कंस

Sanskrit

Alternative scripts

Alternative scripts

• কংস (Assamese script)
• ᬓᬂᬲ (Balinese script)
• কংস (Bengali script)
• 𑰎𑰽𑰭 (Bhaiksuki script)
• 𑀓𑀁𑀲 (Brahmi script)
• ကံသ (Burmese script)
• કંસ (Gujarati script)
• ਕਂਸ (Gurmukhi script)
• 𑌕𑌂𑌸 (Grantha script)
• ꦏꦁꦱ (Javanese script)
• 𑂍𑂁𑂮 (Kaithi script)
• ಕಂಸ (Kannada script)
• កំស (Khmer script)
• ກໍສ (Lao script)
• കംസ (Malayalam script)
• ᢀ᠋ᡬᠠᠰ᠌ᠠ (Manchu script)
• 𑘎𑘽𑘭 (Modi script)
• ᢀ᠋ᢉᠠᠰᠠ᠋ (Mongolian script)
• 𑦮𑧞𑧍 (Nandinagari script)
• 𑐎𑑄𑐳 (Newa script)
• କଂସ (Odia script)
• ꢒꢀꢱ (Saurashtra script)
• 𑆑𑆁𑆱 (Sharada script)
• 𑖎𑖽𑖭 (Siddham script)
• කංස (Sinhalese script)
• 𑩜𑪖𑪁 (Soyombo script)
• 𑚊𑚫𑚨 (Takri script)
• கஂஸ (Tamil script)
• కంస (Telugu script)
• กํส (Thai script)
• ཀཾ་ས (Tibetan script)
• 𑒏𑓀𑒮 (Tirhuta script)
• 𑨋𑨸𑨰 (Zanabazar Square script)

Etymology 1

From Proto-Indo-Iranian *kansás (“metal”). Cognate with Avestan 𐬀𐬥𐬙𐬀𐬭𐬈.𐬐𐬀𐬢𐬵𐬀 (antare.kaŋha, “*with metal inside”, name of a mountain), 𐬐𐬄𐬵- (kąh-, “to sound”).

Pronunciation

• (Vedic) IPA^(key): /kɐ̃.sɐ́/
• (Classical Sanskrit) IPA^(key): /kɐ̃.s̪ɐ/

Noun

कंस • (kaṃsá) stem, m or n

1. metal vessel, goblet or drinking cup
   • c. 1200 BCE – 1000 BCE, Atharvaveda 10.10.5:

     शतं कंसाः शतं दोग्धारः शतं गोप्तारो अधि पृष्ठे अस्याः ।

     śataṃ kaṃsāḥ śataṃ dogdhāraḥ śataṃ goptāro adhi pṛṣṭhe asyāḥ.

     Upon her back there are a hundred protectors, a hundred metal bowls, a hundred milkers.

Declension

Masculine a-stem declension of कंस

	singular	dual	plural
nominative	कंसः (kaṃsáḥ)	कंसौ (kaṃsaú) कंसा¹ (kaṃsā́¹)	कंसाः (kaṃsā́ḥ) कंसासः¹ (kaṃsā́saḥ¹)
vocative	कंस (káṃsa)	कंसौ (káṃsau) कंसा¹ (káṃsā¹)	कंसाः (káṃsāḥ) कंसासः¹ (káṃsāsaḥ¹)
accusative	कंसम् (kaṃsám)	कंसौ (kaṃsaú) कंसा¹ (kaṃsā́¹)	कंसान् (kaṃsā́n)
instrumental	कंसेन (kaṃséna)	कंसाभ्याम् (kaṃsā́bhyām)	कंसैः (kaṃsaíḥ) कंसेभिः¹ (kaṃsébhiḥ¹)
dative	कंसाय (kaṃsā́ya)	कंसाभ्याम् (kaṃsā́bhyām)	कंसेभ्यः (kaṃsébhyaḥ)
ablative	कंसात् (kaṃsā́t)	कंसाभ्याम् (kaṃsā́bhyām)	कंसेभ्यः (kaṃsébhyaḥ)
genitive	कंसस्य (kaṃsásya)	कंसयोः (kaṃsáyoḥ)	कंसानाम् (kaṃsā́nām)
locative	कंसे (kaṃsé)	कंसयोः (kaṃsáyoḥ)	कंसेषु (kaṃséṣu)

• ¹Vedic

Neuter a-stem declension of कंस

	singular	dual	plural
nominative	कंसम् (kaṃsám)	कंसे (kaṃsé)	कंसानि (kaṃsā́ni) कंसा¹ (kaṃsā́¹)
vocative	कंस (káṃsa)	कंसे (káṃse)	कंसानि (káṃsāni) कंसा¹ (káṃsā¹)
accusative	कंसम् (kaṃsám)	कंसे (kaṃsé)	कंसानि (kaṃsā́ni) कंसा¹ (kaṃsā́¹)
instrumental	कंसेन (kaṃséna)	कंसाभ्याम् (kaṃsā́bhyām)	कंसैः (kaṃsaíḥ) कंसेभिः¹ (kaṃsébhiḥ¹)
dative	कंसाय (kaṃsā́ya)	कंसाभ्याम् (kaṃsā́bhyām)	कंसेभ्यः (kaṃsébhyaḥ)
ablative	कंसात् (kaṃsā́t)	कंसाभ्याम् (kaṃsā́bhyām)	कंसेभ्यः (kaṃsébhyaḥ)
genitive	कंसस्य (kaṃsásya)	कंसयोः (kaṃsáyoḥ)	कंसानाम् (kaṃsā́nām)
locative	कंसे (kaṃsé)	कंसयोः (kaṃsáyoḥ)	कंसेषु (kaṃséṣu)

• ¹Vedic

Derived terms

• कांस्य (kāṃsya)

Descendants

• Assamese: কাঁহ (kãh)
• Old Javanese: gaṅsa
  • Javanese: ꦒꦁꦱ (gangsa), ꦒꦺꦴꦁꦱ (gongsa)
  • → Balinese: ᬕᬗ᭄ᬲ (gangsa)
• Pali: kaṃsa

Etymology 2

(This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)

Proper noun

कंस • (kaṃsa) stem, m

1. (Hinduism) Name of a king of Mathura, the cousin of Devaki, who was later slain by Krishna

Declension

Masculine a-stem declension of कंस

	singular	dual	plural
nominative	कंसः (kaṃsaḥ)	कंसौ (kaṃsau) कंसा¹ (kaṃsā¹)	कंसाः (kaṃsāḥ) कंसासः¹ (kaṃsāsaḥ¹)
vocative	कंस (kaṃsa)	कंसौ (kaṃsau) कंसा¹ (kaṃsā¹)	कंसाः (kaṃsāḥ) कंसासः¹ (kaṃsāsaḥ¹)
accusative	कंसम् (kaṃsam)	कंसौ (kaṃsau) कंसा¹ (kaṃsā¹)	कंसान् (kaṃsān)
instrumental	कंसेन (kaṃsena)	कंसाभ्याम् (kaṃsābhyām)	कंसैः (kaṃsaiḥ) कंसेभिः¹ (kaṃsebhiḥ¹)
dative	कंसाय (kaṃsāya)	कंसाभ्याम् (kaṃsābhyām)	कंसेभ्यः (kaṃsebhyaḥ)
ablative	कंसात् (kaṃsāt)	कंसाभ्याम् (kaṃsābhyām)	कंसेभ्यः (kaṃsebhyaḥ)
genitive	कंसस्य (kaṃsasya)	कंसयोः (kaṃsayoḥ)	कंसानाम् (kaṃsānām)
locative	कंसे (kaṃse)	कंसयोः (kaṃsayoḥ)	कंसेषु (kaṃseṣu)

• ¹Vedic

Descendants

• → Hindi: कंस (kans)
• → Kannada: ಕಂಸ (kaṃsa)
• → Burmese: ကံသ (kamsa.)

References

• Monier Williams (1899) “कंस”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 0241, column 1.