अप्नस्वत्
Appearance
Sanskrit
[edit]Alternative scripts
[edit]Alternative scripts
- অপ্নস্বত্ (Assamese script)
- ᬅᬧ᭄ᬦᬲ᭄ᬯᬢ᭄ (Balinese script)
- অপ্নস্বত্ (Bengali script)
- 𑰀𑰢𑰿𑰡𑰭𑰿𑰪𑰝𑰿 (Bhaiksuki script)
- 𑀅𑀧𑁆𑀦𑀲𑁆𑀯𑀢𑁆 (Brahmi script)
- အပ္နသွတ် (Burmese script)
- અપ્નસ્વત્ (Gujarati script)
- ਅਪ੍ਨਸ੍ਵਤ੍ (Gurmukhi script)
- 𑌅𑌪𑍍𑌨𑌸𑍍𑌵𑌤𑍍 (Grantha script)
- ꦄꦥ꧀ꦤꦱ꧀ꦮꦠ꧀ (Javanese script)
- 𑂃𑂣𑂹𑂢𑂮𑂹𑂫𑂞𑂹 (Kaithi script)
- ಅಪ್ನಸ್ವತ್ (Kannada script)
- អប្នស្វត៑ (Khmer script)
- ອປ຺ນສ຺ວຕ຺ (Lao script)
- അപ്നസ്വത് (Malayalam script)
- ᠠᢒᠨᠠᠰ᠌ᠣᠸᠠᢠ (Manchu script)
- 𑘀𑘢𑘿𑘡𑘭𑘿𑘪𑘝𑘿 (Modi script)
- ᠠᢒᠨᠠᠰᢦᢐ (Mongolian script)
- 𑦠𑧂𑧠𑧁𑧍𑧠𑧊𑦽𑧠 (Nandinagari script)
- 𑐀𑐥𑑂𑐣𑐳𑑂𑐰𑐟𑑂 (Newa script)
- ଅପ୍ନସ୍ଵତ୍ (Odia script)
- ꢂꢦ꣄ꢥꢱ꣄ꢮꢡ꣄ (Saurashtra script)
- 𑆃𑆥𑇀𑆤𑆱𑇀𑆮𑆠𑇀 (Sharada script)
- 𑖀𑖢𑖿𑖡𑖭𑖿𑖪𑖝𑖿 (Siddham script)
- අප්නස්වත් (Sinhalese script)
- 𑩐𑩰 𑪙𑩯𑪁 𑪙𑩾𑩫 𑪙 (Soyombo script)
- 𑚀𑚞𑚶𑚝𑚨𑚶𑚦𑚙𑚶 (Takri script)
- அப்நஸ்வத் (Tamil script)
- అప్నస్వత్ (Telugu script)
- อปฺนสฺวตฺ (Thai script)
- ཨ་པྣ་སྭ་ཏ྄ (Tibetan script)
- 𑒁𑒣𑓂𑒢𑒮𑓂𑒫𑒞𑓂 (Tirhuta script)
- 𑨀𑨞𑩇𑨝𑨰𑩇𑨭𑨙𑨴 (Zanabazar Square script)
Etymology
[edit]From Proto-Indo-Iranian *Hápnaswāns, from Proto-Indo-European *h₃ep-. By surface analysis, अप्नस् (apnas, “darkness”) + -वत् (-vat). Cognate with Avestan 𐬀𐬟𐬥𐬀𐬤𐬵𐬀𐬧𐬙 (afnaŋᵛhaṇt, “rich in property”) and distantly with Latin opulentus.
Pronunciation
[edit]Adjective
[edit]अप्नस्वत् • (ápnasvat) stem
- profitable, giving riches and property
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.42.3:
- किम॒ङ्ग त्वा॑ मघवन्भो॒जमा॑हुः शिशी॒हि मा॑ शिश॒यं त्वा॑ शृणोमि ।
अप्न॑स्वती॒ मम॒ धीर॑स्तु शक्र वसु॒विदं॒ भग॑मि॒न्द्रा भ॑रा नः ॥- kímaṅgá tvā maghavanbhojámāhuḥ śiśīhí mā śiśayáṃ tvā śṛṇomi.
ápnasvatī máma dhī́rastu śakra vasuvídaṃ bhágamindrā́ bharā naḥ. - Why, Maghavan, do they call thee Bounteous; Giver? Quicken me: thou, I hear, art he who quickens.
Śakra, let my intelligence be profitable, and bring us luck that finds great wealth, O Indra.
- kímaṅgá tvā maghavanbhojámāhuḥ śiśīhí mā śiśayáṃ tvā śṛṇomi.
- किम॒ङ्ग त्वा॑ मघवन्भो॒जमा॑हुः शिशी॒हि मा॑ शिश॒यं त्वा॑ शृणोमि ।
Inflection
[edit]Masculine vat-stem declension of अप्नस्वत् (ápnasvat) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | अप्नस्वान् ápnasvān |
अप्नस्वन्तौ / अप्नस्वन्ता¹ ápnasvantau / ápnasvantā¹ |
अप्नस्वन्तः ápnasvantaḥ |
Vocative | अप्नस्वन् / अप्नस्वः² ápnasvan / ápnasvaḥ² |
अप्नस्वन्तौ / अप्नस्वन्ता¹ ápnasvantau / ápnasvantā¹ |
अप्नस्वन्तः ápnasvantaḥ |
Accusative | अप्नस्वन्तम् ápnasvantam |
अप्नस्वन्तौ / अप्नस्वन्ता¹ ápnasvantau / ápnasvantā¹ |
अप्नस्वतः ápnasvataḥ |
Instrumental | अप्नस्वता ápnasvatā |
अप्नस्वद्भ्याम् ápnasvadbhyām |
अप्नस्वद्भिः ápnasvadbhiḥ |
Dative | अप्नस्वते ápnasvate |
अप्नस्वद्भ्याम् ápnasvadbhyām |
अप्नस्वद्भ्यः ápnasvadbhyaḥ |
Ablative | अप्नस्वतः ápnasvataḥ |
अप्नस्वद्भ्याम् ápnasvadbhyām |
अप्नस्वद्भ्यः ápnasvadbhyaḥ |
Genitive | अप्नस्वतः ápnasvataḥ |
अप्नस्वतोः ápnasvatoḥ |
अप्नस्वताम् ápnasvatām |
Locative | अप्नस्वति ápnasvati |
अप्नस्वतोः ápnasvatoḥ |
अप्नस्वत्सु ápnasvatsu |
Notes |
|
Feminine ī-stem declension of अप्नस्वती (ápnasvatī) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | अप्नस्वती ápnasvatī |
अप्नस्वत्यौ / अप्नस्वती¹ ápnasvatyau / ápnasvatī¹ |
अप्नस्वत्यः / अप्नस्वतीः¹ ápnasvatyaḥ / ápnasvatīḥ¹ |
Vocative | अप्नस्वति ápnasvati |
अप्नस्वत्यौ / अप्नस्वती¹ ápnasvatyau / ápnasvatī¹ |
अप्नस्वत्यः / अप्नस्वतीः¹ ápnasvatyaḥ / ápnasvatīḥ¹ |
Accusative | अप्नस्वतीम् ápnasvatīm |
अप्नस्वत्यौ / अप्नस्वती¹ ápnasvatyau / ápnasvatī¹ |
अप्नस्वतीः ápnasvatīḥ |
Instrumental | अप्नस्वत्या ápnasvatyā |
अप्नस्वतीभ्याम् ápnasvatībhyām |
अप्नस्वतीभिः ápnasvatībhiḥ |
Dative | अप्नस्वत्यै ápnasvatyai |
अप्नस्वतीभ्याम् ápnasvatībhyām |
अप्नस्वतीभ्यः ápnasvatībhyaḥ |
Ablative | अप्नस्वत्याः / अप्नस्वत्यै² ápnasvatyāḥ / ápnasvatyai² |
अप्नस्वतीभ्याम् ápnasvatībhyām |
अप्नस्वतीभ्यः ápnasvatībhyaḥ |
Genitive | अप्नस्वत्याः / अप्नस्वत्यै² ápnasvatyāḥ / ápnasvatyai² |
अप्नस्वत्योः ápnasvatyoḥ |
अप्नस्वतीनाम् ápnasvatīnām |
Locative | अप्नस्वत्याम् ápnasvatyām |
अप्नस्वत्योः ápnasvatyoḥ |
अप्नस्वतीषु ápnasvatīṣu |
Notes |
|
Neuter vat-stem declension of अप्नस्वत् (ápnasvat) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | अप्नस्वत् ápnasvat |
अप्नस्वती ápnasvatī |
अप्नस्वन्ति ápnasvanti |
Vocative | अप्नस्वत् ápnasvat |
अप्नस्वती ápnasvatī |
अप्नस्वन्ति ápnasvanti |
Accusative | अप्नस्वत् ápnasvat |
अप्नस्वती ápnasvatī |
अप्नस्वन्ति ápnasvanti |
Instrumental | अप्नस्वता ápnasvatā |
अप्नस्वद्भ्याम् ápnasvadbhyām |
अप्नस्वद्भिः ápnasvadbhiḥ |
Dative | अप्नस्वते ápnasvate |
अप्नस्वद्भ्याम् ápnasvadbhyām |
अप्नस्वद्भ्यः ápnasvadbhyaḥ |
Ablative | अप्नस्वतः ápnasvataḥ |
अप्नस्वद्भ्याम् ápnasvadbhyām |
अप्नस्वद्भ्यः ápnasvadbhyaḥ |
Genitive | अप्नस्वतः ápnasvataḥ |
अप्नस्वतोः ápnasvatoḥ |
अप्नस्वताम् ápnasvatām |
Locative | अप्नस्वति ápnasvati |
अप्नस्वतोः ápnasvatoḥ |
अप्नस्वत्सु ápnasvatsu |
Categories:
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-European
- Sanskrit terms inherited from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms derived from Proto-Indo-Iranian
- Sanskrit terms suffixed with -वत्
- Sanskrit terms with IPA pronunciation
- Sanskrit lemmas
- Sanskrit adjectives
- Sanskrit adjectives in Devanagari script
- Sanskrit terms with quotations
- Sanskrit vat-stem adjectives