प्रेष्ठ

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• প্ৰেষ্ঠ (Assamese script)
• ᬧ᭄ᬭᬾᬱ᭄ᬞ (Balinese script)
• প্রেষ্ঠ (Bengali script)
• 𑰢𑰿𑰨𑰸𑰬𑰿𑰙 (Bhaiksuki script)
• 𑀧𑁆𑀭𑁂𑀱𑁆𑀞 (Brahmi script)
• ပြေၑ္ဌ (Burmese script)
• પ્રેષ્ઠ (Gujarati script)
• ਪ੍ਰੇਸ਼੍ਠ (Gurmukhi script)
• 𑌪𑍍𑌰𑍇𑌷𑍍𑌠 (Grantha script)
• ꦥꦿꦺꦰ꧀ꦜ (Javanese script)
• 𑂣𑂹𑂩𑂵𑂭𑂹𑂘 (Kaithi script)
• ಪ್ರೇಷ್ಠ (Kannada script)
• ប្រេឞ្ឋ (Khmer script)
• ປ຺ເຣຩ຺ຐ (Lao script)
• പ്രേഷ്ഠ (Malayalam script)
• ᢒᡵᡝᢢᡱᠠ (Manchu script)
• 𑘢𑘿𑘨𑘹𑘬𑘿𑘙 (Modi script)
• ᢒᠷᠧᢔᢍᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑧂𑧠𑧈𑧚𑧌𑧠𑦹 (Nandinagari script)
• 𑐥𑑂𑐬𑐾𑐲𑑂𑐛 (Newa script)
• ପ୍ରେଷ୍ଠ (Odia script)
• ꢦ꣄ꢬꢾꢰ꣄ꢝ (Saurashtra script)
• 𑆥𑇀𑆫𑆼𑆰𑇀𑆜 (Sharada script)
• 𑖢𑖿𑖨𑖸𑖬𑖿𑖙 (Siddham script)
• ප්‍රෙෂ‍්ඨ (Sinhalese script)
• 𑩰 𑪙𑩼𑩔𑪀 𑪙𑩧 (Soyombo script)
• 𑚞𑚶𑚤𑚲𑚶𑚕 (Takri script)
• ப்ரேஷ்ட² (Tamil script)
• ప్రేష్ఠ (Telugu script)
• ปฺเรษฺฐ (Thai script)
• པྲེ་ཥྛ (Tibetan script)
• 𑒣𑓂𑒩𑒹𑒭𑓂𑒚 (Tirhuta script)
• 𑨞𑩇𑨫𑨄𑨯𑩇𑨕 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-European *préyH-isth₂-o-s, from *preyH- (“to love, like”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /pɾɐ́.jiʂ.ʈʰɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈpɾeːʂ.ʈʰɐ/

Adjective

प्रेष्ठ • (préṣṭha) stem (metrical Vedic práyiṣṭha)

1. superlative degree of प्रिय (priyá) dearest, most beloved or desired
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 6.26.8:

     वयं ते अस्यामिन्द्र द्युम्नहूतौ सखायः स्याम महिन प्रेष्ठाः ।

     vayaṃ te asyāmindra dyumnahūtau sakhāyaḥ syāma mahina preṣṭhāḥ.

     O Indra, at this holy invocation, may we be thy friends and thy most beloved.

2. (with the locative of the object) very fond of, most fond of
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 6.63.1:

     क्व त्या वल्गू पुरुहूताद्य दूतो न स्तोमोऽविदन्नमस्वान् ।
     आ यो अर्वाङ्नासत्या ववर्त प्रेष्ठा ह्यसथो अस्य मन्मन् ॥

     kva tyā valgū puruhūtādya dūto na stomoʼvidannamasvān.
     ā yo arvāṅnāsatyā vavarta preṣṭhā hyasatho asya manman.

     Where hath the hymn with reverence, like an envoy, found both fair Gods to-day, invoked of many-
     Hymn that hath brought the two Nāsatyas hither? Be most fond of this man's thought, ye both Gods.

Declension

Masculine a-stem declension of प्रेष्ठ (préṣṭha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	प्रेष्ठः préṣṭhaḥ	प्रेष्ठौ / प्रेष्ठा¹ préṣṭhau / préṣṭhā¹	प्रेष्ठाः / प्रेष्ठासः¹ préṣṭhāḥ / préṣṭhāsaḥ¹
Vocative	प्रेष्ठ préṣṭha	प्रेष्ठौ / प्रेष्ठा¹ préṣṭhau / préṣṭhā¹	प्रेष्ठाः / प्रेष्ठासः¹ préṣṭhāḥ / préṣṭhāsaḥ¹
Accusative	प्रेष्ठम् préṣṭham	प्रेष्ठौ / प्रेष्ठा¹ préṣṭhau / préṣṭhā¹	प्रेष्ठान् préṣṭhān
Instrumental	प्रेष्ठेन préṣṭhena	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठैः / प्रेष्ठेभिः¹ préṣṭhaiḥ / préṣṭhebhiḥ¹
Dative	प्रेष्ठाय préṣṭhāya	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठेभ्यः préṣṭhebhyaḥ
Ablative	प्रेष्ठात् préṣṭhāt	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठेभ्यः préṣṭhebhyaḥ
Genitive	प्रेष्ठस्य préṣṭhasya	प्रेष्ठयोः préṣṭhayoḥ	प्रेष्ठानाम् préṣṭhānām
Locative	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठयोः préṣṭhayoḥ	प्रेष्ठेषु préṣṭheṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of प्रेष्ठा (préṣṭhā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	प्रेष्ठा préṣṭhā	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठाः préṣṭhāḥ
Vocative	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठाः préṣṭhāḥ
Accusative	प्रेष्ठाम् préṣṭhām	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठाः préṣṭhāḥ
Instrumental	प्रेष्ठया / प्रेष्ठा¹ préṣṭhayā / préṣṭhā¹	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठाभिः préṣṭhābhiḥ
Dative	प्रेष्ठायै préṣṭhāyai	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठाभ्यः préṣṭhābhyaḥ
Ablative	प्रेष्ठायाः / प्रेष्ठायै² préṣṭhāyāḥ / préṣṭhāyai²	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठाभ्यः préṣṭhābhyaḥ
Genitive	प्रेष्ठायाः / प्रेष्ठायै² préṣṭhāyāḥ / préṣṭhāyai²	प्रेष्ठयोः préṣṭhayoḥ	प्रेष्ठानाम् préṣṭhānām
Locative	प्रेष्ठायाम् préṣṭhāyām	प्रेष्ठयोः préṣṭhayoḥ	प्रेष्ठासु préṣṭhāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of प्रेष्ठ (préṣṭha)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	प्रेष्ठम् préṣṭham	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठानि / प्रेष्ठा¹ préṣṭhāni / préṣṭhā¹
Vocative	प्रेष्ठ préṣṭha	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठानि / प्रेष्ठा¹ préṣṭhāni / préṣṭhā¹
Accusative	प्रेष्ठम् préṣṭham	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठानि / प्रेष्ठा¹ préṣṭhāni / préṣṭhā¹
Instrumental	प्रेष्ठेन préṣṭhena	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठैः / प्रेष्ठेभिः¹ préṣṭhaiḥ / préṣṭhebhiḥ¹
Dative	प्रेष्ठाय préṣṭhāya	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठेभ्यः préṣṭhebhyaḥ
Ablative	प्रेष्ठात् préṣṭhāt	प्रेष्ठाभ्याम् préṣṭhābhyām	प्रेष्ठेभ्यः préṣṭhebhyaḥ
Genitive	प्रेष्ठस्य préṣṭhasya	प्रेष्ठयोः préṣṭhayoḥ	प्रेष्ठानाम् préṣṭhānām
Locative	प्रेष्ठे préṣṭhe	प्रेष्ठयोः préṣṭhayoḥ	प्रेष्ठेषु préṣṭheṣu
Notes	¹Vedic

Noun

प्रेष्ठ • (preṣṭha) stem, m

1. a lover, husband