दिष्ट

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• দিষ্ট (Assamese script)
• ᬤᬶᬱ᭄ᬝ (Balinese script)
• দিষ্ট (Bengali script)
• 𑰟𑰰𑰬𑰿𑰘 (Bhaiksuki script)
• 𑀤𑀺𑀱𑁆𑀝 (Brahmi script)
• ဒိၑ္ဋ (Burmese script)
• દિષ્ટ (Gujarati script)
• ਦਿਸ਼੍ਟ (Gurmukhi script)
• 𑌦𑌿𑌷𑍍𑌟 (Grantha script)
• ꦢꦶꦰ꧀ꦛ (Javanese script)
• 𑂠𑂱𑂭𑂹𑂗 (Kaithi script)
• ದಿಷ್ಟ (Kannada script)
• ទិឞ្ដ (Khmer script)
• ທິຩ຺ຏ (Lao script)
• ദിഷ്ട (Malayalam script)
• ᡩᡳᢢᢞᠠ (Manchu script)
• 𑘟𑘱𑘬𑘿𑘘 (Modi script)
• ᢑᠢᢔᢌᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦿𑧒𑧌𑧠𑦸 (Nandinagari script)
• 𑐡𑐶𑐲𑑂𑐚 (Newa script)
• ଦିଷ୍ଟ (Odia script)
• ꢣꢶꢰ꣄ꢜ (Saurashtra script)
• 𑆢𑆴𑆰𑇀𑆛 (Sharada script)
• 𑖟𑖰𑖬𑖿𑖘 (Siddham script)
• දිෂ‍්ට (Sinhalese script)
• 𑩭𑩑𑪀 𑪙𑩦 (Soyombo script)
• 𑚛𑚮𑚶𑚔 (Takri script)
• தி³ஷ்ட (Tamil script)
• దిష్ట (Telugu script)
• ทิษฺฏ (Thai script)
• དི་ཥྚ (Tibetan script)
• 𑒠𑒱𑒭𑓂𑒙 (Tirhuta script)
• 𑨛𑨁𑨯𑩇𑨔 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Iranian *dištás (“shown, pointed out”), from Proto-Indo-European *diḱ-tó-s, from *deyḱ- (“to show, point out”). Cognate with Parthian (ʾwp-)dst, Latin dictus. The Sanskrit root is दिश् (diś).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /diʂ.ʈɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈd̪iʂ.ʈɐ/

Adjective

दिष्ट • (diṣṭá) stem

1. shown, pointed out
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 1.183.5:

     यु॒वां गोत॑मः पुरुमी॒ळ्हो अत्रि॒र् दस्रा॒ हव॒ते ऽव॑से ह॒विष्मा॑न् ।
     दिशं॒ न दि॒ष्टाम् ऋ॑जू॒येव॒ यन्ता मे॒ हवं॑ नास॒त्योप॑ यातम् ॥

     yuvā́ṃ gótamaḥ purumīḷhó átrir dásrā hávaté ʼvase havíṣmān.
     díśaṃ ná diṣṭā́m ṛjūyéva yántā́ me hávaṃ nāsatyópa yātam.

     Gotama, Purumīlha, Atri bringing oblations all invoke you for protection.
     Like one who goes straight to the point shown, come, ye Nāsatyas, to mine invocation

2. fixed

Declension

Masculine a-stem declension of दिष्ट (diṣṭá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	दिष्टः diṣṭáḥ	दिष्टौ / दिष्टा¹ diṣṭaú / diṣṭā́¹	दिष्टाः / दिष्टासः¹ diṣṭā́ḥ / diṣṭā́saḥ¹
Vocative	दिष्ट díṣṭa	दिष्टौ / दिष्टा¹ díṣṭau / díṣṭā¹	दिष्टाः / दिष्टासः¹ díṣṭāḥ / díṣṭāsaḥ¹
Accusative	दिष्टम् diṣṭám	दिष्टौ / दिष्टा¹ diṣṭaú / diṣṭā́¹	दिष्टान् diṣṭā́n
Instrumental	दिष्टेन diṣṭéna	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टैः / दिष्टेभिः¹ diṣṭaíḥ / diṣṭébhiḥ¹
Dative	दिष्टाय diṣṭā́ya	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टेभ्यः diṣṭébhyaḥ
Ablative	दिष्टात् diṣṭā́t	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टेभ्यः diṣṭébhyaḥ
Genitive	दिष्टस्य diṣṭásya	दिष्टयोः diṣṭáyoḥ	दिष्टानाम् diṣṭā́nām
Locative	दिष्टे diṣṭé	दिष्टयोः diṣṭáyoḥ	दिष्टेषु diṣṭéṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of दिष्टा (diṣṭā́)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	दिष्टा diṣṭā́	दिष्टे diṣṭé	दिष्टाः diṣṭā́ḥ
Vocative	दिष्टे díṣṭe	दिष्टे díṣṭe	दिष्टाः díṣṭāḥ
Accusative	दिष्टाम् diṣṭā́m	दिष्टे diṣṭé	दिष्टाः diṣṭā́ḥ
Instrumental	दिष्टया / दिष्टा¹ diṣṭáyā / diṣṭā́¹	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टाभिः diṣṭā́bhiḥ
Dative	दिष्टायै diṣṭā́yai	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टाभ्यः diṣṭā́bhyaḥ
Ablative	दिष्टायाः / दिष्टायै² diṣṭā́yāḥ / diṣṭā́yai²	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टाभ्यः diṣṭā́bhyaḥ
Genitive	दिष्टायाः / दिष्टायै² diṣṭā́yāḥ / diṣṭā́yai²	दिष्टयोः diṣṭáyoḥ	दिष्टानाम् diṣṭā́nām
Locative	दिष्टायाम् diṣṭā́yām	दिष्टयोः diṣṭáyoḥ	दिष्टासु diṣṭā́su
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of दिष्ट (diṣṭá)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	दिष्टम् diṣṭám	दिष्टे diṣṭé	दिष्टानि / दिष्टा¹ diṣṭā́ni / diṣṭā́¹
Vocative	दिष्ट díṣṭa	दिष्टे díṣṭe	दिष्टानि / दिष्टा¹ díṣṭāni / díṣṭā¹
Accusative	दिष्टम् diṣṭám	दिष्टे diṣṭé	दिष्टानि / दिष्टा¹ diṣṭā́ni / diṣṭā́¹
Instrumental	दिष्टेन diṣṭéna	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टैः / दिष्टेभिः¹ diṣṭaíḥ / diṣṭébhiḥ¹
Dative	दिष्टाय diṣṭā́ya	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टेभ्यः diṣṭébhyaḥ
Ablative	दिष्टात् diṣṭā́t	दिष्टाभ्याम् diṣṭā́bhyām	दिष्टेभ्यः diṣṭébhyaḥ
Genitive	दिष्टस्य diṣṭásya	दिष्टयोः diṣṭáyoḥ	दिष्टानाम् diṣṭā́nām
Locative	दिष्टे diṣṭé	दिष्टयोः diṣṭáyoḥ	दिष्टेषु diṣṭéṣu
Notes	¹Vedic

References

• Monier Williams (1899) “दिष्ट”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 480.