गम्भीर

Hindi

Etymology

Borrowed from Sanskrit गम्भीर (gambhīra).

Pronunciation

• (Delhi) IPA^(key): /ɡəm.bʱiːɾ/, [ɡɐ̃m.bʱiːɾ]
• Rhymes: -iːɾ

Adjective

गम्भीर • (gambhīr) (indeclinable)

1. Alternative spelling of गंभीर (gambhīr)

Sanskrit

Etymology

Derived from गम्भन् (gambhan)

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /ɡɐm.bʱiː.ɾɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ɡɐm.bʱiː.ɾɐ/
• Hyphenation: गम्‧भी‧र

Adjective

गम्भीर • (gambhīra) stem (root गाह्)

1. deep
2. serious

Declension

Masculine a-stem declension of गम्भीर

	singular	dual	plural
nominative	गम्भीरः (gambhīráḥ)	गम्भीरौ (gambhīraú) गम्भीरा¹ (gambhīrā́¹)	गम्भीराः (gambhīrā́ḥ) गम्भीरासः¹ (gambhīrā́saḥ¹)
vocative	गम्भीर (gámbhīra)	गम्भीरौ (gámbhīrau) गम्भीरा¹ (gámbhīrā¹)	गम्भीराः (gámbhīrāḥ) गम्भीरासः¹ (gámbhīrāsaḥ¹)
accusative	गम्भीरम् (gambhīrám)	गम्भीरौ (gambhīraú) गम्भीरा¹ (gambhīrā́¹)	गम्भीरान् (gambhīrā́n)
instrumental	गम्भीरेण (gambhīréṇa)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीरैः (gambhīraíḥ) गम्भीरेभिः¹ (gambhīrébhiḥ¹)
dative	गम्भीराय (gambhīrā́ya)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीरेभ्यः (gambhīrébhyaḥ)
ablative	गम्भीरात् (gambhīrā́t)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीरेभ्यः (gambhīrébhyaḥ)
genitive	गम्भीरस्य (gambhīrásya)	गम्भीरयोः (gambhīráyoḥ)	गम्भीराणाम् (gambhīrā́ṇām)
locative	गम्भीरे (gambhīré)	गम्भीरयोः (gambhīráyoḥ)	गम्भीरेषु (gambhīréṣu)

• ¹Vedic

Feminine ā-stem declension of गम्भीरा

	singular	dual	plural
nominative	गम्भीरा (gambhīrā́)	गम्भीरे (gambhīré)	गम्भीराः (gambhīrā́ḥ)
vocative	गम्भीरे (gámbhīre)	गम्भीरे (gámbhīre)	गम्भीराः (gámbhīrāḥ)
accusative	गम्भीराम् (gambhīrā́m)	गम्भीरे (gambhīré)	गम्भीराः (gambhīrā́ḥ)
instrumental	गम्भीरया (gambhīráyā) गम्भीरा¹ (gambhīrā́¹)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीराभिः (gambhīrā́bhiḥ)
dative	गम्भीरायै (gambhīrā́yai)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीराभ्यः (gambhīrā́bhyaḥ)
ablative	गम्भीरायाः (gambhīrā́yāḥ) गम्भीरायै² (gambhīrā́yai²)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीराभ्यः (gambhīrā́bhyaḥ)
genitive	गम्भीरायाः (gambhīrā́yāḥ) गम्भीरायै² (gambhīrā́yai²)	गम्भीरयोः (gambhīráyoḥ)	गम्भीराणाम् (gambhīrā́ṇām)
locative	गम्भीरायाम् (gambhīrā́yām)	गम्भीरयोः (gambhīráyoḥ)	गम्भीरासु (gambhīrā́su)

• ¹Vedic
• ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of गम्भीर

	singular	dual	plural
nominative	गम्भीरम् (gambhīrám)	गम्भीरे (gambhīré)	गम्भीराणि (gambhīrā́ṇi) गम्भीरा¹ (gambhīrā́¹)
vocative	गम्भीर (gámbhīra)	गम्भीरे (gámbhīre)	गम्भीराणि (gámbhīrāṇi) गम्भीरा¹ (gámbhīrā¹)
accusative	गम्भीरम् (gambhīrám)	गम्भीरे (gambhīré)	गम्भीराणि (gambhīrā́ṇi) गम्भीरा¹ (gambhīrā́¹)
instrumental	गम्भीरेण (gambhīréṇa)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीरैः (gambhīraíḥ) गम्भीरेभिः¹ (gambhīrébhiḥ¹)
dative	गम्भीराय (gambhīrā́ya)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीरेभ्यः (gambhīrébhyaḥ)
ablative	गम्भीरात् (gambhīrā́t)	गम्भीराभ्याम् (gambhīrā́bhyām)	गम्भीरेभ्यः (gambhīrébhyaḥ)
genitive	गम्भीरस्य (gambhīrásya)	गम्भीरयोः (gambhīráyoḥ)	गम्भीराणाम् (gambhīrā́ṇām)
locative	गम्भीरे (gambhīré)	गम्भीरयोः (gambhīráyoḥ)	गम्भीरेषु (gambhīréṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• Dardic:
  • → Proto-Nuristani:
    • Waigali: Gambī́r
• Pali: gambhīra
  • → Thai: คัมภีร์ (kam-pii)
• Prakrit: 𑀕𑀁𑀪𑀻𑀭 (gaṃbhīra), 𑀕𑀁𑀪𑀻𑀭𑀺𑀅 (gaṃbhīria)
  • Central:
    • Ardhamagadhi Prakrit:
      • Old Awadhi: गंभीरा (gaṃbhīrā)
    • Sauraseni Prakrit:
      • Hindustani: gambhīr
        • Hindi: गंभीर
        • Urdu: گَمبھِیر (gambhīr)
  • Northwestern:
    • Paisaci Prakrit:
      • Sindhi: gãbhīru

        Arabic script: گَنڀِيرُ

        Devanagari script: गँभीरु

  • Southern:
    • Helu Prakrit:
      • Dhivehi: ގެނބުރު (geᵐburu)
      • Sinhalese: ගැඹුරු (gæᵐburu)
    • Maharastri Prakrit:
      • Marathi: गंभीर (gambhīr)
  • Western:
    • Sauraseni Prakrit:
      • Old Gujarati:
        • Old Marwari: घमीर (ghamīr)
• → Malay: gembira
  • → Indonesian: gembira
• → Malayalam: ഗംഭീരം (gambhīraṁ)

References

• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “gambhira”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 216