چشیدن

From Wiktionary, the free dictionary
Jump to navigation Jump to search

Persian

[edit]

Etymology

[edit]

Inherited from Proto-Iranian *čaš- (“to taste”).[1] Compare Sanskrit चष् (caṣ, “to eat, taste”), although Cheung believes this is a late loanword from Iranian.

Pronunciation

[edit]
 

Readings
Classical reading? čašīḏan
Dari reading? čašīdan
Iranian reading? češidan
Tajik reading? čašidan

Verb

[edit]

چشیدن • (češidan) (present stem چش (češ))

  1. to taste
    • c. 1011, Abu'l-Qāsim Firdawsī, “The Tale of Rustam and Isfandiyār”, in شاهنامه‎[1]:
      ازان پس که مردار چندی چشید
      برهنه سوی سیستانش کشید
      پذیرفت سامش ز بی‌بچگی
      ز نادانی و دیوی و غرچگی
      az ān pas ki murdār-i čandē čašīd
      barahna sōy-i sīstān-aš kašīd
      paḏīruft sām-aš zi bē-baččagī
      zi nādānī u dēwī u ğarčagī
      After he had tasted a few corpses,
      It brought him naked towards Sīstān.
      Sām accepted him out of infertility,
      And out of ignorance and craziness and stupidity.
      (Classical Persian romanization)
  2. (figurative) to experience, to try

Conjugation

[edit]
Conjugation of چشیدن (češidán) (literary Iranian Persian)
infinitive چشیدن
(češidán)
stem present چش
(češ)
past چشید
(češid)
participle present چشنده
(češandé)
past چشیده
(češidé)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative aorist چشم
(češam) 		چشی
(češi) 		چشد
(češad) 		چشیم
(češim) 		چشید
(češid) 		چشند
(češand)
present (imperfect) می‌چشم
(mí-češam) 		می‌چشی
(mí-češi) 		می‌چشد
(mí-češad) 		می‌چشیم
(mí-češim) 		می‌چشید
(mí-češid) 		می‌چشند
(mí-češand)
present progressive دارم می‌چشم
(dấram mí-češam) 		داری می‌چشی
(dấri mí-češi) 		دارد می‌چشد
(dấrad mí-češad) 		داریم می‌چشیم
(dấrim mí-češim) 		دارید می‌چشید
(dấrid mí-češid) 		دارند می‌چشند
(dấrand mí-češand)
present perfect چشیده‌ام
(češidé-am) 		چشیده‌ای
(češidé-i) 		چشیده است
(češidé ast) 		چشیده‌ایم
(češidé-im) 		چشیده‌اید
(češidé-id) 		چشیده‌اند
(češidé-and)
past چشیدم
(češidam) 		چشیدی
(češidi) 		چشید
(češid) 		چشیدیم
(češidim) 		چشیدید
(češidid) 		چشیدند
(češidand)
past (imperfect) می‌چشیدم
(mí-češidam) 		می‌چشیدی
(mí-češidi) 		می‌چشید
(mí-češid) 		می‌چشیدیم
(mí-češidim) 		می‌چشیدید
(mí-češidid) 		می‌چشیدند
(mí-češidand)
past progressive داشتم می‌چشیدم
(dấštam mí-češidam) 		داشتی می‌چشیدی
(dấšti mí-češidi) 		داشت می‌چشید
(dâšt mí-češid) 		داشتیم می‌چشیدیم
(dấštim mí-češidim) 		داشتید می‌چشیدید
(dấštid mí-češidid) 		داشتند می‌چشیدند
(dấštand mí-češidand)
pluperfect چشیده بودم
(češidé búdam) 		چشیده بودی
(češidé búdi) 		چشیده بود
(češidé bud) 		چشیده بودیم
(češidé búdim) 		چشیده بودید
(češidé búdid) 		چشیده بودند
(češidé búdand)
future خواهم چشید
(xâhám češid) 		خواهی چشید
(xâhí češid) 		خواهد چشید
(xâhád češid) 		خواهیم چشید
(xâhím češid) 		خواهید چشید
(xâhíd češid) 		خواهند چشید
(xâhánd češid)
subjunctive present بچشم
(béčešam) 		بچشی
(béčeši) 		بچشد
(béčešad) 		بچشیم
(béčešim) 		بچشید
(béčešid) 		بچشند
(béčešand)
past چشیده باشم
(češidé bấšam) 		چشیده باشی
(češidé bấši) 		چشیده باشد
(češidé bấšad) 		چشیده باشیم
(češidé bấšim) 		چشیده باشید
(češidé bấšid) 		چشیده باشند
(češidé bấšand)
imperative بچش
(béčeš) 		بچشید
(béčešid)
Conjugation of چشیدن (češidán) (colloquial Tehrani)
infinitive چشیدن
(češidán)
stem present چش
(češ)
past چشید
(češid)
participle present چشنده
(češandé)
past چشیده
(češidé)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative aorist چشم
(češam) 		چشی
(češi) 		چشه
(češe) 		چشیم
(češim) 		چشین
(češin) 		چشن
(češan)
present (imperfect) می‌چشم
(mí-češam) 		می‌چشی
(mí-češi) 		می‌چشه
(mí-češe) 		می‌چشیم
(mí-češim) 		می‌چشین
(mí-češin) 		می‌چشن
(mí-češan)
present progressive دارم می‌چشم
(dấram mí-češam) 		داری می‌چشی
(dấri mí-češi) 		داره می‌چشه
(dấre mí-češe) 		داریم می‌چشیم
(dấrim mí-češim) 		دارین می‌چشین
(dấrin mí-češin) 		دارن می‌چشن
(dấran mí-češan)
present perfect چشیده‌ام
(češidám) 		چشیده‌ای
(češidí) 		چشیده
(češidé) 		چشیده‌ایم
(češidím) 		چشیده‌این
(češidín) 		چشیده‌ان
(češidán)
past چشیدم
(češidam) 		چشیدی
(češidi) 		چشید
(češid) 		چشیدیم
(češidim) 		چشیدین
(češidin) 		چشیدن
(češidan)
past (imperfect) می‌چشیدم
(mí-češidam) 		می‌چشیدی
(mí-češidi) 		می‌چشید
(mí-češid) 		می‌چشیدیم
(mí-češidim) 		می‌چشیدین
(mí-češidin) 		می‌چشیدن
(mí-češidan)
past progressive داشتم می‌چشیدم
(dấštam mí-češidam) 		داشتی می‌چشیدی
(dấšti mí-češidi) 		داشت می‌چشید
(dấšt mí-češid) 		داشتیم می‌چشیدیم
(dấštim mí-češidim) 		داشتین می‌چشیدین
(dấštin mí-češidin) 		داشتن می‌چشیدن
(dấštan mí-češidan)
pluperfect چشیده بودم
(češidé búdam) 		چشیده بودی
(češidé búdi) 		چشیده بود
(češidé bud) 		چشیده بودیم
(češidé búdim) 		چشیده بودین
(češidé búdin) 		چشیده بودن
(češidé búdan)
subjunctive present بچشم
(béčešam) 		بچشی
(béčeši) 		بچشه
(béčeše) 		بچشیم
(béčešim) 		بچشین
(béčešin) 		بچشن
(béčešan)
past چشیده باشم
(češidé bấšam) 		چشیده باشی
(češidé bấši) 		چشیده باشه
(češidé bấše) 		چشیده باشیم
(češidé bấšim) 		چشیده باشین
(češidé bấšin) 		چشیده باشن
(češidé bấšan)
imperative بچش
(béčeš) 		بچشین
(béčešin)
Conjugation of چشیدن (čašīdán) (literary Dari Persian)
infinitive چشیدن
(čašīdán)
stem present چش
(čaš)
past چشید
(čašīd)
participle present چشنده
(čašindá)
past چشیده
(čašīdá)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative aorist چشم
(čašam) 		چشی
(čašī) 		چشد
(čašad) 		چشیم
(čašēm) 		چشید
(čašēd) 		چشند
(čašand)
present (imperfect) می‌چشم
(mḗ-čašam) 		می‌چشی
(mḗ-čašī) 		می‌چشد
(mḗ-čašad) 		می‌چشیم
(mḗ-čašēm) 		می‌چشید
(mḗ-čašēd) 		می‌چشند
(mḗ-čašand)
present progressive در حال چشیدن استم
(dar hāl-i čašīdan astam) 		در حال چشیدن استی
(dar hāl-i čašīdan astī) 		در حال چشیدن است
(dar hāl-i čašīdan ast) 		در حال چشیدن استیم
(dar hāl-i čašīdan astēm) 		در حال چشیدن استید
(dar hāl-i čašīdan astēd) 		در حال چشیدن استند
(dar hāl-i čašīdan astand)
present perfect چشیده‌ام
(čašīdá-am) 		چشیده‌ای
(čašīdá-ī) 		چشیده‌است
(čašīdá ast) 		چشیده‌ایم
(čašīdá-ēn) 		چشیده‌اید
(čašīdá-ēd) 		چشیده‌اند
(čašīdá-and)
past چشیدم
(čašīdam) 		چشیدی
(čašīdī) 		چشید
(čašīd) 		چشیدیم
(čašīdēm) 		چشیدید
(čašīdēd) 		چشیدند
(čašīdand)
past (imperfect) می‌چشیدم
(mḗ-čašīdam) 		می‌چشیدی
(mḗ-čašīdī) 		می‌چشید
(mḗ-čašīd) 		می‌چشیدیم
(mḗ-čašīdēm) 		می‌چشیدید
(mḗ-čašīdēd) 		می‌چشیدند
(mḗ-čašīdand)
past progressive در حال چشیدن بودم
(dar hāl-i čašīdan būdam) 		در حال چشیدن بودی
(dar hāl-i čašīdan būdī) 		در حال چشیدن بود
(dar hāl-i čašīdan būd) 		در حال چشیدن بودیم
(dar hāl-i čašīdan būdēm) 		در حال چشیدن بودید
(dar hāl-i čašīdan būdēd) 		در حال چشیدن بودند
(dar hāl-i čašīdan būdand)
pluperfect چشیده بودم
(čašīdá bū́dam) 		چشیده بودی
(čašīdá bū́dī) 		چشیده بود
(čašīdá būd) 		چشیده بودیم
(čašīdá bū́dēm) 		چشیده بودید
(čašīdá bū́dēd) 		چشیده بودند
(čašīdá bū́dand)
future خواهم چشید
(xāhám čašīd) 		خواهی چشید
(xāhī́ čašīd) 		خواهد چشید
(xāhád čašīd) 		خواهیم چشید
(xāhḗm čašīd) 		خواهید چشید
(xāhḗd čašīd) 		خواهند چشید
(xāhánd čašīd)
subjunctive present بچشم
(bíčašam) 		بچشی
(bíčašī) 		بچشد
(bíčašad) 		بچشیم
(bíčašēm) 		بچشید
(bíčašēd) 		بچشند
(bíčašand)
past چشیده باشم
(čašīdá bā́šam) 		چشیده باشی
(čašīdá bā́šī) 		چشیده باشد
(čašīdá bā́šad) 		چشیده باشیم
(čašīdá bā́šēm) 		چشیده باشید
(čašīdá bā́šēd) 		چشیده باشند
(čašīdá bā́šand)
imperative بچش
(bíčaš) 		بچشید
(bíčašēd)
Conjugation of چشیدن (čašīdán) (colloquial Kabuli)
infinitive چشیدن
(čašīdán)
stem present چش
(čaš)
past چشید
(čašīd)
participle present چشنده
(čašindá)
past چشیده
(čašīdá)
singular plural
1st person 2nd person 3rd person 1st person 2nd person 3rd person
indicative aorist چشم
(čašum) 		چشی
(čašī) 		چشه
(čaša) 		چشیم
(čašēm) 		چشین
(čašēn) 		چشن
(čašan)
present (imperfect) می‌چشم
(mḗ-čašum) 		می‌چشی
(mḗ-čašī) 		می‌چشه
(mḗ-čaša) 		می‌چشیم
(mḗ-čašēm) 		می‌چشین
(mḗ-čašēn) 		می‌چشن
(mḗ-čašan)
present progressive ده آل چشیدن استم
(da āl-i čašīdan astum) 		ده آل چشیدن استی
(da āl-i čašīdan astī) 		ده آل چشیدن است
(da āl-i čašīdan ast) 		ده آل چشیدن استیم
(da āl-i čašīdan astēm) 		ده آل چشیدن استین
(da āl-i čašīdan astēn) 		ده آل چشیدن استن
(da āl-i čašīdan astan)
present perfect چشیدم
(čašīdám) 		چشیدی
(čašīdī́) 		چشیداست
(čašīdást) 		چشیدیم
(čašīdḗm) 		چشیدین
(čašīdḗn) 		چشیدن
(čašīdán)
past چشیدم
(čašīdum) 		چشیدی
(čašīdī) 		چشیده
(čašīda) 		چشیدیم
(čašīdēm) 		چشیدین
(čašīdēn) 		چشیدن
(čašīdan)
past (imperfect) می‌چشیدم
(mḗ-čašīdum) 		می‌چشیدی
(mḗ-čašīdī) 		می‌چشیده
(mḗ-čašīda) 		می‌چشیدیم
(mḗ-čašīdēm) 		می‌چشیدین
(mḗ-čašīdēn) 		می‌چشیدن
(mḗ-čašīdan)
past progressive ده آل چشیدن بودم
(da āl-i čašīdan būdum) 		ده آل چشیدن بودی
(da āl-i čašīdan būdī) 		ده آل چشیدن بود
(da āl-i čašīdan būd) 		ده آل چشیدن بودیم
(da āl-i čašīdan būdēm) 		ده آل چشیدن بودین
(da āl-i čašīdan būdēn) 		ده آل چشیدن بودن
(da āl-i čašīdan būdan)
pluperfect چشیده بودم
(čašīdá bū́dum) 		چشیده بودی
(čašīdá bū́dī) 		چشیده بوده
(čašīdá būda) 		چشیده بودیم
(čašīdá bū́dēm) 		چشیده بودین
(čašīdá bū́dēn) 		چشیده بودن
(čašīdá bū́dan)
future خوایم چشید
(xāyyúm čašīd) 		خوایی چشید
(xāyyī́ čašīd) 		خوایه چشید
(xāyyá čašīd) 		خواییم چشید
(xāyyḗm čašīd) 		خوایین چشید
(xāyyḗn čašīd) 		خواین چشید
(xāyyán čašīd)
subjunctive present بچشم
(bíčašum) 		بچشی
(bíčašī) 		بچشه
(bíčaša) 		بچشیم
(búčašēm) 		بچشین
(bíčašēn) 		بچشن
(bíčašan)
past چشیده باشم
(čašīdá bā́šam) 		چشیده باشی
(čašīdá bā́šī) 		چشیده باشه
(čašīdá bā́ša) 		چشیده باشیم
(čašīdá bā́šēm) 		چشیده باشین
(čašīdá bā́šēn) 		چشیده باشن
(čašīdá bā́šan)
imperative بچش
(bíčaš) 		بچشین
(bíčašēn)

Descendants

[edit]
  • → Azerbaijani: çeşid
  • → Turkish: çeşit

References

[edit]
  1. ^ Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 35
Retrieved from "https://en.wiktionary.org/w/index.php?title=چشیدن&oldid=77828602"