मदन

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Sanskrit

[edit]

Etymology

[edit]

From the मद् (mad, to enjoy; to be drunk; to intoxicate, root) +‎ -अन (-ana), the root being inherited either from Proto-Indo-European *mad- (to be wet > be drunk)[1] or from Proto-Indo-European *med- (to become full, sated).[2]

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

मदन (mádana) stem

  1. intoxicating; maddening
  2. delighting; exhilarating

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of मदन (mádana)
Singular Dual Plural
Nominative मदनः
mádanaḥ
मदनौ / मदना¹
mádanau / mádanā¹
मदनाः / मदनासः¹
mádanāḥ / mádanāsaḥ¹
Vocative मदन
mádana
मदनौ / मदना¹
mádanau / mádanā¹
मदनाः / मदनासः¹
mádanāḥ / mádanāsaḥ¹
Accusative मदनम्
mádanam
मदनौ / मदना¹
mádanau / mádanā¹
मदनान्
mádanān
Instrumental मदनेन
mádanena
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनैः / मदनेभिः¹
mádanaiḥ / mádanebhiḥ¹
Dative मदनाय
mádanāya
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनेभ्यः
mádanebhyaḥ
Ablative मदनात्
mádanāt
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनेभ्यः
mádanebhyaḥ
Genitive मदनस्य
mádanasya
मदनयोः
mádanayoḥ
मदनानाम्
mádanānām
Locative मदने
mádane
मदनयोः
mádanayoḥ
मदनेषु
mádaneṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ī-stem declension of मदनी (mádanī)
Singular Dual Plural
Nominative मदनी
mádanī
मदन्यौ / मदनी¹
mádanyau / mádanī¹
मदन्यः / मदनीः¹
mádanyaḥ / mádanīḥ¹
Vocative मदनि
mádani
मदन्यौ / मदनी¹
mádanyau / mádanī¹
मदन्यः / मदनीः¹
mádanyaḥ / mádanīḥ¹
Accusative मदनीम्
mádanīm
मदन्यौ / मदनी¹
mádanyau / mádanī¹
मदनीः
mádanīḥ
Instrumental मदन्या
mádanyā
मदनीभ्याम्
mádanībhyām
मदनीभिः
mádanībhiḥ
Dative मदन्यै
mádanyai
मदनीभ्याम्
mádanībhyām
मदनीभ्यः
mádanībhyaḥ
Ablative मदन्याः / मदन्यै²
mádanyāḥ / mádanyai²
मदनीभ्याम्
mádanībhyām
मदनीभ्यः
mádanībhyaḥ
Genitive मदन्याः / मदन्यै²
mádanyāḥ / mádanyai²
मदन्योः
mádanyoḥ
मदनीनाम्
mádanīnām
Locative मदन्याम्
mádanyām
मदन्योः
mádanyoḥ
मदनीषु
mádanīṣu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of मदन (mádana)
Singular Dual Plural
Nominative मदनम्
mádanam
मदने
mádane
मदनानि / मदना¹
mádanāni / mádanā¹
Vocative मदन
mádana
मदने
mádane
मदनानि / मदना¹
mádanāni / mádanā¹
Accusative मदनम्
mádanam
मदने
mádane
मदनानि / मदना¹
mádanāni / mádanā¹
Instrumental मदनेन
mádanena
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनैः / मदनेभिः¹
mádanaiḥ / mádanebhiḥ¹
Dative मदनाय
mádanāya
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनेभ्यः
mádanebhyaḥ
Ablative मदनात्
mádanāt
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनेभ्यः
mádanebhyaḥ
Genitive मदनस्य
mádanasya
मदनयोः
mádanayoḥ
मदनानाम्
mádanānām
Locative मदने
mádane
मदनयोः
mádanayoḥ
मदनेषु
mádaneṣu
Notes
  • ¹Vedic

Noun

[edit]

मदन (mádana) stemm

  1. passion; love (of sexual nature)
    • c. 400 CE – 500 CE, Śūdraka, Mṛcchakaṭikam Act 1:
      मम मदनम् अनङ्गं मन्मथं वर्धयन्ती
      निशि च शयनके मम निद्रां प्रक्षिषन्ती ।
      mama madanam anaṅgaṃ manmathaṃ vardhayantī
      niśi ca śayanake mama nidrāṃ prakṣiṣantī.
      (You who are) increasing my passion, my lust, my desire,
      And at night exhausting my sleep in the bedchamber.

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of मदन (mádana)
Singular Dual Plural
Nominative मदनः
mádanaḥ
मदनौ / मदना¹
mádanau / mádanā¹
मदनाः / मदनासः¹
mádanāḥ / mádanāsaḥ¹
Vocative मदन
mádana
मदनौ / मदना¹
mádanau / mádanā¹
मदनाः / मदनासः¹
mádanāḥ / mádanāsaḥ¹
Accusative मदनम्
mádanam
मदनौ / मदना¹
mádanau / mádanā¹
मदनान्
mádanān
Instrumental मदनेन
mádanena
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनैः / मदनेभिः¹
mádanaiḥ / mádanebhiḥ¹
Dative मदनाय
mádanāya
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनेभ्यः
mádanebhyaḥ
Ablative मदनात्
mádanāt
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनेभ्यः
mádanebhyaḥ
Genitive मदनस्य
mádanasya
मदनयोः
mádanayoḥ
मदनानाम्
mádanānām
Locative मदने
mádane
मदनयोः
mádanayoḥ
मदनेषु
mádaneṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of मदना (mádanā)
Singular Dual Plural
Nominative मदना
mádanā
मदने
mádane
मदनाः
mádanāḥ
Vocative मदने
mádane
मदने
mádane
मदनाः
mádanāḥ
Accusative मदनाम्
mádanām
मदने
mádane
मदनाः
mádanāḥ
Instrumental मदनया / मदना¹
mádanayā / mádanā¹
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनाभिः
mádanābhiḥ
Dative मदनायै
mádanāyai
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनाभ्यः
mádanābhyaḥ
Ablative मदनायाः / मदनायै²
mádanāyāḥ / mádanāyai²
मदनाभ्याम्
mádanābhyām
मदनाभ्यः
mádanābhyaḥ
Genitive मदनायाः / मदनायै²
mádanāyāḥ / mádanāyai²
मदनयोः
mádanayoḥ
मदनानाम्
mádanānām
Locative मदनायाम्
mádanāyām
मदनयोः
mádanayoḥ
मदनासु
mádanāsu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas

References

[edit]
  1. ^ Mayrhofer, Manfred (1992) “MAD”, in Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, pages 299-300
  2. ^ Rix, Helmut, editor (2001), “2 *med-”, in Lexikon der indogermanischen Verben [Lexicon of Indo-European Verbs] (in German), 2nd edition, Wiesbaden: Dr. Ludwig Reichert Verlag, →ISBN, pages 423-25

Further reading

[edit]
  • Apte, Vaman Shivram (1890) “मदन”, in The practical Sanskrit-English dictionary, Poona: Prasad Prakashan
  • Monier Williams (1899) “Mádana”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 778/2.
  • Otto Böhtlingk, Richard Schmidt (1879-1928) “मदन”, in Walter Slaje, Jürgen Hanneder, Paul Molitor, Jörg Ritter, editors, Nachtragswörterbuch des Sanskrit [Dictionary of Sanskrit with supplements] (in German), Halle-Wittenberg: Martin-Luther-Universität, published 2016