विलम्ब
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- ৱিলম্ব (Assamese script)
- ᬯᬶᬮᬫ᭄ᬩ (Balinese script)
- বিলম্ব (Bengali script)
- 𑰪𑰰𑰩𑰦𑰿𑰤 (Bhaiksuki script)
- 𑀯𑀺𑀮𑀫𑁆𑀩 (Brahmi script)
- ဝိလမ္ဗ (Burmese script)
- વિલમ્બ (Gujarati script)
- ਵਿਲਮ੍ਬ (Gurmukhi script)
- 𑌵𑌿𑌲𑌮𑍍𑌬 (Grantha script)
- ꦮꦶꦭꦩ꧀ꦧ (Javanese script)
- 𑂫𑂱𑂪𑂧𑂹𑂥 (Kaithi script)
- ವಿಲಮ್ಬ (Kannada script)
- វិលម្ព (Khmer script)
- ວິລມ຺ພ (Lao script)
- വിലമ്ബ (Malayalam script)
- ᠸᡳᠯᠠᠮᠪᠠ (Manchu script)
- 𑘪𑘱𑘩𑘦𑘿𑘤 (Modi script)
- ᠸᠢᠯᠠᠮᠪᠠ (Mongolian script)
- 𑧊𑧒𑧉𑧆𑧠𑧄 (Nandinagari script)
- 𑐰𑐶𑐮𑐩𑑂𑐧 (Newa script)
- ଵିଲମ୍ବ (Odia script)
- ꢮꢶꢭꢪ꣄ꢨ (Saurashtra script)
- 𑆮𑆴𑆬𑆩𑇀𑆧 (Sharada script)
- 𑖪𑖰𑖩𑖦𑖿𑖤 (Siddham script)
- විලම්බ (Sinhalese script)
- 𑩾𑩑𑩽𑩴 𑪙𑩲 (Soyombo script)
- 𑚦𑚮𑚥𑚢𑚶𑚠 (Takri script)
- விலம்ப³ (Tamil script)
- విలమ్బ (Telugu script)
- วิลมฺพ (Thai script)
- ཝི་ལ་མྦ (Tibetan script)
- 𑒫𑒱𑒪𑒧𑓂𑒥 (Tirhuta script)
- 𑨭𑨁𑨬𑨢𑩇𑨠 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]Adjective
[edit]विलम्ब • (vilamba) stem
Declension
[edit]| Masculine a-stem declension of विलम्ब | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | विलम्बः (vilambaḥ) | ||
| Gen. sg. | विलम्बस्य (vilambasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विलम्बः (vilambaḥ) | विलम्बौ (vilambau) | विलम्बाः (vilambāḥ) |
| Vocative | विलम्ब (vilamba) | विलम्बौ (vilambau) | विलम्बाः (vilambāḥ) |
| Accusative | विलम्बम् (vilambam) | विलम्बौ (vilambau) | विलम्बान् (vilambān) |
| Instrumental | विलम्बेन (vilambena) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बैः (vilambaiḥ) |
| Dative | विलम्बाय (vilambāya) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बेभ्यः (vilambebhyaḥ) |
| Ablative | विलम्बात् (vilambāt) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बेभ्यः (vilambebhyaḥ) |
| Genitive | विलम्बस्य (vilambasya) | विलम्बयोः (vilambayoḥ) | विलम्बानाम् (vilambānām) |
| Locative | विलम्बे (vilambe) | विलम्बयोः (vilambayoḥ) | विलम्बेषु (vilambeṣu) |
| Feminine ā-stem declension of विलम्ब | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | विलम्बा (vilambā) | ||
| Gen. sg. | विलम्बायाः (vilambāyāḥ) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विलम्बा (vilambā) | विलम्बे (vilambe) | विलम्बाः (vilambāḥ) |
| Vocative | विलम्बे (vilambe) | विलम्बे (vilambe) | विलम्बाः (vilambāḥ) |
| Accusative | विलम्बाम् (vilambām) | विलम्बे (vilambe) | विलम्बाः (vilambāḥ) |
| Instrumental | विलम्बया (vilambayā) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बाभिः (vilambābhiḥ) |
| Dative | विलम्बायै (vilambāyai) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बाभ्यः (vilambābhyaḥ) |
| Ablative | विलम्बायाः (vilambāyāḥ) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बाभ्यः (vilambābhyaḥ) |
| Genitive | विलम्बायाः (vilambāyāḥ) | विलम्बयोः (vilambayoḥ) | विलम्बानाम् (vilambānām) |
| Locative | विलम्बायाम् (vilambāyām) | विलम्बयोः (vilambayoḥ) | विलम्बासु (vilambāsu) |
| Neuter a-stem declension of विलम्ब | |||
|---|---|---|---|
| Nom. sg. | विलम्बम् (vilambam) | ||
| Gen. sg. | विलम्बस्य (vilambasya) | ||
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | विलम्बम् (vilambam) | विलम्बे (vilambe) | विलम्बानि (vilambāni) |
| Vocative | विलम्ब (vilamba) | विलम्बे (vilambe) | विलम्बानि (vilambāni) |
| Accusative | विलम्बम् (vilambam) | विलम्बे (vilambe) | विलम्बानि (vilambāni) |
| Instrumental | विलम्बेन (vilambena) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बैः (vilambaiḥ) |
| Dative | विलम्बाय (vilambāya) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बेभ्यः (vilambebhyaḥ) |
| Ablative | विलम्बात् (vilambāt) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बेभ्यः (vilambebhyaḥ) |
| Genitive | विलम्बस्य (vilambasya) | विलम्बयोः (vilambayoḥ) | विलम्बानाम् (vilambānām) |
| Locative | विलम्बे (vilambe) | विलम्बयोः (vilambayoḥ) | विलम्बेषु (vilambeṣu) |
Noun
[edit]विलम्ब • (vilamba) stem, m
- hanging or falling down, pendulousness
- hanging for support
- slowness, tardiness, delay, procrastination
Declension
[edit]| singular | dual | plural | |
|---|---|---|---|
| nominative | विलम्बः (vilambaḥ) | विलम्बौ (vilambau) विलम्बा¹ (vilambā¹) |
विलम्बाः (vilambāḥ) विलम्बासः¹ (vilambāsaḥ¹) |
| vocative | विलम्ब (vilamba) | विलम्बौ (vilambau) विलम्बा¹ (vilambā¹) |
विलम्बाः (vilambāḥ) विलम्बासः¹ (vilambāsaḥ¹) |
| accusative | विलम्बम् (vilambam) | विलम्बौ (vilambau) विलम्बा¹ (vilambā¹) |
विलम्बान् (vilambān) |
| instrumental | विलम्बेन (vilambena) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बैः (vilambaiḥ) विलम्बेभिः¹ (vilambebhiḥ¹) |
| dative | विलम्बाय (vilambāya) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बेभ्यः (vilambebhyaḥ) |
| ablative | विलम्बात् (vilambāt) | विलम्बाभ्याम् (vilambābhyām) | विलम्बेभ्यः (vilambebhyaḥ) |
| genitive | विलम्बस्य (vilambasya) | विलम्बयोः (vilambayoḥ) | विलम्बानाम् (vilambānām) |
| locative | विलम्बे (vilambe) | विलम्बयोः (vilambayoḥ) | विलम्बेषु (vilambeṣu) |
- ¹Vedic
References
[edit]- Monier Williams (1899) “विलम्ब”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 985/1.
- Apte, Vaman Shivram (1890) “विलम्ब”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan