तुमुल

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit तुमुल (tumula)

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /t̪ʊ.mʊl/

Noun

तुमुल • (tumul) m

1. tumult, din; confusion
2. tumultuous combat

Declension

Declension of तुमुल (masc cons-stem)

	singular	plural
direct	तुमुल tumul	तुमुल tumul
oblique	तुमुल tumul	तुमुलों tumulõ
vocative	तुमुल tumul	तुमुलो tumulo

Adjective

तुमुल • (tumul)

1. tumultuous
2. excited; confused

References

• McGregor, Ronald Stuart (1993) “तुमुल”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

• তুমুল (Assamese script)
• ᬢᬸᬫᬸᬮ (Balinese script)
• তুমুল (Bengali script)
• 𑰝𑰲𑰦𑰲𑰩 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑀼𑀫𑀼𑀮 (Brahmi script)
• တုမုလ (Burmese script)
• તુમુલ (Gujarati script)
• ਤੁਮੁਲ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑍁𑌮𑍁𑌲 (Grantha script)
• ꦠꦸꦩꦸꦭ (Javanese script)
• 𑂞𑂳𑂧𑂳𑂪 (Kaithi script)
• ತುಮುಲ (Kannada script)
• តុមុល (Khmer script)
• ຕຸມຸລ (Lao script)
• തുമുല (Malayalam script)
• ᢠᡠᠮᡠᠯᠠ (Manchu script)
• 𑘝𑘳𑘦𑘳𑘩 (Modi script)
• ᢐᠤᠮᠤᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦽𑧔𑧆𑧔𑧉 (Nandinagari script)
• 𑐟𑐸𑐩𑐸𑐮 (Newa script)
• ତୁମୁଲ (Odia script)
• ꢡꢸꢪꢸꢭ (Saurashtra script)
• 𑆠𑆶𑆩𑆶𑆬 (Sharada script)
• 𑖝𑖲𑖦𑖲𑖩 (Siddham script)
• තුමුල (Sinhalese script)
• 𑩫𑩒𑩴𑩒𑩽 (Soyombo script)
• 𑚙𑚰𑚢𑚰𑚥 (Takri script)
• துமுல (Tamil script)
• తుముల (Telugu script)
• ตุมุล (Thai script)
• ཏུ་མུ་ལ (Tibetan script)
• 𑒞𑒳𑒧𑒳𑒪 (Tirhuta script)
• 𑨙𑨃𑨢𑨃𑨬 (Zanabazar Square script)

Etymology

From Proto-Indo-Aryan *tumúlas, from Proto-Indo-Iranian *tumúlas, from Proto-Indo-European *tuh₂-mélos, from *tewh₂- (“to swell”).

Cognates include Latin tumultus (whence English tumult).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tu.mú.lɐ/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /t̪u.mu.l̪ɐ/

Adjective

तुमुल • (tumúla) stem

1. tumultuous, noisy

Declension

Masculine a-stem declension of तुमुल

	singular	dual	plural
nominative	तुमुलः (tumúlaḥ)	तुमुलौ (tumúlau) तुमुला¹ (tumúlā¹)	तुमुलाः (tumúlāḥ) तुमुलासः¹ (tumúlāsaḥ¹)
vocative	तुमुल (túmula)	तुमुलौ (túmulau) तुमुला¹ (túmulā¹)	तुमुलाः (túmulāḥ) तुमुलासः¹ (túmulāsaḥ¹)
accusative	तुमुलम् (tumúlam)	तुमुलौ (tumúlau) तुमुला¹ (tumúlā¹)	तुमुलान् (tumúlān)
instrumental	तुमुलेन (tumúlena)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलैः (tumúlaiḥ) तुमुलेभिः¹ (tumúlebhiḥ¹)
dative	तुमुलाय (tumúlāya)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलेभ्यः (tumúlebhyaḥ)
ablative	तुमुलात् (tumúlāt)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलेभ्यः (tumúlebhyaḥ)
genitive	तुमुलस्य (tumúlasya)	तुमुलयोः (tumúlayoḥ)	तुमुलानाम् (tumúlānām)
locative	तुमुले (tumúle)	तुमुलयोः (tumúlayoḥ)	तुमुलेषु (tumúleṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of तुमुला

	singular	dual	plural
nominative	तुमुला (tumúlā)	तुमुले (tumúle)	तुमुलाः (tumúlāḥ)
vocative	तुमुले (túmule)	तुमुले (túmule)	तुमुलाः (túmulāḥ)
accusative	तुमुलाम् (tumúlām)	तुमुले (tumúle)	तुमुलाः (tumúlāḥ)
instrumental	तुमुलया (tumúlayā) तुमुला¹ (tumúlā¹)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलाभिः (tumúlābhiḥ)
dative	तुमुलायै (tumúlāyai)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलाभ्यः (tumúlābhyaḥ)
ablative	तुमुलायाः (tumúlāyāḥ) तुमुलायै² (tumúlāyai²)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलाभ्यः (tumúlābhyaḥ)
genitive	तुमुलायाः (tumúlāyāḥ) तुमुलायै² (tumúlāyai²)	तुमुलयोः (tumúlayoḥ)	तुमुलानाम् (tumúlānām)
locative	तुमुलायाम् (tumúlāyām)	तुमुलयोः (tumúlayoḥ)	तुमुलासु (tumúlāsu)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of तुमुल

	singular	dual	plural
nominative	तुमुलम् (tumúlam)	तुमुले (tumúle)	तुमुलानि (tumúlāni) तुमुला¹ (tumúlā¹)
vocative	तुमुल (túmula)	तुमुले (túmule)	तुमुलानि (túmulāni) तुमुला¹ (túmulā¹)
accusative	तुमुलम् (tumúlam)	तुमुले (tumúle)	तुमुलानि (tumúlāni) तुमुला¹ (tumúlā¹)
instrumental	तुमुलेन (tumúlena)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलैः (tumúlaiḥ) तुमुलेभिः¹ (tumúlebhiḥ¹)
dative	तुमुलाय (tumúlāya)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलेभ्यः (tumúlebhyaḥ)
ablative	तुमुलात् (tumúlāt)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलेभ्यः (tumúlebhyaḥ)
genitive	तुमुलस्य (tumúlasya)	तुमुलयोः (tumúlayoḥ)	तुमुलानाम् (tumúlānām)
locative	तुमुले (tumúle)	तुमुलयोः (tumúlayoḥ)	तुमुलेषु (tumúleṣu)

• ¹Vedic

Noun

तुमुल • (tumúla) stem, n

1. tumult, clatter, confusion
2. Terminalia bellerica

Declension

Neuter a-stem declension of तुमुल

	singular	dual	plural
nominative	तुमुलम् (tumúlam)	तुमुले (tumúle)	तुमुलानि (tumúlāni) तुमुला¹ (tumúlā¹)
vocative	तुमुल (túmula)	तुमुले (túmule)	तुमुलानि (túmulāni) तुमुला¹ (túmulā¹)
accusative	तुमुलम् (tumúlam)	तुमुले (tumúle)	तुमुलानि (tumúlāni) तुमुला¹ (tumúlā¹)
instrumental	तुमुलेन (tumúlena)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलैः (tumúlaiḥ) तुमुलेभिः¹ (tumúlebhiḥ¹)
dative	तुमुलाय (tumúlāya)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलेभ्यः (tumúlebhyaḥ)
ablative	तुमुलात् (tumúlāt)	तुमुलाभ्याम् (tumúlābhyām)	तुमुलेभ्यः (tumúlebhyaḥ)
genitive	तुमुलस्य (tumúlasya)	तुमुलयोः (tumúlayoḥ)	तुमुलानाम् (tumúlānām)
locative	तुमुले (tumúle)	तुमुलयोः (tumúlayoḥ)	तुमुलेषु (tumúleṣu)

• ¹Vedic

Derived terms

• तुमुलरव (tumularava, “racket”)