Jump to content

पूर्वाह्ण

From Wiktionary, the free dictionary

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

Karmadhāraya compound of पूर्व (pū́rva, earlier) +‎ अह्न (ahna, day).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

पूर्वाह्ण (pūrvāhṇá) stemm

  1. earlier part of the day; morning, forenoon
    Synonyms: see Thesaurus:प्रभात
    • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.34.11:
      स्त्रियं॑ दृ॒ष्ट्वाय॑ कित॒वं त॑तापा॒न्येषां॑ जा॒यां सुकृ॑तं च॒ योनि॑म् ।
      पू॒र्वा॒ह्णे अश्वा॑न्युयु॒जे हि ब॒भ्रून्त्सो अ॒ग्नेरन्ते॑ वृष॒लः प॑पाद ॥
      stríyaṃ dṛṣṭvā́ya kitaváṃ tatāpānyéṣāṃ jāyā́ṃ súkṛtaṃ ca yónim .
      pūrvāhṇé áśvānyuyujé hí babhrū́nsó agnéránte vṛṣaláḥ papāda .
      The gamester, having observed the happy wife and well-ordered home of others, suffers regret;
      He yokes the brown steeds in the forenoon, and at night the sinner lies down by the fire.

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of पूर्वाह्ण
singular dual plural
nominative पूर्वाह्णः (pūrvāhṇáḥ) पूर्वाह्णौ (pūrvāhṇaú)
पूर्वाह्णा¹ (pūrvāhṇā́¹)
पूर्वाह्णाः (pūrvāhṇā́ḥ)
पूर्वाह्णासः¹ (pūrvāhṇā́saḥ¹)
vocative पूर्वाह्ण (pū́rvāhṇa) पूर्वाह्णौ (pū́rvāhṇau)
पूर्वाह्णा¹ (pū́rvāhṇā¹)
पूर्वाह्णाः (pū́rvāhṇāḥ)
पूर्वाह्णासः¹ (pū́rvāhṇāsaḥ¹)
accusative पूर्वाह्णम् (pūrvāhṇám) पूर्वाह्णौ (pūrvāhṇaú)
पूर्वाह्णा¹ (pūrvāhṇā́¹)
पूर्वाह्णान् (pūrvāhṇā́n)
instrumental पूर्वाह्णेन (pūrvāhṇéna) पूर्वाह्णाभ्याम् (pūrvāhṇā́bhyām) पूर्वाह्णैः (pūrvāhṇaíḥ)
पूर्वाह्णेभिः¹ (pūrvāhṇébhiḥ¹)
dative पूर्वाह्णाय (pūrvāhṇā́ya) पूर्वाह्णाभ्याम् (pūrvāhṇā́bhyām) पूर्वाह्णेभ्यः (pūrvāhṇébhyaḥ)
ablative पूर्वाह्णात् (pūrvāhṇā́t) पूर्वाह्णाभ्याम् (pūrvāhṇā́bhyām) पूर्वाह्णेभ्यः (pūrvāhṇébhyaḥ)
genitive पूर्वाह्णस्य (pūrvāhṇásya) पूर्वाह्णयोः (pūrvāhṇáyoḥ) पूर्वाह्णानाम् (pūrvāhṇā́nām)
locative पूर्वाह्णे (pūrvāhṇé) पूर्वाह्णयोः (pūrvāhṇáyoḥ) पूर्वाह्णेषु (pūrvāhṇéṣu)
  • ¹Vedic

Descendants

[edit]

References

[edit]