द्विपद
Appearance
Hindi
[edit]Etymology
[edit]Sanskritic dvigu compound of द्वि- (dvi-, “two”) + पद (pad, “term”).
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]द्विपद • (dvipad) m
Declension
[edit]Declension of द्विपद (masc cons-stem)
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- দ্বিপদ (Assamese script)
- ᬤ᭄ᬯᬶᬧᬤ (Balinese script)
- দ্বিপদ (Bengali script)
- 𑰟𑰿𑰪𑰰𑰢𑰟 (Bhaiksuki script)
- 𑀤𑁆𑀯𑀺𑀧𑀤 (Brahmi script)
- ဒွိပဒ (Burmese script)
- દ્વિપદ (Gujarati script)
- ਦ੍ਵਿਪਦ (Gurmukhi script)
- 𑌦𑍍𑌵𑌿𑌪𑌦 (Grantha script)
- ꦢ꧀ꦮꦶꦥꦢ (Javanese script)
- 𑂠𑂹𑂫𑂱𑂣𑂠 (Kaithi script)
- ದ್ವಿಪದ (Kannada script)
- ទ្វិបទ (Khmer script)
- ທ຺ວິປທ (Lao script)
- ദ്വിപദ (Malayalam script)
- ᡩᠣᠸᡳᢒᠠᡩᠠ (Manchu script)
- 𑘟𑘿𑘪𑘱𑘢𑘟 (Modi script)
- ᢑᠸᠢᢒᠠᢑᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦿𑧠𑧊𑧒𑧂𑦿 (Nandinagari script)
- 𑐡𑑂𑐰𑐶𑐥𑐡 (Newa script)
- ଦ୍ଵିପଦ (Odia script)
- ꢣ꣄ꢮꢶꢦꢣ (Saurashtra script)
- 𑆢𑇀𑆮𑆴𑆥𑆢 (Sharada script)
- 𑖟𑖿𑖪𑖰𑖢𑖟 (Siddham script)
- ද්විපද (Sinhalese script)
- 𑩭 𑪙𑩾𑩑𑩰𑩭 (Soyombo script)
- 𑚛𑚶𑚦𑚮𑚞𑚛 (Takri script)
- த்³விபத³ (Tamil script)
- ద్విపద (Telugu script)
- ทฺวิปท (Thai script)
- དྭི་པ་ད (Tibetan script)
- 𑒠𑓂𑒫𑒱𑒣𑒠 (Tirhuta script)
- 𑨛𑩇𑨭𑨁𑨞𑨛 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]Bahuvrīhi compound of द्वि (dvi) + पद (pada).
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]द्विपद • (dvipada) stem
- having two feet; two-footed
- consisting of two parts or terms
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of द्विपद (dvipada) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्विपदः dvipadaḥ |
द्विपदौ / द्विपदा¹ dvipadau / dvipadā¹ |
द्विपदाः / द्विपदासः¹ dvipadāḥ / dvipadāsaḥ¹ |
Vocative | द्विपद dvipada |
द्विपदौ / द्विपदा¹ dvipadau / dvipadā¹ |
द्विपदाः / द्विपदासः¹ dvipadāḥ / dvipadāsaḥ¹ |
Accusative | द्विपदम् dvipadam |
द्विपदौ / द्विपदा¹ dvipadau / dvipadā¹ |
द्विपदान् dvipadān |
Instrumental | द्विपदेन dvipadena |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदैः / द्विपदेभिः¹ dvipadaiḥ / dvipadebhiḥ¹ |
Dative | द्विपदाय dvipadāya |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदेभ्यः dvipadebhyaḥ |
Ablative | द्विपदात् dvipadāt |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदेभ्यः dvipadebhyaḥ |
Genitive | द्विपदस्य dvipadasya |
द्विपदयोः dvipadayoḥ |
द्विपदानाम् dvipadānām |
Locative | द्विपदे dvipade |
द्विपदयोः dvipadayoḥ |
द्विपदेषु dvipadeṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of द्विपदा (dvipadā) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्विपदा dvipadā |
द्विपदे dvipade |
द्विपदाः dvipadāḥ |
Vocative | द्विपदे dvipade |
द्विपदे dvipade |
द्विपदाः dvipadāḥ |
Accusative | द्विपदाम् dvipadām |
द्विपदे dvipade |
द्विपदाः dvipadāḥ |
Instrumental | द्विपदया / द्विपदा¹ dvipadayā / dvipadā¹ |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदाभिः dvipadābhiḥ |
Dative | द्विपदायै dvipadāyai |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदाभ्यः dvipadābhyaḥ |
Ablative | द्विपदायाः / द्विपदायै² dvipadāyāḥ / dvipadāyai² |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदाभ्यः dvipadābhyaḥ |
Genitive | द्विपदायाः / द्विपदायै² dvipadāyāḥ / dvipadāyai² |
द्विपदयोः dvipadayoḥ |
द्विपदानाम् dvipadānām |
Locative | द्विपदायाम् dvipadāyām |
द्विपदयोः dvipadayoḥ |
द्विपदासु dvipadāsu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of द्विपद (dvipada) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्विपदम् dvipadam |
द्विपदे dvipade |
द्विपदानि / द्विपदा¹ dvipadāni / dvipadā¹ |
Vocative | द्विपद dvipada |
द्विपदे dvipade |
द्विपदानि / द्विपदा¹ dvipadāni / dvipadā¹ |
Accusative | द्विपदम् dvipadam |
द्विपदे dvipade |
द्विपदानि / द्विपदा¹ dvipadāni / dvipadā¹ |
Instrumental | द्विपदेन dvipadena |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदैः / द्विपदेभिः¹ dvipadaiḥ / dvipadebhiḥ¹ |
Dative | द्विपदाय dvipadāya |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदेभ्यः dvipadebhyaḥ |
Ablative | द्विपदात् dvipadāt |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदेभ्यः dvipadebhyaḥ |
Genitive | द्विपदस्य dvipadasya |
द्विपदयोः dvipadayoḥ |
द्विपदानाम् dvipadānām |
Locative | द्विपदे dvipade |
द्विपदयोः dvipadayoḥ |
द्विपदेषु dvipadeṣu |
Notes |
|
Noun
[edit]द्विपद • (dvipada) stem, m
- a biped; human
- c. 500 BCE – 100 BCE, Rāmāyaṇa 3.16.34:
- न पित्र्यमनुवर्तन्ते मातृकं द्विपदा इति ।
ख्यातो लोकप्रवादोऽयं भरतेनान्यथा कृतः ॥- na pitryamanuvartante mātṛkaṃ dvipadā iti.
khyāto lokapravādoʼyaṃ bharatenānyathā kṛtaḥ. - It is a known saying that humans follow not the nature of the father, but the nature of the mother, but Bharata did otherwise.
- na pitryamanuvartante mātṛkaṃ dvipadā iti.
- न पित्र्यमनुवर्तन्ते मातृकं द्विपदा इति ।
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of द्विपद (dvipada) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | द्विपदः dvipadaḥ |
द्विपदौ / द्विपदा¹ dvipadau / dvipadā¹ |
द्विपदाः / द्विपदासः¹ dvipadāḥ / dvipadāsaḥ¹ |
Vocative | द्विपद dvipada |
द्विपदौ / द्विपदा¹ dvipadau / dvipadā¹ |
द्विपदाः / द्विपदासः¹ dvipadāḥ / dvipadāsaḥ¹ |
Accusative | द्विपदम् dvipadam |
द्विपदौ / द्विपदा¹ dvipadau / dvipadā¹ |
द्विपदान् dvipadān |
Instrumental | द्विपदेन dvipadena |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदैः / द्विपदेभिः¹ dvipadaiḥ / dvipadebhiḥ¹ |
Dative | द्विपदाय dvipadāya |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदेभ्यः dvipadebhyaḥ |
Ablative | द्विपदात् dvipadāt |
द्विपदाभ्याम् dvipadābhyām |
द्विपदेभ्यः dvipadebhyaḥ |
Genitive | द्विपदस्य dvipadasya |
द्विपदयोः dvipadayoḥ |
द्विपदानाम् dvipadānām |
Locative | द्विपदे dvipade |
द्विपदयोः dvipadayoḥ |
द्विपदेषु dvipadeṣu |
Notes |
|
References
[edit]- Monier Williams (1899) “द्विपद”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 505.
Categories:
- Hindi dvigu compounds
- Hindi terms prefixed with द्वि-
- Hindi Sanskritic formations
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- hi:Algebra
- Hindi terms with collocations
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- Sanskrit bahuvrihi compounds
- Sanskrit compound terms
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit a-stem adjectives
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit masculine nouns
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit a-stem nouns