Jump to content

नाटक

From Wiktionary, the free dictionary

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Sanskrit नाटक (nāṭaka).

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /nɑː.ʈək/, [näː.ʈɐk]

Noun

[edit]

नाटक (nāṭakm (Urdu spelling ناٹک)

  1. play, drama
    क्या यह नाटक देखने योग्य है?
    kyā yah nāṭak dekhne yogya hai?
    Is this play worth seeing?
    हिन्दी नाटक पर एक निबंध लिखो।
    hindī nāṭak par ek nibandh likho.
    Write an essay on Hindi drama.

Declension

[edit]

Synonyms

[edit]

References

[edit]
  • Bahri, Hardev (1989) “नाटक”, in Siksarthi Hindi-Angrejhi Sabdakosa [Learners' Hindi-English Dictionary], Delhi: Rajpal & Sons.
  • Platts, John T. (1884) “नाटक”, in A dictionary of Urdu, classical Hindi, and English, London: W. H. Allen & Co.

Konkani

[edit]

Etymology

[edit]

Learned borrowing from Sanskrit नाटक (nāṭaka).

Pronunciation

[edit]

Noun

[edit]

नाटक (nāṭakn (Latin script nattok, Kannada script ನಾಟಕ್)

  1. play, acting
  2. drama

References

[edit]
  • Pushpak Bhattacharyya (2017) IndoWordNet[1]
  • Isidore Dantas, Joel D'Souza (2015) Modern English–Konkani Dictionary[2], Margao, Goa: Golden Heart Emporium Books, →ISBN, page 77

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

नट् (naṭ) +‎ -अक (-aka).

Adjective

[edit]

नाटक (nāṭaka) stem (root नट्)

  1. acting, dancing (W.)

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of नाटक
singular dual plural
nominative नाटकः (nāṭakaḥ) नाटकौ (nāṭakau)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
नाटकाः (nāṭakāḥ)
नाटकासः¹ (nāṭakāsaḥ¹)
vocative नाटक (nāṭaka) नाटकौ (nāṭakau)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
नाटकाः (nāṭakāḥ)
नाटकासः¹ (nāṭakāsaḥ¹)
accusative नाटकम् (nāṭakam) नाटकौ (nāṭakau)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
नाटकान् (nāṭakān)
instrumental नाटकेन (nāṭakena) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकैः (nāṭakaiḥ)
नाटकेभिः¹ (nāṭakebhiḥ¹)
dative नाटकाय (nāṭakāya) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकेभ्यः (nāṭakebhyaḥ)
ablative नाटकात् (nāṭakāt) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकेभ्यः (nāṭakebhyaḥ)
genitive नाटकस्य (nāṭakasya) नाटकयोः (nāṭakayoḥ) नाटकानाम् (nāṭakānām)
locative नाटके (nāṭake) नाटकयोः (nāṭakayoḥ) नाटकेषु (nāṭakeṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ī-stem declension of नाटकी
singular dual plural
nominative नाटकी (nāṭakī) नाटक्यौ (nāṭakyau)
नाटकी¹ (nāṭakī¹)
नाटक्यः (nāṭakyaḥ)
नाटकीः¹ (nāṭakīḥ¹)
vocative नाटकि (nāṭaki) नाटक्यौ (nāṭakyau)
नाटकी¹ (nāṭakī¹)
नाटक्यः (nāṭakyaḥ)
नाटकीः¹ (nāṭakīḥ¹)
accusative नाटकीम् (nāṭakīm) नाटक्यौ (nāṭakyau)
नाटकी¹ (nāṭakī¹)
नाटकीः (nāṭakīḥ)
instrumental नाटक्या (nāṭakyā) नाटकीभ्याम् (nāṭakībhyām) नाटकीभिः (nāṭakībhiḥ)
dative नाटक्यै (nāṭakyai) नाटकीभ्याम् (nāṭakībhyām) नाटकीभ्यः (nāṭakībhyaḥ)
ablative नाटक्याः (nāṭakyāḥ)
नाटक्यै² (nāṭakyai²)
नाटकीभ्याम् (nāṭakībhyām) नाटकीभ्यः (nāṭakībhyaḥ)
genitive नाटक्याः (nāṭakyāḥ)
नाटक्यै² (nāṭakyai²)
नाटक्योः (nāṭakyoḥ) नाटकीनाम् (nāṭakīnām)
locative नाटक्याम् (nāṭakyām) नाटक्योः (nāṭakyoḥ) नाटकीषु (nāṭakīṣu)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of नाटक
singular dual plural
nominative नाटकम् (nāṭakam) नाटके (nāṭake) नाटकानि (nāṭakāni)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
vocative नाटक (nāṭaka) नाटके (nāṭake) नाटकानि (nāṭakāni)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
accusative नाटकम् (nāṭakam) नाटके (nāṭake) नाटकानि (nāṭakāni)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
instrumental नाटकेन (nāṭakena) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकैः (nāṭakaiḥ)
नाटकेभिः¹ (nāṭakebhiḥ¹)
dative नाटकाय (nāṭakāya) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकेभ्यः (nāṭakebhyaḥ)
ablative नाटकात् (nāṭakāt) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकेभ्यः (nāṭakebhyaḥ)
genitive नाटकस्य (nāṭakasya) नाटकयोः (nāṭakayoḥ) नाटकानाम् (nāṭakānām)
locative नाटके (nāṭake) नाटकयोः (nāṭakayoḥ) नाटकेषु (nāṭakeṣu)
  • ¹Vedic

Noun

[edit]

नाटक (nāṭaka) stemm

  1. actor, dancer, mime (R.)
  2. representation, showing (Bālar.)
  3. a certain melody
  4. name of a mountain (Kālp.)

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of नाटक
singular dual plural
nominative नाटकः (nāṭakaḥ) नाटकौ (nāṭakau)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
नाटकाः (nāṭakāḥ)
नाटकासः¹ (nāṭakāsaḥ¹)
vocative नाटक (nāṭaka) नाटकौ (nāṭakau)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
नाटकाः (nāṭakāḥ)
नाटकासः¹ (nāṭakāsaḥ¹)
accusative नाटकम् (nāṭakam) नाटकौ (nāṭakau)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
नाटकान् (nāṭakān)
instrumental नाटकेन (nāṭakena) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकैः (nāṭakaiḥ)
नाटकेभिः¹ (nāṭakebhiḥ¹)
dative नाटकाय (nāṭakāya) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकेभ्यः (nāṭakebhyaḥ)
ablative नाटकात् (nāṭakāt) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकेभ्यः (nāṭakebhyaḥ)
genitive नाटकस्य (nāṭakasya) नाटकयोः (nāṭakayoḥ) नाटकानाम् (nāṭakānām)
locative नाटके (nāṭake) नाटकयोः (nāṭakayoḥ) नाटकेषु (nāṭakeṣu)
  • ¹Vedic

Descendants

[edit]
  • Pali: nāṭaka

Noun

[edit]

नाटक (nāṭaka) stemn

  1. play, drama (Hariv., Kāv., etc.)
  2. (drama) a certain class of plays (Sāh., etc.)

Declension

[edit]
Neuter a-stem declension of नाटक
singular dual plural
nominative नाटकम् (nāṭakam) नाटके (nāṭake) नाटकानि (nāṭakāni)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
vocative नाटक (nāṭaka) नाटके (nāṭake) नाटकानि (nāṭakāni)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
accusative नाटकम् (nāṭakam) नाटके (nāṭake) नाटकानि (nāṭakāni)
नाटका¹ (nāṭakā¹)
instrumental नाटकेन (nāṭakena) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकैः (nāṭakaiḥ)
नाटकेभिः¹ (nāṭakebhiḥ¹)
dative नाटकाय (nāṭakāya) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकेभ्यः (nāṭakebhyaḥ)
ablative नाटकात् (nāṭakāt) नाटकाभ्याम् (nāṭakābhyām) नाटकेभ्यः (nāṭakebhyaḥ)
genitive नाटकस्य (nāṭakasya) नाटकयोः (nāṭakayoḥ) नाटकानाम् (nāṭakānām)
locative नाटके (nāṭake) नाटकयोः (nāṭakayoḥ) नाटकेषु (nāṭakeṣu)
  • ¹Vedic

Descendants

[edit]

References

[edit]
  • Monier Williams (1899) “नाटक”, in A Sanskrit–English Dictionary, [], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0534/1.
  • Mayrhofer, Manfred (2001) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎[3] (in German), volume 3, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 282