पीपिवस्

Sanskrit

Alternative scripts

পীপিৱস্ (Assamese script)
ᬧᬷᬧᬶᬯᬲ᭄ (Balinese script)
পীপিবস্ (Bengali script)
𑰢𑰱𑰢𑰰𑰪𑰭𑰿 (Bhaiksuki script)
𑀧𑀻𑀧𑀺𑀯𑀲𑁆 (Brahmi script)
ပီပိဝသ် (Burmese script)
પીપિવસ્ (Gujarati script)
ਪੀਪਿਵਸ੍ (Gurmukhi script)
𑌪𑍀𑌪𑌿𑌵𑌸𑍍 (Grantha script)
ꦥꦷꦥꦶꦮꦱ꧀ (Javanese script)
𑂣𑂲𑂣𑂱𑂫𑂮𑂹 (Kaithi script)
ಪೀಪಿವಸ್ (Kannada script)
បីបិវស៑ (Khmer script)
ປີປິວສ຺ (Lao script)
പീപിവസ് (Malayalam script)
ᢒᡳᡳᢒᡳᠸᠠᠰ᠌ (Manchu script)
𑘢𑘲𑘢𑘱𑘪𑘭𑘿 (Modi script)
ᢒᠢᠢᢒᠢᠸᠠᠰ (Mongolian script)
𑧂𑧓𑧂𑧒𑧊𑧍𑧠 (Nandinagari script)
𑐥𑐷𑐥𑐶𑐰𑐳𑑂 (Newa script)
ପୀପିଵସ୍ (Odia script)
ꢦꢷꢦꢶꢮꢱ꣄ (Saurashtra script)
𑆥𑆵𑆥𑆴𑆮𑆱𑇀 (Sharada script)
𑖢𑖱𑖢𑖰𑖪𑖭𑖿 (Siddham script)
පීපිවස් (Sinhalese script)
𑩰𑩑𑩛𑩰𑩑𑩾𑪁 𑪙 (Soyombo script)
𑚞𑚯𑚞𑚮𑚦𑚨𑚶 (Takri script)
பீபிவஸ் (Tamil script)
పీపివస్ (Telugu script)
ปีปิวสฺ (Thai script)
པཱི་པི་ཝ་ས྄ (Tibetan script)
𑒣𑒲𑒣𑒱𑒫𑒮𑓂 (Tirhuta script)
𑨞𑨁𑨊𑨞𑨁𑨭𑨰𑨴 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the root पी (pī, “to swell, overflow, be exuberant, abound”), from Proto-Indo-European *peyH-.

Pronunciation

(Vedic) IPA^(key): /piː.pi.ʋɐ́s/
(Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈpiː.pi.ʋɐs̪/

Adjective

पीपिवस् • (pīpivás) stem

swelling, protuberant, overflowing, exuberant, flowing with
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 7.96.6:
  पी॒पि॒वांसं॒ सर॑स्वतः॒ स्तनं॒ यो वि॒श्वद॑र्शतः ।
  भ॒क्षी॒महि॑ प्र॒जामिष॑म् ॥
  pīpivā́ṃsaṃ sárasvataḥ stánaṃ yó viśvádarśataḥ .
  bhakṣīmáhi prajā́míṣam .
  May we enjoy Sarasvat's protuberant breast;
  May we gain food and progeny.
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 9.16.7:
  दि॒वो न सानु॑ पि॒प्युषी॒ धारा॑ सु॒तस्य॑ वे॒धसः॑ ।
  वृथा॑ प॒वित्रे॑ अर्षति ॥
  divó ná sā́nu pipyúṣī dhā́rā sutásya vedhásaḥ .
  vṛ́thā pavítre arṣati .
  As if it were to heights of heaven, the swelling stream of the invigorating Soma falls lightly on the cleansing sieve.

Declension

Masculine as-stem declension of पीपिवस् (pīpivás)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पीपिवाः pīpivā́ḥ	पीपिवसौ / पीपिवसा¹ pīpivásau / pīpivásā¹	पीपिवसः / पीपिवाः¹ pīpivásaḥ / pīpivā́ḥ¹
Vocative	पीपिवः pī́pivaḥ	पीपिवसौ / पीपिवसा¹ pī́pivasau / pī́pivasā¹	पीपिवसः / पीपिवाः¹ pī́pivasaḥ / pī́pivāḥ¹
Accusative	पीपिवांसम् pīpivā́ṃsam	पीपिवसौ / पीपिवसा¹ pīpivásau / pīpivásā¹	पीपिवसः / पीपिवाः¹ pīpivásaḥ / pīpivā́ḥ¹
Instrumental	पीपिवसा pīpivásā	पीपिवोभ्याम् pīpivóbhyām	पीपिवोभिः pīpivóbhiḥ
Dative	पीपिवसे pīpiváse	पीपिवोभ्याम् pīpivóbhyām	पीपिवोभ्यः pīpivóbhyaḥ
Ablative	पीपिवसः pīpivásaḥ	पीपिवोभ्याम् pīpivóbhyām	पीपिवोभ्यः pīpivóbhyaḥ
Genitive	पीपिवसः pīpivásaḥ	पीपिवसोः pīpivásoḥ	पीपिवसाम् pīpivásām
Locative	पीपिवसि pīpivási	पीपिवसोः pīpivásoḥ	पीपिवःसु pīpiváḥsu
Notes	¹Vedic

Feminine ī-stem declension of पिप्युषी (pipyúṣī)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पिप्युषी pipyúṣī	पिप्युष्यौ / पिप्युषी¹ pipyúṣyau / pipyúṣī¹	पिप्युष्यः / पिप्युषीः¹ pipyúṣyaḥ / pipyúṣīḥ¹
Vocative	पिप्युषि pípyuṣi	पिप्युष्यौ / पिप्युषी¹ pípyuṣyau / pípyuṣī¹	पिप्युष्यः / पिप्युषीः¹ pípyuṣyaḥ / pípyuṣīḥ¹
Accusative	पिप्युषीम् pipyúṣīm	पिप्युष्यौ / पिप्युषी¹ pipyúṣyau / pipyúṣī¹	पिप्युषीः pipyúṣīḥ
Instrumental	पिप्युष्या pipyúṣyā	पिप्युषीभ्याम् pipyúṣībhyām	पिप्युषीभिः pipyúṣībhiḥ
Dative	पिप्युष्यै pipyúṣyai	पिप्युषीभ्याम् pipyúṣībhyām	पिप्युषीभ्यः pipyúṣībhyaḥ
Ablative	पिप्युष्याः / पिप्युष्यै² pipyúṣyāḥ / pipyúṣyai²	पिप्युषीभ्याम् pipyúṣībhyām	पिप्युषीभ्यः pipyúṣībhyaḥ
Genitive	पिप्युष्याः / पिप्युष्यै² pipyúṣyāḥ / pipyúṣyai²	पिप्युष्योः pipyúṣyoḥ	पिप्युषीणाम् pipyúṣīṇām
Locative	पिप्युष्याम् pipyúṣyām	पिप्युष्योः pipyúṣyoḥ	पिप्युषीषु pipyúṣīṣu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter as-stem declension of पीपिवस् (pīpivás)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	पीपिवः pīpiváḥ	पीपिवसी pīpivásī	पीपिवांसि pīpivā́ṃsi
Vocative	पीपिवः pī́pivaḥ	पीपिवसी pī́pivasī	पीपिवांसि pī́pivāṃsi
Accusative	पीपिवः pīpiváḥ	पीपिवसी pīpivásī	पीपिवांसि pīpivā́ṃsi
Instrumental	पीपिवसा pīpivásā	पीपिवोभ्याम् pīpivóbhyām	पीपिवोभिः pīpivóbhiḥ
Dative	पीपिवसे pīpiváse	पीपिवोभ्याम् pīpivóbhyām	पीपिवोभ्यः pīpivóbhyaḥ
Ablative	पीपिवसः pīpivásaḥ	पीपिवोभ्याम् pīpivóbhyām	पीपिवोभ्यः pīpivóbhyaḥ
Genitive	पीपिवसः pīpivásaḥ	पीपिवसोः pīpivásoḥ	पीपिवसाम् pīpivásām
Locative	पीपिवसि pīpivási	पीपिवसोः pīpivásoḥ	पीपिवःसु pīpiváḥsu

References

Monier Williams (1899) “पीपिवस्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 530.