क्षर

Sanskrit

Etymology

Etymology tree

Proto-Indo-European *dʰgʷʰer-

Proto-Indo-Aryan *gẓʰar-

Sanskrit क्षर् (kṣar)

Proto-Indo-European *-os

Sanskrit -अ (-a)

Sanskrit क्षर (kṣara)

From the root क्षर् (kṣar, “to flow”) +‎ -अ (-a).

Pronunciation

• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /ˈkʂɐ.ɾɐ/

Adjective

क्षर • (kṣara) stem

1. melting away, perishable
   • c. 500 BCE – 300 BCE, Śvetāśvataropaniṣad
   • c. 400 BCE, Mahābhārata
   • c. 400 BCE, Bhagavad Gītā

Declension

Masculine a-stem declension of क्षर (kṣara)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षरः kṣaraḥ	क्षरौ / क्षरा¹ kṣarau / kṣarā¹	क्षराः / क्षरासः¹ kṣarāḥ / kṣarāsaḥ¹
Vocative	क्षर kṣara	क्षरौ / क्षरा¹ kṣarau / kṣarā¹	क्षराः / क्षरासः¹ kṣarāḥ / kṣarāsaḥ¹
Accusative	क्षरम् kṣaram	क्षरौ / क्षरा¹ kṣarau / kṣarā¹	क्षरान् kṣarān
Instrumental	क्षरेण kṣareṇa	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षरैः / क्षरेभिः¹ kṣaraiḥ / kṣarebhiḥ¹
Dative	क्षराय kṣarāya	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षरेभ्यः kṣarebhyaḥ
Ablative	क्षरात् kṣarāt	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षरेभ्यः kṣarebhyaḥ
Genitive	क्षरस्य kṣarasya	क्षरयोः kṣarayoḥ	क्षराणाम् kṣarāṇām
Locative	क्षरे kṣare	क्षरयोः kṣarayoḥ	क्षरेषु kṣareṣu
Notes	¹Vedic

Feminine ā-stem declension of क्षरा (kṣarā)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षरा kṣarā	क्षरे kṣare	क्षराः kṣarāḥ
Vocative	क्षरे kṣare	क्षरे kṣare	क्षराः kṣarāḥ
Accusative	क्षराम् kṣarām	क्षरे kṣare	क्षराः kṣarāḥ
Instrumental	क्षरया / क्षरा¹ kṣarayā / kṣarā¹	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षराभिः kṣarābhiḥ
Dative	क्षरायै kṣarāyai	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षराभ्यः kṣarābhyaḥ
Ablative	क्षरायाः / क्षरायै² kṣarāyāḥ / kṣarāyai²	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षराभ्यः kṣarābhyaḥ
Genitive	क्षरायाः / क्षरायै² kṣarāyāḥ / kṣarāyai²	क्षरयोः kṣarayoḥ	क्षराणाम् kṣarāṇām
Locative	क्षरायाम् kṣarāyām	क्षरयोः kṣarayoḥ	क्षरासु kṣarāsu
Notes	¹Vedic ²Brāhmaṇas

Neuter a-stem declension of क्षर (kṣara)
	Singular	Dual	Plural
Nominative	क्षरम् kṣaram	क्षरे kṣare	क्षराणि / क्षरा¹ kṣarāṇi / kṣarā¹
Vocative	क्षर kṣara	क्षरे kṣare	क्षराणि / क्षरा¹ kṣarāṇi / kṣarā¹
Accusative	क्षरम् kṣaram	क्षरे kṣare	क्षराणि / क्षरा¹ kṣarāṇi / kṣarā¹
Instrumental	क्षरेण kṣareṇa	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षरैः / क्षरेभिः¹ kṣaraiḥ / kṣarebhiḥ¹
Dative	क्षराय kṣarāya	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षरेभ्यः kṣarebhyaḥ
Ablative	क्षरात् kṣarāt	क्षराभ्याम् kṣarābhyām	क्षरेभ्यः kṣarebhyaḥ
Genitive	क्षरस्य kṣarasya	क्षरयोः kṣarayoḥ	क्षराणाम् kṣarāṇām
Locative	क्षरे kṣare	क्षरयोः kṣarayoḥ	क्षरेषु kṣareṣu
Notes	¹Vedic

Descendants

• Dardic:
  • Dameli: [script needed] (c̣har, “rapids”)
  • Kalami: [script needed] (c̣hār)
  • Kashmiri: [script needed] (char, “sprinkle of water”)
  • Phalura: c̣haár (“waterfall”)
  • Shina: [script needed] (c̣har)
• Pali: khara (“water”)
• Prakrit: 𑀔𑀭 (khara, “wasting away”)
  • Sindhi:

    Arabic script: ڇَرَ (chara, “expanse of water”)

References

• Monier Williams (1899) “क्षर”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 327.
• Turner, Ralph Lilley (1969–1985) “kṣará”, in A Comparative Dictionary of the Indo-Aryan Languages, London: Oxford University Press, page 190