Jump to content

उपलब्ध

From Wiktionary, the free dictionary

Hindi

[edit]

Etymology

[edit]

Borrowed from Sanskrit उपलब्ध (upalabdha). By surface analysis, उप- (up-) +‎ लब्ध (labdh). Cognate with Gujarati ઉપલબ્ધ (upalabdh), Marathi उपलब्ध (uapalabdha).

Pronunciation

[edit]
  • (Delhi) IPA(key): /ʊp.ləbd̪ʱ/, [ʊp.lɐbd̪ʱ]

Adjective

[edit]

उपलब्ध (uplabdh) (indeclinable, Urdu spelling اپلبدھ)

  1. obtained, achieved
  2. available

Further reading

[edit]

Marathi

[edit]

Etymology

[edit]

Learned borrowing from Sanskrit उपलब्ध (upalabdha). Cognate with Gujarati ઉપલબ્ધ (upalabdh), Hindi उपलब्ध (uplabdh).

Pronunciation

[edit]
  • IPA(key): /u.pə.ləb.d̪ʱə/

Adjective

[edit]

उपलब्ध (upalabdha)

  1. available

References

[edit]
  • Molesworth, James Thomas (1857) “उपलब्ध”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
  • Shridhar Ganesh Vaze (1911) “उपलब्ध”, in The Aryabhusan School Dictionary, Poona: Arya-Bhushan Press
  • दाते, यशवंत रामकृष्ण [Date, Yashwant Ramkrishna] (1932-1950) “उपलब्ध”, in महाराष्ट्र शब्दकोश (mahārāṣṭra śabdakoś) (in Marathi), पुणे [Pune]: महाराष्ट्र कोशमंडळ (mahārāṣṭra kośmaṇḍaḷ).

Sanskrit

[edit]

Alternative scripts

[edit]

Etymology

[edit]

From उप- (upa-) +‎ लभ् (labh, root) +‎ -त (-ta). The sense "available" was first attested in Hindi, but was borrowed into New Sanskrit.

Pronunciation

[edit]

Adjective

[edit]

उपलब्ध (upalabdha) stem

  1. gained, obtained
  2. conceived
  3. perceived, understood, known, guessed
  4. (New Sanskrit) available, in stock

Declension

[edit]
Masculine a-stem declension of उपलब्ध
singular dual plural
nominative उपलब्धः (upalabdhaḥ) उपलब्धौ (upalabdhau)
उपलब्धा¹ (upalabdhā¹)
उपलब्धाः (upalabdhāḥ)
उपलब्धासः¹ (upalabdhāsaḥ¹)
vocative उपलब्ध (upalabdha) उपलब्धौ (upalabdhau)
उपलब्धा¹ (upalabdhā¹)
उपलब्धाः (upalabdhāḥ)
उपलब्धासः¹ (upalabdhāsaḥ¹)
accusative उपलब्धम् (upalabdham) उपलब्धौ (upalabdhau)
उपलब्धा¹ (upalabdhā¹)
उपलब्धान् (upalabdhān)
instrumental उपलब्धेन (upalabdhena) उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धैः (upalabdhaiḥ)
उपलब्धेभिः¹ (upalabdhebhiḥ¹)
dative उपलब्धाय (upalabdhāya) उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धेभ्यः (upalabdhebhyaḥ)
ablative उपलब्धात् (upalabdhāt) उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धेभ्यः (upalabdhebhyaḥ)
genitive उपलब्धस्य (upalabdhasya) उपलब्धयोः (upalabdhayoḥ) उपलब्धानाम् (upalabdhānām)
locative उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धयोः (upalabdhayoḥ) उपलब्धेषु (upalabdheṣu)
  • ¹Vedic
Feminine ā-stem declension of उपलब्धा
singular dual plural
nominative उपलब्धा (upalabdhā) उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धाः (upalabdhāḥ)
vocative उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धाः (upalabdhāḥ)
accusative उपलब्धाम् (upalabdhām) उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धाः (upalabdhāḥ)
instrumental उपलब्धया (upalabdhayā)
उपलब्धा¹ (upalabdhā¹)
उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धाभिः (upalabdhābhiḥ)
dative उपलब्धायै (upalabdhāyai) उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धाभ्यः (upalabdhābhyaḥ)
ablative उपलब्धायाः (upalabdhāyāḥ)
उपलब्धायै² (upalabdhāyai²)
उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धाभ्यः (upalabdhābhyaḥ)
genitive उपलब्धायाः (upalabdhāyāḥ)
उपलब्धायै² (upalabdhāyai²)
उपलब्धयोः (upalabdhayoḥ) उपलब्धानाम् (upalabdhānām)
locative उपलब्धायाम् (upalabdhāyām) उपलब्धयोः (upalabdhayoḥ) उपलब्धासु (upalabdhāsu)
  • ¹Vedic
  • ²Brāhmaṇas
Neuter a-stem declension of उपलब्ध
singular dual plural
nominative उपलब्धम् (upalabdham) उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धानि (upalabdhāni)
उपलब्धा¹ (upalabdhā¹)
vocative उपलब्ध (upalabdha) उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धानि (upalabdhāni)
उपलब्धा¹ (upalabdhā¹)
accusative उपलब्धम् (upalabdham) उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धानि (upalabdhāni)
उपलब्धा¹ (upalabdhā¹)
instrumental उपलब्धेन (upalabdhena) उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धैः (upalabdhaiḥ)
उपलब्धेभिः¹ (upalabdhebhiḥ¹)
dative उपलब्धाय (upalabdhāya) उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धेभ्यः (upalabdhebhyaḥ)
ablative उपलब्धात् (upalabdhāt) उपलब्धाभ्याम् (upalabdhābhyām) उपलब्धेभ्यः (upalabdhebhyaḥ)
genitive उपलब्धस्य (upalabdhasya) उपलब्धयोः (upalabdhayoḥ) उपलब्धानाम् (upalabdhānām)
locative उपलब्धे (upalabdhe) उपलब्धयोः (upalabdhayoḥ) उपलब्धेषु (upalabdheṣu)
  • ¹Vedic

Borrowed terms

[edit]

Further reading

[edit]