दिष्ट

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• দিষ্ট (Assamese script)
• ᬤᬶᬱ᭄ᬝ (Balinese script)
• দিষ্ট (Bengali script)
• 𑰟𑰰𑰬𑰿𑰘 (Bhaiksuki script)
• 𑀤𑀺𑀱𑁆𑀝 (Brahmi script)
• ဒိၑ္ဋ (Burmese script)
• દિષ્ટ (Gujarati script)
• ਦਿਸ਼੍ਟ (Gurmukhi script)
• 𑌦𑌿𑌷𑍍𑌟 (Grantha script)
• ꦢꦶꦰ꧀ꦛ (Javanese script)
• 𑂠𑂱𑂭𑂹𑂗 (Kaithi script)
• ದಿಷ್ಟ (Kannada script)
• ទិឞ្ដ (Khmer script)
• ທິຩ຺ຏ (Lao script)
• ദിഷ്ട (Malayalam script)
• ᡩᡳᢢᢞᠠ (Manchu script)
• 𑘟𑘱𑘬𑘿𑘘 (Modi script)
• ᢑᠢᢔᢌᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦿𑧒𑧌𑧠𑦸 (Nandinagari script)
• 𑐡𑐶𑐲𑑂𑐚 (Newa script)
• ଦିଷ୍ଟ (Odia script)
• ꢣꢶꢰ꣄ꢜ (Saurashtra script)
• 𑆢𑆴𑆰𑇀𑆛 (Sharada script)
• 𑖟𑖰𑖬𑖿𑖘 (Siddham script)
• දිෂ‍්ට (Sinhalese script)
• 𑩭𑩑𑪀 𑪙𑩦 (Soyombo script)
• 𑚛𑚮𑚶𑚔 (Takri script)
• தி³ஷ்ட (Tamil script)
• దిష్ట (Telugu script)
• ทิษฺฏ (Thai script)
• དི་ཥྚ (Tibetan script)
• 𑒠𑒱𑒭𑓂𑒙 (Tirhuta script)
• 𑨛𑨁𑨯𑩇𑨔 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *dištás (“shown, pointed out”), from Proto-Indo-European *diḱ-tó-s, from *deyḱ- (“to show, point out”). Cognate with Parthian (ʾwp-)dst, Latin dictus. The Sanskrit root is दिश् (diś).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /diʂ.ʈɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /d̪iʂ.ʈɐ/

Adjective

दिष्ट • (diṣṭá) stem

1. shown, pointed out
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.183.5:

     यु॒वां गोत॑मः पुरुमी॒ळ्हो अत्रि॒र् दस्रा॒ हव॒ते ऽव॑से ह॒विष्मा॑न् ।
     दिशं॒ न दि॒ष्टाम् ऋ॑जू॒येव॒ यन्ता मे॒ हवं॑ नास॒त्योप॑ यातम् ॥

     yuvā́ṃ gótamaḥ purumīḷhó átrir dásrā hávaté ʼvase havíṣmān.
     díśaṃ ná diṣṭā́m ṛjūyéva yántā́ me hávaṃ nāsatyópa yātam.

     Gotama, Purumīlha, Atri bringing oblations all invoke you for protection.
     Like one who goes straight to the point shown, come, ye Nāsatyas, to mine invocation

2. fixed

Declension

Masculine a-stem declension of दिष्ट

	singular	dual	plural
nominative	दिष्टः (diṣṭáḥ)	दिष्टौ (diṣṭaú) दिष्टा¹ (diṣṭā́¹)	दिष्टाः (diṣṭā́ḥ) दिष्टासः¹ (diṣṭā́saḥ¹)
vocative	दिष्ट (díṣṭa)	दिष्टौ (díṣṭau) दिष्टा¹ (díṣṭā¹)	दिष्टाः (díṣṭāḥ) दिष्टासः¹ (díṣṭāsaḥ¹)
accusative	दिष्टम् (diṣṭám)	दिष्टौ (diṣṭaú) दिष्टा¹ (diṣṭā́¹)	दिष्टान् (diṣṭā́n)
instrumental	दिष्टेन (diṣṭéna)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टैः (diṣṭaíḥ) दिष्टेभिः¹ (diṣṭébhiḥ¹)
dative	दिष्टाय (diṣṭā́ya)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टेभ्यः (diṣṭébhyaḥ)
ablative	दिष्टात् (diṣṭā́t)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टेभ्यः (diṣṭébhyaḥ)
genitive	दिष्टस्य (diṣṭásya)	दिष्टयोः (diṣṭáyoḥ)	दिष्टानाम् (diṣṭā́nām)
locative	दिष्टे (diṣṭé)	दिष्टयोः (diṣṭáyoḥ)	दिष्टेषु (diṣṭéṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of दिष्टा

	singular	dual	plural
nominative	दिष्टा (diṣṭā́)	दिष्टे (diṣṭé)	दिष्टाः (diṣṭā́ḥ)
vocative	दिष्टे (díṣṭe)	दिष्टे (díṣṭe)	दिष्टाः (díṣṭāḥ)
accusative	दिष्टाम् (diṣṭā́m)	दिष्टे (diṣṭé)	दिष्टाः (diṣṭā́ḥ)
instrumental	दिष्टया (diṣṭáyā) दिष्टा¹ (diṣṭā́¹)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टाभिः (diṣṭā́bhiḥ)
dative	दिष्टायै (diṣṭā́yai)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टाभ्यः (diṣṭā́bhyaḥ)
ablative	दिष्टायाः (diṣṭā́yāḥ) दिष्टायै² (diṣṭā́yai²)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टाभ्यः (diṣṭā́bhyaḥ)
genitive	दिष्टायाः (diṣṭā́yāḥ) दिष्टायै² (diṣṭā́yai²)	दिष्टयोः (diṣṭáyoḥ)	दिष्टानाम् (diṣṭā́nām)
locative	दिष्टायाम् (diṣṭā́yām)	दिष्टयोः (diṣṭáyoḥ)	दिष्टासु (diṣṭā́su)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of दिष्ट

	singular	dual	plural
nominative	दिष्टम् (diṣṭám)	दिष्टे (diṣṭé)	दिष्टानि (diṣṭā́ni) दिष्टा¹ (diṣṭā́¹)
vocative	दिष्ट (díṣṭa)	दिष्टे (díṣṭe)	दिष्टानि (díṣṭāni) दिष्टा¹ (díṣṭā¹)
accusative	दिष्टम् (diṣṭám)	दिष्टे (diṣṭé)	दिष्टानि (diṣṭā́ni) दिष्टा¹ (diṣṭā́¹)
instrumental	दिष्टेन (diṣṭéna)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टैः (diṣṭaíḥ) दिष्टेभिः¹ (diṣṭébhiḥ¹)
dative	दिष्टाय (diṣṭā́ya)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टेभ्यः (diṣṭébhyaḥ)
ablative	दिष्टात् (diṣṭā́t)	दिष्टाभ्याम् (diṣṭā́bhyām)	दिष्टेभ्यः (diṣṭébhyaḥ)
genitive	दिष्टस्य (diṣṭásya)	दिष्टयोः (diṣṭáyoḥ)	दिष्टानाम् (diṣṭā́nām)
locative	दिष्टे (diṣṭé)	दिष्टयोः (diṣṭáyoḥ)	दिष्टेषु (diṣṭéṣu)

• ¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “दिष्ट”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 480.