्रे vṛtré	वृत्राणि / वृत्रा¹ vṛtrā́ṇi / vṛtrā́¹
Instrumental	वृत्रेण vṛtréṇa	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रैः / वृत्रेभिः¹ vṛtraíḥ / vṛtrébhiḥ¹
Dative	वृत्राय vṛtrā́ya	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Ablative	वृत्रात् vṛtrā́t	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Genitive	वृत्रस्य vṛtrásya	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्राणाम् vṛtrā́ṇām
Locative	वृत्रे vṛtré	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्रेषु vṛtréṣu
Notes	¹Vedic

Proper noun

वृत्र • (vṛtrá) stem, m

1. Vritra
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 6.72.3:

     इन्द्रा॑सोमा॒वहि॑म॒पः प॑रि॒ष्ठां ह॒थो वृ॒त्रमनु॑ वां॒ द्यौर॑मन्यत।
     प्रार्णां॑स्यैरयतं न॒दीना॒मा स॑मु॒द्राणि॑ पप्रथुः पु॒रूणि॑॥

     índrāsomāváhimapáḥ pariṣṭhā́ṃ hathó vṛtrámánu vāṃ dyaúramanyata.
     prā́rṇāṃsyairayataṃ nadī́nāmā́ samudrā́ṇi paprathuḥ purū́ṇi.

     Indra and Soma, you slew Vṛtra; the obstructer of the water; for which the heaven venerates you both; you have urged on the waters of the rivers until they have replenished numerous oceans.

Declension

Masculine a-stem declension of वृत्र (vṛtrá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	वृत्रः vṛtráḥ	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛtraú / vṛtrā́¹	वृत्राः / वृत्रासः¹ vṛtrā́ḥ / vṛtrā́saḥ¹
Vocative	वृत्र vṛ́tra	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛ́trau / vṛ́trā¹	वृत्राः / वृत्रासः¹ vṛ́trāḥ / vṛ́trāsaḥ¹
Accusative	वृत्रम् vṛtrám	वृत्रौ / वृत्रा¹ vṛtraú / vṛtrā́¹	वृत्रान् vṛtrā́n
Instrumental	वृत्रेण vṛtréṇa	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रैः / वृत्रेभिः¹ vṛtraíḥ / vṛtrébhiḥ¹
Dative	वृत्राय vṛtrā́ya	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Ablative	वृत्रात् vṛtrā́t	वृत्राभ्याम् vṛtrā́bhyām	वृत्रेभ्यः vṛtrébhyaḥ
Genitive	वृत्रस्य vṛtrásya	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्राणाम् vṛtrā́ṇām
Locative	वृत्रे vṛtré	वृत्रयोः vṛtráyoḥ	वृत्रेषु vṛtréṣu
Notes	¹Vedic