तुमुल
Appearance
Hindi
[edit]Etymology
[edit]Borrowed from Sanskrit तुमुल (tumula)
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]तुमुल • (tumul) m
Declension
[edit]Declension of तुमुल (masc cons-stem)
Adjective
[edit]तुमुल • (tumul)
References
[edit]- McGregor, Ronald Stuart (1993) “तुमुल”, in The Oxford Hindi-English Dictionary, London: Oxford University Press
Sanskrit
[edit]Alternative forms
[edit]Alternative scripts
- তুমুল (Assamese script)
- ᬢᬸᬫᬸᬮ (Balinese script)
- তুমুল (Bengali script)
- 𑰝𑰲𑰦𑰲𑰩 (Bhaiksuki script)
- 𑀢𑀼𑀫𑀼𑀮 (Brahmi script)
- တုမုလ (Burmese script)
- તુમુલ (Gujarati script)
- ਤੁਮੁਲ (Gurmukhi script)
- 𑌤𑍁𑌮𑍁𑌲 (Grantha script)
- ꦠꦸꦩꦸꦭ (Javanese script)
- 𑂞𑂳𑂧𑂳𑂪 (Kaithi script)
- ತುಮುಲ (Kannada script)
- តុមុល (Khmer script)
- ຕຸມຸລ (Lao script)
- തുമുല (Malayalam script)
- ᢠᡠᠮᡠᠯᠠ (Manchu script)
- 𑘝𑘳𑘦𑘳𑘩 (Modi script)
- ᢐᠤᠮᠤᠯᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑦽𑧔𑧆𑧔𑧉 (Nandinagari script)
- 𑐟𑐸𑐩𑐸𑐮 (Newa script)
- ତୁମୁଲ (Odia script)
- ꢡꢸꢪꢸꢭ (Saurashtra script)
- 𑆠𑆶𑆩𑆶𑆬 (Sharada script)
- 𑖝𑖲𑖦𑖲𑖩 (Siddham script)
- තුමුල (Sinhalese script)
- 𑩫𑩒𑩴𑩒𑩽 (Soyombo script)
- 𑚙𑚰𑚢𑚰𑚥 (Takri script)
- துமுல (Tamil script)
- తుముల (Telugu script)
- ตุมุล (Thai script)
- ཏུ་མུ་ལ (Tibetan script)
- 𑒞𑒳𑒧𑒳𑒪 (Tirhuta script)
- 𑨙𑨃𑨢𑨃𑨬 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From Proto-Indo-Aryan *tumúlas, from Proto-Indo-Iranian *tumúlas, from Proto-Indo-European *tuh₂-mélos, from *tewh₂- (“to swell”).
Cognates include Latin tumultus (whence English tumult).
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]तुमुल • (tumúla) stem
Declension
[edit]Masculine a-stem declension of तुमुल (tumúla) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | तुमुलः tumúlaḥ |
तुमुलौ / तुमुला¹ tumúlau / tumúlā¹ |
तुमुलाः / तुमुलासः¹ tumúlāḥ / tumúlāsaḥ¹ |
Vocative | तुमुल túmula |
तुमुलौ / तुमुला¹ túmulau / túmulā¹ |
तुमुलाः / तुमुलासः¹ túmulāḥ / túmulāsaḥ¹ |
Accusative | तुमुलम् tumúlam |
तुमुलौ / तुमुला¹ tumúlau / tumúlā¹ |
तुमुलान् tumúlān |
Instrumental | तुमुलेन tumúlena |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलैः / तुमुलेभिः¹ tumúlaiḥ / tumúlebhiḥ¹ |
Dative | तुमुलाय tumúlāya |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलेभ्यः tumúlebhyaḥ |
Ablative | तुमुलात् tumúlāt |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलेभ्यः tumúlebhyaḥ |
Genitive | तुमुलस्य tumúlasya |
तुमुलयोः tumúlayoḥ |
तुमुलानाम् tumúlānām |
Locative | तुमुले tumúle |
तुमुलयोः tumúlayoḥ |
तुमुलेषु tumúleṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of तुमुला (tumúlā) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | तुमुला tumúlā |
तुमुले tumúle |
तुमुलाः tumúlāḥ |
Vocative | तुमुले túmule |
तुमुले túmule |
तुमुलाः túmulāḥ |
Accusative | तुमुलाम् tumúlām |
तुमुले tumúle |
तुमुलाः tumúlāḥ |
Instrumental | तुमुलया / तुमुला¹ tumúlayā / tumúlā¹ |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलाभिः tumúlābhiḥ |
Dative | तुमुलायै tumúlāyai |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलाभ्यः tumúlābhyaḥ |
Ablative | तुमुलायाः / तुमुलायै² tumúlāyāḥ / tumúlāyai² |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलाभ्यः tumúlābhyaḥ |
Genitive | तुमुलायाः / तुमुलायै² tumúlāyāḥ / tumúlāyai² |
तुमुलयोः tumúlayoḥ |
तुमुलानाम् tumúlānām |
Locative | तुमुलायाम् tumúlāyām |
तुमुलयोः tumúlayoḥ |
तुमुलासु tumúlāsu |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of तुमुल (tumúla) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | तुमुलम् tumúlam |
तुमुले tumúle |
तुमुलानि / तुमुला¹ tumúlāni / tumúlā¹ |
Vocative | तुमुल túmula |
तुमुले túmule |
तुमुलानि / तुमुला¹ túmulāni / túmulā¹ |
Accusative | तुमुलम् tumúlam |
तुमुले tumúle |
तुमुलानि / तुमुला¹ tumúlāni / tumúlā¹ |
Instrumental | तुमुलेन tumúlena |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलैः / तुमुलेभिः¹ tumúlaiḥ / tumúlebhiḥ¹ |
Dative | तुमुलाय tumúlāya |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलेभ्यः tumúlebhyaḥ |
Ablative | तुमुलात् tumúlāt |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलेभ्यः tumúlebhyaḥ |
Genitive | तुमुलस्य tumúlasya |
तुमुलयोः tumúlayoḥ |
तुमुलानाम् tumúlānām |
Locative | तुमुले tumúle |
तुमुलयोः tumúlayoḥ |
तुमुलेषु tumúleṣu |
Notes |
|
Noun
[edit]तुमुल • (tumúla) stem, n
Declension
[edit]Neuter a-stem declension of तुमुल (tumúla) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | तुमुलम् tumúlam |
तुमुले tumúle |
तुमुलानि / तुमुला¹ tumúlāni / tumúlā¹ |
Vocative | तुमुल túmula |
तुमुले túmule |
तुमुलानि / तुमुला¹ túmulāni / túmulā¹ |
Accusative | तुमुलम् tumúlam |
तुमुले tumúle |
तुमुलानि / तुमुला¹ tumúlāni / tumúlā¹ |
Instrumental | तुमुलेन tumúlena |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलैः / तुमुलेभिः¹ tumúlaiḥ / tumúlebhiḥ¹ |
Dative | तुमुलाय tumúlāya |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलेभ्यः tumúlebhyaḥ |
Ablative | तुमुलात् tumúlāt |
तुमुलाभ्याम् tumúlābhyām |
तुमुलेभ्यः tumúlebhyaḥ |
Genitive | तुमुलस्य tumúlasya |
तुमुलयोः tumúlayoḥ |
तुमुलानाम् tumúlānām |
Locative | तुमुले tumúle |
तुमुलयोः tumúlayoḥ |
तुमुलेषु tumúleṣu |
Notes |
|
Derived terms
[edit]- तुमुलरव (tumularava, “racket”)
Categories:
- Hindi terms borrowed from Sanskrit
- Hindi terms derived from Sanskrit
- Hindi terms with IPA pronunciation
- Hindi lemmas
- Hindi nouns
- Hindi masculine nouns
- Hindi masculine consonant-stem nouns
- Hindi adjectives
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Aryan
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit a-stem adjectives
- Sanskrit nouns
- Sanskrit nouns in Devanagari script
- Sanskrit neuter nouns
- Sanskrit a-stem nouns