तन्द्रा

Sanskrit

Alternative forms

Alternative scripts

• তন্দ্ৰা (Assamese script)
• ᬢᬦ᭄ᬤ᭄ᬭᬵ (Balinese script)
• তন্দ্রা (Bengali script)
• 𑰝𑰡𑰿𑰟𑰿𑰨𑰯 (Bhaiksuki script)
• 𑀢𑀦𑁆𑀤𑁆𑀭𑀸 (Brahmi script)
• တန္ဒြာ (Burmese script)
• તન્દ્રા (Gujarati script)
• ਤਨ੍ਦ੍ਰਾ (Gurmukhi script)
• 𑌤𑌨𑍍𑌦𑍍𑌰𑌾 (Grantha script)
• ꦠꦤ꧀ꦢꦿꦴ (Javanese script)
• 𑂞𑂢𑂹𑂠𑂹𑂩𑂰 (Kaithi script)
• ತನ್ದ್ರಾ (Kannada script)
• តន្ទ្រា (Khmer script)
• ຕນ຺ທ຺ຣາ (Lao script)
• തന്ദ്രാ (Malayalam script)
• ᢠᠠᠨᡩᡵᠠᢇ (Manchu script)
• 𑘝𑘡𑘿𑘟𑘿𑘨𑘰 (Modi script)
• ᢐᠠᠨᢑᠷᠠ᠋᠎ᠠ (Mongolian script)
• 𑦽𑧁𑧠𑦿𑧠𑧈𑧑 (Nandinagari script)
• 𑐟𑐣𑑂𑐡𑑂𑐬𑐵 (Newa script)
• ତନ୍ଦ୍ରା (Odia script)
• ꢡꢥ꣄ꢣ꣄ꢬꢵ (Saurashtra script)
• 𑆠𑆤𑇀𑆢𑇀𑆫𑆳 (Sharada script)
• 𑖝𑖡𑖿𑖟𑖿𑖨𑖯 (Siddham script)
• තන්‍ද්‍රා (Sinhalese script)
• 𑩫𑩯 𑪙𑩭 𑪙𑩼𑩛 (Soyombo script)
• 𑚙𑚝𑚶𑚛𑚶𑚤𑚭 (Takri script)
• தந்த்³ரா (Tamil script)
• తన్ద్రా (Telugu script)
• ตนฺทฺรา (Thai script)
• ཏ་ནྡྲཱ (Tibetan script)
• 𑒞𑒢𑓂𑒠𑓂𑒩𑒰 (Tirhuta script)
• 𑨙𑨝𑩇𑨛𑩇𑨫𑨊 (Zanabazar Square script)

Etymology

From the root तन्द् (tand, “to become relaxed”). Ultimately from Proto-Indo-European *tend-.

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /tɐn.dɾɑ́ː/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈt̪ɐn̪.d̪ɾɑː/

Noun

तन्द्रा • (tandrā) stem, f

1. lassitude, exhaustion, fatigue, laziness, sleepiness, weariness, sluggishness, syncope
   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 2.30.7:

     न मा तमन्न श्रमन्नोत तन्द्रन् न वोचाम मा सुनोतेति सोमम्।
     यो मे पृणाद्यो ददद्यो निबोधाद्यो मा सुन्वन्तमुप गोभिरायत्॥

     na mā taman na śraman nota tandran na vocāma mā sunoteti somam
     yo me pṛṇād yo dadad yo nibodhād yo mā sunvantam upa gobhir āyat

     Let it not vex me, tire me, make me slothful, and never let us say, Press not the Soma;
     For him who cares for me, gives gifts, supports me, who comes with kine to me who pour libations.

   • c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 8.92.30.(Vālakhilya Apocryphal Hymn):

     मो षु ब्रह्मेव तन्द्रयुर् भुवो वाजानां पते।
     मत्स्वा सुतस्य गोमतः॥

     mo ṣu brahmeva tandrayur bhuvo vājānāṃ pate
     matsvā sutasya gomataḥ

     Be not like a lazy brāhmaṇa, O lord of food;
     rejoice thyself by drinking the effused Soma mixed with milk.

2. want of energy

Declension

Feminine ā-stem declension of तन्द्रा (tandrā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	तन्द्रा tandrā	तन्द्रे tandre	तन्द्राः tandrāḥ
Vocative	तन्द्रे tandre	तन्द्रे tandre	तन्द्राः tandrāḥ
Accusative	तन्द्राम् tandrām	तन्द्रे tandre	तन्द्राः tandrāḥ
Instrumental	तन्द्रया / तन्द्रा¹ tandrayā / tandrā¹	तन्द्राभ्याम् tandrābhyām	तन्द्राभिः tandrābhiḥ
Dative	तन्द्रायै tandrāyai	तन्द्राभ्याम् tandrābhyām	तन्द्राभ्यः tandrābhyaḥ
Ablative	तन्द्रायाः / तन्द्रायै² tandrāyāḥ / tandrāyai²	तन्द्राभ्याम् tandrābhyām	तन्द्राभ्यः tandrābhyaḥ
Genitive	तन्द्रायाः / तन्द्रायै² tandrāyāḥ / tandrāyai²	तन्द्रयोः tandrayoḥ	तन्द्राणाम् tandrāṇām
Locative	तन्द्रायाम् tandrāyām	तन्द्रयोः tandrayoḥ	तन्द्रासु tandrāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

References

• Monier Williams (1899) “तन्द्”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 436/3.
• Mayrhofer, Manfred (1992) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen [Etymological Dictionary of Old Indo-Aryan]‎^[1] (in German), volume 1, Heidelberg: Carl Winter Universitätsverlag, page 623