Jump to content

पृश्नि

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

Ultimately from Proto-Indo-European *perḱ- (colored, speckled).

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

पृश्नि (pṛ́śni) stem

  1. striped
  2. spotted

Declension

[edit]
Masculine i-stem declension of पृश्नि (pṛ́śni)
Singular Dual Plural
Nominative पृश्निः
pṛ́śniḥ
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नयः
pṛ́śnayaḥ
Vocative पृश्ने
pṛ́śne
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नयः
pṛ́śnayaḥ
Accusative पृश्निम्
pṛ́śnim
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नीन्
pṛ́śnīn
Instrumental पृश्निना / पृश्न्या¹
pṛ́śninā / pṛ́śnyā¹
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभिः
pṛ́śnibhiḥ
Dative पृश्नये
pṛ́śnaye
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभ्यः
pṛ́śnibhyaḥ
Ablative पृश्नेः
pṛ́śneḥ
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभ्यः
pṛ́śnibhyaḥ
Genitive पृश्नेः
pṛ́śneḥ
पृश्न्योः
pṛ́śnyoḥ
पृश्नीनाम्
pṛ́śnīnām
Locative पृश्नौ / पृश्ना¹
pṛ́śnau / pṛ́śnā¹
पृश्न्योः
pṛ́śnyoḥ
पृश्निषु
pṛ́śniṣu
Notes
  • ¹Vedic
Feminine i-stem declension of पृश्नि (pṛ́śni)
Singular Dual Plural
Nominative पृश्निः
pṛ́śniḥ
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नयः
pṛ́śnayaḥ
Vocative पृश्ने
pṛ́śne
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नयः
pṛ́śnayaḥ
Accusative पृश्निम्
pṛ́śnim
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नीः
pṛ́śnīḥ
Instrumental पृश्न्या / पृश्नी¹
pṛ́śnyā / pṛ́śnī¹
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभिः
pṛ́śnibhiḥ
Dative पृश्नये / पृश्न्यै² / पृश्नी¹
pṛ́śnaye / pṛ́śnyai² / pṛ́śnī¹
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभ्यः
pṛ́śnibhyaḥ
Ablative पृश्नेः / पृश्न्याः² / पृश्न्यै³
pṛ́śneḥ / pṛ́śnyāḥ² / pṛ́śnyai³
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभ्यः
pṛ́śnibhyaḥ
Genitive पृश्नेः / पृश्न्याः² / पृश्न्यै³
pṛ́śneḥ / pṛ́śnyāḥ² / pṛ́śnyai³
पृश्न्योः
pṛ́śnyoḥ
पृश्नीनाम्
pṛ́śnīnām
Locative पृश्नौ / पृश्न्याम्² / पृश्ना¹
pṛ́śnau / pṛ́śnyām² / pṛ́śnā¹
पृश्न्योः
pṛ́śnyoḥ
पृश्निषु
pṛ́śniṣu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Later Sanskrit
  • ³Brāhmaṇas
Neuter i-stem declension of पृश्नि (pṛ́śni)
Singular Dual Plural
Nominative पृश्नि
pṛ́śni
पृश्निनी
pṛ́śninī
पृश्नीनि / पृश्नि¹ / पृश्नी¹
pṛ́śnīni / pṛ́śni¹ / pṛ́śnī¹
Vocative पृश्नि / पृश्ने
pṛ́śni / pṛ́śne
पृश्निनी
pṛ́śninī
पृश्नीनि / पृश्नि¹ / पृश्नी¹
pṛ́śnīni / pṛ́śni¹ / pṛ́śnī¹
Accusative पृश्नि
pṛ́śni
पृश्निनी
pṛ́śninī
पृश्नीनि / पृश्नि¹ / पृश्नी¹
pṛ́śnīni / pṛ́śni¹ / pṛ́śnī¹
Instrumental पृश्निना / पृश्न्या¹
pṛ́śninā / pṛ́śnyā¹
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभिः
pṛ́śnibhiḥ
Dative पृश्निने / पृश्नये¹
pṛ́śnine / pṛ́śnaye¹
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभ्यः
pṛ́śnibhyaḥ
Ablative पृश्निनः / पृश्नेः¹
pṛ́śninaḥ / pṛ́śneḥ¹
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभ्यः
pṛ́śnibhyaḥ
Genitive पृश्निनः / पृश्नेः¹
pṛ́śninaḥ / pṛ́śneḥ¹
पृश्निनोः
pṛ́śninoḥ
पृश्नीनाम्
pṛ́śnīnām
Locative पृश्निनि / पृश्नौ¹ / पृश्ना¹
pṛ́śnini / pṛ́śnau¹ / pṛ́śnā¹
पृश्निनोः
pṛ́śninoḥ
पृश्निषु
pṛ́śniṣu
Notes
  • ¹Vedic

Proper noun

[edit]

पृश्नि (pṛ́śni) stemf

  1. (Vedic religion) Pṛśni, mother of the Maruts in the Rigveda
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.89.7:
      पृष॑दश्वा म॒रुतः॒ पृश्नि॑मातरः शुभं॒यावा॑नो वि॒दथे॑षु॒ जग्म॑यः ।
      अ॒ग्नि॒जि॒ह्वा मन॑वः॒ सूर॑चक्षसो॒ विश्वे॑ नो दे॒वा अव॒सा ग॑मन्नि॒ह ॥
      pṛ́ṣadaśvā marútaḥ pṛ́śnimātaraḥ śubhaṃyā́vāno vidátheṣu jágmayaḥ.
      agnijihvā́ mánavaḥ sū́racakṣaso víśve no devā́ ávasā́ gamannihá.
      May the Maruts, whose coursers are spotted deer, who are the sons of Pṛśni, gracefully-moving frequenters of sacrifices,
      (seated) on the tongue of Agni, regarders (of all), and radiant as the sun, may all the gods come hither for our preservation.

Declension

[edit]
Feminine i-stem declension of पृश्नि (pṛ́śni)
Singular Dual Plural
Nominative पृश्निः
pṛ́śniḥ
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नयः
pṛ́śnayaḥ
Vocative पृश्ने
pṛ́śne
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नयः
pṛ́śnayaḥ
Accusative पृश्निम्
pṛ́śnim
पृश्नी
pṛ́śnī
पृश्नीः
pṛ́śnīḥ
Instrumental पृश्न्या / पृश्नी¹
pṛ́śnyā / pṛ́śnī¹
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभिः
pṛ́śnibhiḥ
Dative पृश्नये / पृश्न्यै² / पृश्नी¹
pṛ́śnaye / pṛ́śnyai² / pṛ́śnī¹
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभ्यः
pṛ́śnibhyaḥ
Ablative पृश्नेः / पृश्न्याः² / पृश्न्यै³
pṛ́śneḥ / pṛ́śnyāḥ² / pṛ́śnyai³
पृश्निभ्याम्
pṛ́śnibhyām
पृश्निभ्यः
pṛ́śnibhyaḥ
Genitive पृश्नेः / पृश्न्याः² / पृश्न्यै³
pṛ́śneḥ / pṛ́śnyāḥ² / pṛ́śnyai³
पृश्न्योः
pṛ́śnyoḥ
पृश्नीनाम्
pṛ́śnīnām
Locative पृश्नौ / पृश्न्याम्² / पृश्ना¹
pṛ́śnau / pṛ́śnyām² / pṛ́śnā¹
पृश्न्योः
pṛ́śnyoḥ
पृश्निषु
pṛ́śniṣu
Notes
  • ¹Vedic
  • ²Later Sanskrit
  • ³Brāhmaṇas

References

[edit]
  • Monier Williams (1899) “पृश्नि”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 647, column 1.
  • Mayrhofer, Manfred (1996) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[1] (in German), volume 2, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 164