درخشیدن

Persian

Etymology

Merger of two near-synonymous verbs:

• درفشیدن (derafšidan, “to glitter; to tremble; to flutter”, from Middle Persian [script needed] (dlfš /⁠drafš⁠/, “banner; flag”))
• رخشیدن (raxšidan, “to shine”, from Sogdian [script needed] (rwxšn /⁠roxšan⁠/, “bright”)).

Pronunciation

• (Classical Persian) IPA^(key): [di.ɾax.ʃiː.ðan]

 

• (Dari, formal) IPA^(key): [d̪ɪ.ɾäx.ʃiː.d̪än]

• (Dari, formal) IPA^(key): [d̪ɪ.ɾäx.ʃiː.d̪än]
  • (Kabuli) IPA^(key): [d̪ɪ.ɾäx.ʃiː.d̪än]
  • (Hazaragi) IPA^(key): [d̪i.ɾäx.ʃi.d̪än]

• (Iran, formal) IPA^(key): [d̪e.ɹæx.ʃiː.d̪æn]

• (Tajik, formal) IPA^(key): [d̪i.ɾäχ.ʃi.d̪än]

Readings
Classical reading?	diraxšīḏan
Dari reading?	diraxšīdan
Iranian reading?	deraxšidan
Tajik reading?	diraxšidan

Verb

درخشیدن • (deraxšidan) (present stem درخش (deraxš))

1. (intransitive) to shine; to luster; to sheen; to coruscate; to glister; to glint

   Synonym: تابیدن (tâbidan)

   • c. 1390, Shams-ud-Dīn Muḥammad Ḥāfiẓ, “Ghazal 152”, in دیوان حافظ [The Divān of Ḥāfiẓ]‎^[1]:

     عقل می‌خواست کز آن شعله چراغ افروزد
     برق غیرت بدرخشید و جهان برهم زد

     aql mē-xwāst k-az ān šu'la čirāğ afrōzad
     barq-i ğayrat bidiraxšīd u jahān bar-ham zad

     Reason asked to light its lamp from that spark;
     Jealousy's lightning bolt flashed and set the world in tumult.

     (Classical Persian transliteration)

   • 1963, Forugh Farrokhzad, “فتح باغ”, in تولدی دیگر [Another Birth]‎^[2]:

     و درخشیدن عریانیمان
     مثل فلس ماهی‌ها در آب

     va deraxšidan-e oryâni-yemân
     mesl-e fals-e mâhihâ dar âb

     and the glistening of our nakedness
     like the scales of fish in the sea

Conjugation

Conjugation of درخشیدن (deraxšidán) (literary Iranian Persian)

infinitive			درخشیدن (deraxšidán)
stem		present	درخش (deraxš)
		past	درخشید (deraxšid)
participle		present	درخشنده (deraxšandé)
		past	درخشیده (deraxšidé)
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		aorist	درخشم (deraxšam)	درخشی (deraxši)	درخشد (deraxšad)	درخشیم (deraxšim)	درخشید (deraxšid)	درخشند (deraxšand)
		present (imperfect)	می‌درخشم (mí-deraxšam)	می‌درخشی (mí-deraxši)	می‌درخشد (mí-deraxšad)	می‌درخشیم (mí-deraxšim)	می‌درخشید (mí-deraxšid)	می‌درخشند (mí-deraxšand)
		present progressive	دارم می‌درخشم (dấram mí-deraxšam)	داری می‌درخشی (dấri mí-deraxši)	دارد می‌درخشد (dấrad mí-deraxšad)	داریم می‌درخشیم (dấrim mí-deraxšim)	دارید می‌درخشید (dấrid mí-deraxšid)	دارند می‌درخشند (dấrand mí-deraxšand)
		present perfect	درخشیده‌ام (deraxšidé-am)	درخشیده‌ای (deraxšidé-i)	درخشیده است (deraxšidé ast)	درخشیده‌ایم (deraxšidé-im)	درخشیده‌اید (deraxšidé-id)	درخشیده‌اند (deraxšidé-and)
		past	درخشیدم (deraxšidam)	درخشیدی (deraxšidi)	درخشید (deraxšid)	درخشیدیم (deraxšidim)	درخشیدید (deraxšidid)	درخشیدند (deraxšidand)
		past (imperfect)	می‌درخشیدم (mí-deraxšidam)	می‌درخشیدی (mí-deraxšidi)	می‌درخشید (mí-deraxšid)	می‌درخشیدیم (mí-deraxšidim)	می‌درخشیدید (mí-deraxšidid)	می‌درخشیدند (mí-deraxšidand)
		past progressive	داشتم می‌درخشیدم (dấštam mí-deraxšidam)	داشتی می‌درخشیدی (dấšti mí-deraxšidi)	داشت می‌درخشید (dâšt mí-deraxšid)	داشتیم می‌درخشیدیم (dấštim mí-deraxšidim)	داشتید می‌درخشیدید (dấštid mí-deraxšidid)	داشتند می‌درخشیدند (dấštand mí-deraxšidand)
		pluperfect	درخشیده بودم (deraxšidé búdam)	درخشیده بودی (deraxšidé búdi)	درخشیده بود (deraxšidé bud)	درخشیده بودیم (deraxšidé búdim)	درخشیده بودید (deraxšidé búdid)	درخشیده بودند (deraxšidé búdand)
		future	خواهم درخشید (xâhám deraxšid)	خواهی درخشید (xâhí deraxšid)	خواهد درخشید (xâhád deraxšid)	خواهیم درخشید (xâhím deraxšid)	خواهید درخشید (xâhíd deraxšid)	خواهند درخشید (xâhánd deraxšid)
subjunctive		present	بدرخشم (béderaxšam)	بدرخشی (béderaxši)	بدرخشد (béderaxšad)	بدرخشیم (béderaxšim)	بدرخشید (béderaxšid)	بدرخشند (béderaxšand)
		past	درخشیده باشم (deraxšidé bấšam)	درخشیده باشی (deraxšidé bấši)	درخشیده باشد (deraxšidé bấšad)	درخشیده باشیم (deraxšidé bấšim)	درخشیده باشید (deraxšidé bấšid)	درخشیده باشند (deraxšidé bấšand)
imperative				بدرخش (béderaxš)			بدرخشید (béderaxšid)

Conjugation of درخشیدن (deraxšidán) (colloquial Tehrani)

infinitive			درخشیدن (deraxšidán)
stem		present	درخش (deraxš)
		past	درخشید (deraxšid)
participle		present	درخشنده (deraxšandé)
		past	درخشیده (deraxšidé)
			singular			plural
			1st person	2nd person	3rd person	1st person	2nd person	3rd person
indicative		aorist	درخشم (deraxšam)	درخشی (deraxši)	درخشه (deraxše)	درخشیم (deraxšim)	درخشین (deraxšin)	درخشن (deraxšan)
		present (imperfect)	می‌درخشم (mí-deraxšam)	می‌درخشی (mí-deraxši)	می‌درخشه (mí-deraxše)	می‌درخشیم (mí-deraxšim)	می‌درخشین (mí-deraxšin)	می‌درخشن (mí-deraxšan)
		present progressive	دارم می‌درخشم (dấram mí-deraxšam)	داری می‌درخشی (dấri mí-deraxši)	داره می‌درخشه (dấre mí-deraxše)	داریم می‌درخشیم (dấrim mí-deraxšim)	دارین می‌درخشین (dấrin mí-deraxšin)	دارن می‌درخشن (dấran mí-deraxšan)
		present perfect	درخشیده‌ام (deraxšidám)	درخشیده‌ای (deraxšidí)	درخشیده (deraxšidé)	درخشیده‌ایم (deraxšidím)	درخشیده‌این (deraxšidín)	درخشیده‌ان (deraxšidán)
		past	درخشیدم (deraxšidam)	درخشیدی (deraxšidi)	درخشید (deraxšid)	درخشیدیم (deraxšidim)	درخشیدین (deraxšidin)	درخشیدن (deraxšidan)
		past (imperfect)	می‌درخشیدم (mí-deraxšidam)	می‌درخشیدی (mí-deraxšidi)	می‌درخشید (mí-deraxšid)	می‌درخشیدیم (mí-deraxšidim)	می‌درخشیدین (mí-deraxšidin)	می‌درخشیدن (mí-deraxšidan)
		past progressive	داشتم می‌درخشیدم (dấštam mí-deraxšidam)	داشتی می‌درخشیدی (dấšti mí-deraxšidi)	داشت می‌درخشید (dấšt mí-deraxšid)	داشتیم می‌درخشیدیم (dấštim mí-deraxšidim)	داشتین می‌درخشیدین (dấštin mí-deraxšidin)	داشتن می‌درخشیدن (dấštan mí-deraxšidan)
		pluperfect	درخشیده بودم (deraxšidé búdam)	درخشیده بودی (deraxšidé búdi)	درخشیده بود (deraxšidé bud)	درخشیده بودیم (deraxšidé búdim)	درخشیده بودین (deraxšidé búdin)	درخشیده بودن (deraxšidé búdan)
subjunctive		present	بدرخشم (béderaxšam)	بدرخشی (béderaxši)	بدرخشه (béderaxše)	بدرخشیم (béderaxšim)	بدرخشین (béderaxšin)	بدرخشن (béderaxšan)
		past	درخشیده باشم (deraxšidé bấšam)	درخشیده باشی (deraxšidé bấši)	درخشیده باشه (deraxšidé bấše)	درخشیده باشیم (deraxšidé bấšim)	درخشیده باشین (deraxšidé bấšin)	درخشیده باشن (deraxšidé bấšan)
imperative				بدرخش (béderaxš)			بدرخشین (béderaxšin)