Jump to content

मत्सर

From Wiktionary, the free dictionary

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Sanskrit मत्सर (matsara).

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /mət̪.səɾ/, [mɐt̪.sɐɾ]

Noun

[edit]

मत्सर (matsarm

  1. jealousy, envy

Declension

[edit]

References

[edit]

Marathi

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Sanskrit मत्सर (matsara).

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /mət̪səɾ/, [mət͡sʰəɾ]

Noun

[edit]

मत्सर (matsarm

  1. jealousy, envy

References

[edit]
  • Berntsen, Maxine (1982–1983) “मत्सर”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies
  • Molesworth, James Thomas (1857) “मत्सर”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press

Sanskrit

[edit]

Alternative forms

[edit]

Etymology

[edit]

Probably related to मद् (mad, to rejoice, to be intoxicated).

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

मत्सर (matsará) stem

  1. jealous, envious
  2. (Vedic) intoxicating

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of मत्सर
singular dual plural
nominative मत्सरः (matsaráḥ) मत्सरौ (matsaraú)
मत्सरा¹ (matsarā́¹)
मत्सराः (matsarā́ḥ)
मत्सरासः¹ (matsarā́saḥ¹)
vocative मत्सर (mátsara) मत्सरौ (mátsarau)
मत्सरा¹ (mátsarā¹)
मत्सराः (mátsarāḥ)
मत्सरासः¹ (mátsarāsaḥ¹)
accusative मत्सरम् (matsarám) मत्सरौ (matsaraú)
मत्सरा¹ (matsarā́¹)
मत्सरान् (matsarā́n)
instrumental मत्सरेण (matsaréṇa) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरैः (matsaraíḥ)
मत्सरेभिः¹ (matsarébhiḥ¹)
dative मत्सराय (matsarā́ya) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरेभ्यः (matsarébhyaḥ)
ablative मत्सरात् (matsarā́t) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरेभ्यः (matsarébhyaḥ)
genitive मत्सरस्य (matsarásya) मत्सरयोः (matsaráyoḥ) मत्सराणाम् (matsarā́ṇām)
locative मत्सरे (matsaré) मत्सरयोः (matsaráyoḥ) मत्सरेषु (matsaréṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of मत्सरा
singular dual plural
nominative मत्सरा (matsarā́) मत्सरे (matsaré) मत्सराः (matsarā́ḥ)
vocative मत्सरे (mátsare) मत्सरे (mátsare) मत्सराः (mátsarāḥ)
accusative मत्सराम् (matsarā́m) मत्सरे (matsaré) मत्सराः (matsarā́ḥ)
instrumental मत्सरया (matsaráyā)
मत्सरा¹ (matsarā́¹)
मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सराभिः (matsarā́bhiḥ)
dative मत्सरायै (matsarā́yai) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सराभ्यः (matsarā́bhyaḥ)
ablative मत्सरायाः (matsarā́yāḥ)
मत्सरायै² (matsarā́yai²)
मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सराभ्यः (matsarā́bhyaḥ)
genitive मत्सरायाः (matsarā́yāḥ)
मत्सरायै² (matsarā́yai²)
मत्सरयोः (matsaráyoḥ) मत्सराणाम् (matsarā́ṇām)
locative मत्सरायाम् (matsarā́yām) मत्सरयोः (matsaráyoḥ) मत्सरासु (matsarā́su)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of मत्सर
singular dual plural
nominative मत्सरम् (matsarám) मत्सरे (matsaré) मत्सराणि (matsarā́ṇi)
मत्सरा¹ (matsarā́¹)
vocative मत्सर (mátsara) मत्सरे (mátsare) मत्सराणि (mátsarāṇi)
मत्सरा¹ (mátsarā¹)
accusative मत्सरम् (matsarám) मत्सरे (matsaré) मत्सराणि (matsarā́ṇi)
मत्सरा¹ (matsarā́¹)
instrumental मत्सरेण (matsaréṇa) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरैः (matsaraíḥ)
मत्सरेभिः¹ (matsarébhiḥ¹)
dative मत्सराय (matsarā́ya) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरेभ्यः (matsarébhyaḥ)
ablative मत्सरात् (matsarā́t) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरेभ्यः (matsarébhyaḥ)
genitive मत्सरस्य (matsarásya) मत्सरयोः (matsaráyoḥ) मत्सराणाम् (matsarā́ṇām)
locative मत्सरे (matsaré) मत्सरयोः (matsaráyoḥ) मत्सरेषु (matsaréṣu)
  • ¹Vedic

Noun

[edit]

मत्सर (matsará) stemm

  1. jealousy, envy

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of मत्सर
singular dual plural
nominative मत्सरः (matsaráḥ) मत्सरौ (matsaraú)
मत्सरा¹ (matsarā́¹)
मत्सराः (matsarā́ḥ)
मत्सरासः¹ (matsarā́saḥ¹)
vocative मत्सर (mátsara) मत्सरौ (mátsarau)
मत्सरा¹ (mátsarā¹)
मत्सराः (mátsarāḥ)
मत्सरासः¹ (mátsarāsaḥ¹)
accusative मत्सरम् (matsarám) मत्सरौ (matsaraú)
मत्सरा¹ (matsarā́¹)
मत्सरान् (matsarā́n)
instrumental मत्सरेण (matsaréṇa) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरैः (matsaraíḥ)
मत्सरेभिः¹ (matsarébhiḥ¹)
dative मत्सराय (matsarā́ya) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरेभ्यः (matsarébhyaḥ)
ablative मत्सरात् (matsarā́t) मत्सराभ्याम् (matsarā́bhyām) मत्सरेभ्यः (matsarébhyaḥ)
genitive मत्सरस्य (matsarásya) मत्सरयोः (matsaráyoḥ) मत्सराणाम् (matsarā́ṇām)
locative मत्सरे (matsaré) मत्सरयोः (matsaráyoḥ) मत्सरेषु (matsaréṣu)
  • ¹Vedic

Derived terms

[edit]

Descendants

[edit]

Further reading

[edit]
  • Monier Williams (1899) “मत्सर”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 776, column 2.
  • Hellwig, Oliver (2010–2025) “matsara”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.
  • Arthur Anthony Macdonell (1893) “मत्सर”, in A practical Sanskrit dictionary with transliteration, accentuation, and etymological analysis throughout, London: Oxford University Press