ئەپەندى
Appearance
Uyghur
[edit]Perso-Arabic | ئەپەندى |
---|---|
Latin | ependi |
Cyrillic | әпәнди |
Etymology
[edit]From Ottoman Turkish افندی (efendi). (This etymology is missing or incomplete. Please add to it, or discuss it at the Etymology scriptorium.)
Pronunciation
[edit]Noun
[edit]ئەپەندى • (ependi) (plural ئەپەندىلەر (ependiler))
- a common title of respect for men or teachers, equivalent to mister or sir
- نەسىرىدىن ئەپەندى ― nesiridin ependi ― Nasreddin Hodja
- funny or eccentric person
Declension
[edit]impersonal | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
nominative | ئەپەندى (ependi) | ئەپەندىلەر (ependiler) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىنىڭ (ependining) | ئەپەندىلەرنىڭ (ependilerning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىنى (ependini) | ئەپەندىلەرنى (ependilerni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىگە (ependige) | ئەپەندىلەرگە (ependilerge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىدە (ependide) | ئەپەندىلەردە (ependilerde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىدىن (ependidin) | ئەپەندىلەردىن (ependilerdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىدىكى (ependidiki) | ئەپەندىلەردىكى (ependilerdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىگىچە (ependigiche) | ئەپەندىلەرگىچە (ependilergiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىدەك (ependidek) | ئەپەندىلەردەك (ependilerdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىچىلىك (ependichilik) or ئەپەندىچە (ependiche) | ئەپەندىلەرچىلىك (ependilerchilik) or ئەپەندىلەرچە (ependilerche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىنىڭكى (ependiningki) | ئەپەندىلەرنىڭكى (ependilerningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
1st person singular (my) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | ئەپەندىم (ependim) | ئەپەندىلىرىم (ependilirim) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىمنىڭ (ependimning) | ئەپەندىلىرىمنىڭ (ependilirimning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىمنى (ependimni) | ئەپەندىلىرىمنى (ependilirimni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىمگە (ependimge) | ئەپەندىلىرىمگە (ependilirimge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىمدە (ependimde) | ئەپەندىلىرىمدە (ependilirimde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىمدىن (ependimdin) | ئەپەندىلىرىمدىن (ependilirimdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىمدىكى (ependimdiki) | ئەپەندىلىرىمدىكى (ependilirimdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىمگىچە (ependimgiche) | ئەپەندىلىرىمگىچە (ependilirimgiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىمدەك (ependimdek) | ئەپەندىلىرىمدەك (ependilirimdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىمچىلىك (ependimchilik) or ئەپەندىمچە (ependimche) | ئەپەندىلىرىمچىلىك (ependilirimchilik) or ئەپەندىلىرىمچە (ependilirimche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىمنىڭكى (ependimningki) | ئەپەندىلىرىمنىڭكى (ependilirimningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
1st person plural (our) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | ئەپەندىمىز (ependimiz) | ئەپەندىلىرىمىز (ependilirimiz) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىمىزنىڭ (ependimizning) | ئەپەندىلىرىمىزنىڭ (ependilirimizning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىمىزنى (ependimizni) | ئەپەندىلىرىمىزنى (ependilirimizni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىمىزگە (ependimizge) | ئەپەندىلىرىمىزگە (ependilirimizge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىمىزدە (ependimizde) | ئەپەندىلىرىمىزدە (ependilirimizde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىمىزدىن (ependimizdin) | ئەپەندىلىرىمىزدىن (ependilirimizdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىمىزدىكى (ependimizdiki) | ئەپەندىلىرىمىزدىكى (ependilirimizdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىمىزگىچە (ependimizgiche) | ئەپەندىلىرىمىزگىچە (ependilirimizgiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىمىزدەك (ependimizdek) | ئەپەندىلىرىمىزدەك (ependilirimizdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىمىزچىلىك (ependimizchilik) or ئەپەندىمىزچە (ependimizche) | ئەپەندىلىرىمىزچىلىك (ependilirimizchilik) or ئەپەندىلىرىمىزچە (ependilirimizche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىمىزنىڭكى (ependimizningki) | ئەپەندىلىرىمىزنىڭكى (ependilirimizningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson singular ordinary (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | ئەپەندىڭ (epending) | ئەپەندىلىرىڭ (ependiliring) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىڭنىڭ (ependingning) | ئەپەندىلىرىڭنىڭ (ependiliringning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىڭنى (ependingni) | ئەپەندىلىرىڭنى (ependiliringni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىڭگە (ependingge) | ئەپەندىلىرىڭگە (ependiliringge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىڭدە (ependingde) | ئەپەندىلىرىڭدە (ependiliringde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىڭدىن (ependingdin) | ئەپەندىلىرىڭدىن (ependiliringdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىڭدىكى (ependingdiki) | ئەپەندىلىرىڭدىكى (ependiliringdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىڭگىچە (ependinggiche) | ئەپەندىلىرىڭگىچە (ependiliringgiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىڭدەك (ependingdek) | ئەپەندىلىرىڭدەك (ependiliringdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىڭچىلىك (ependingchilik) or ئەپەندىڭچە (ependingche) | ئەپەندىلىرىڭچىلىك (ependiliringchilik) or ئەپەندىلىرىڭچە (ependiliringche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىڭنىڭكى (ependingningki) | ئەپەندىلىرىڭنىڭكى (ependiliringningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson plural ordinary (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | ئەپەندىڭلار (ependinglar) | ئەپەندىلىرىڭلار (ependiliringlar) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىڭلارنىڭ (ependinglarning) | ئەپەندىلىرىڭلارنىڭ (ependiliringlarning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىڭلارنى (ependinglarni) | ئەپەندىلىرىڭلارنى (ependiliringlarni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىڭلارگە (ependinglarge) | ئەپەندىلىرىڭلارگە (ependiliringlarge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىڭلاردە (ependinglarde) | ئەپەندىلىرىڭلاردە (ependiliringlarde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىڭلاردىن (ependinglardin) | ئەپەندىلىرىڭلاردىن (ependiliringlardin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىڭلاردىكى (ependinglardiki) | ئەپەندىلىرىڭلاردىكى (ependiliringlardiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىڭلارگىچە (ependinglargiche) | ئەپەندىلىرىڭلارگىچە (ependiliringlargiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىڭلاردەك (ependinglardek) | ئەپەندىلىرىڭلاردەك (ependiliringlardek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىڭلارچىلىك (ependinglarchilik) or ئەپەندىڭلارچە (ependinglarche) | ئەپەندىلىرىڭلارچىلىك (ependiliringlarchilik) or ئەپەندىلىرىڭلارچە (ependiliringlarche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىڭلارنىڭكى (ependinglarningki) | ئەپەندىلىرىڭلارنىڭكى (ependiliringlarningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson singular refined (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | ئەپەندىڭىز (ependi'ngiz) | ئەپەندىلىرىڭىز (ependiliri'ngiz) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىڭىزنىڭ (ependi'ngizning) | ئەپەندىلىرىڭىزنىڭ (ependiliri'ngizning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىڭىزنى (ependi'ngizni) | ئەپەندىلىرىڭىزنى (ependiliri'ngizni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىڭىزگە (ependi'ngizge) | ئەپەندىلىرىڭىزگە (ependiliri'ngizge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىڭىزدە (ependi'ngizde) | ئەپەندىلىرىڭىزدە (ependiliri'ngizde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىڭىزدىن (ependi'ngizdin) | ئەپەندىلىرىڭىزدىن (ependiliri'ngizdin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىڭىزدىكى (ependi'ngizdiki) | ئەپەندىلىرىڭىزدىكى (ependiliri'ngizdiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىڭىزگىچە (ependi'ngizgiche) | ئەپەندىلىرىڭىزگىچە (ependiliri'ngizgiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىڭىزدەك (ependi'ngizdek) | ئەپەندىلىرىڭىزدەك (ependiliri'ngizdek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىڭىزچىلىك (ependi'ngizchilik) or ئەپەندىڭىزچە (ependi'ngizche) | ئەپەندىلىرىڭىزچىلىك (ependiliri'ngizchilik) or ئەپەندىلىرىڭىزچە (ependiliri'ngizche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىڭىزنىڭكى (ependi'ngizningki) | ئەپەندىلىرىڭىزنىڭكى (ependiliri'ngizningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson plural refined (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | ئەپەندىڭىزلار (ependi'ngizlar) | ئەپەندىلىرىڭىزلار (ependiliri'ngizlar) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىڭىزلارنىڭ (ependi'ngizlarning) | ئەپەندىلىرىڭىزلارنىڭ (ependiliri'ngizlarning) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىڭىزلارنى (ependi'ngizlarni) | ئەپەندىلىرىڭىزلارنى (ependiliri'ngizlarni) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىڭىزلارگە (ependi'ngizlarge) | ئەپەندىلىرىڭىزلارگە (ependiliri'ngizlarge) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىڭىزلاردە (ependi'ngizlarde) | ئەپەندىلىرىڭىزلاردە (ependiliri'ngizlarde) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىڭىزلاردىن (ependi'ngizlardin) | ئەپەندىلىرىڭىزلاردىن (ependiliri'ngizlardin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىڭىزلاردىكى (ependi'ngizlardiki) | ئەپەندىلىرىڭىزلاردىكى (ependiliri'ngizlardiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىڭىزلارگىچە (ependi'ngizlargiche) | ئەپەندىلىرىڭىزلارگىچە (ependiliri'ngizlargiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىڭىزلاردەك (ependi'ngizlardek) | ئەپەندىلىرىڭىزلاردەك (ependiliri'ngizlardek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىڭىزلارچىلىك (ependi'ngizlarchilik) or ئەپەندىڭىزلارچە (ependi'ngizlarche) | ئەپەندىلىرىڭىزلارچىلىك (ependiliri'ngizlarchilik) or ئەپەندىلىرىڭىزلارچە (ependiliri'ngizlarche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىڭىزلارنىڭكى (ependi'ngizlarningki) | ئەپەندىلىرىڭىزلارنىڭكى (ependiliri'ngizlarningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
2ndperson singular & plural respectful (your) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | ئەپەندىلىرى (ependiliri) | ئەپەندىلىرى (ependiliri) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىلىرىنىڭ (ependilirining) | ئەپەندىلىرىنىڭ (ependilirining) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىلىرىنى (ependilirini) | ئەپەندىلىرىنى (ependilirini) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىلىرىگە (ependilirige) | ئەپەندىلىرىگە (ependilirige) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىلىرىدە (ependiliride) | ئەپەندىلىرىدە (ependiliride) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىلىرىدىن (ependiliridin) | ئەپەندىلىرىدىن (ependiliridin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىلىرىدىكى (ependiliridiki) | ئەپەندىلىرىدىكى (ependiliridiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىلىرىگىچە (ependilirigiche) | ئەپەندىلىرىگىچە (ependilirigiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىلىرىدەك (ependiliridek) | ئەپەندىلىرىدەك (ependiliridek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىلىرىچىلىك (ependilirichilik) or ئەپەندىلىرىچە (ependiliriche) | ئەپەندىلىرىچىلىك (ependilirichilik) or ئەپەندىلىرىچە (ependiliriche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىلىرىنىڭكى (ependiliriningki) | ئەپەندىلىرىنىڭكى (ependiliriningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
3rd person (his, her, its, their) | singular | plural | ||||||||||||||||||||||||||||||||
nominative | ئەپەندىسى (ependisi) | ئەپەندىلىرى (ependiliri) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
genitive | ئەپەندىسىنىڭ (ependisining) | ئەپەندىلىرىنىڭ (ependilirining) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
accusative | ئەپەندىسىنى (ependisini) | ئەپەندىلىرىنى (ependilirini) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
dative | ئەپەندىسىگە (ependisige) | ئەپەندىلىرىگە (ependilirige) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative | ئەپەندىسىدە (ependiside) | ئەپەندىلىرىدە (ependiliride) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
ablative | ئەپەندىسىدىن (ependisidin) | ئەپەندىلىرىدىن (ependiliridin) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
locative-qualitative | ئەپەندىسىدىكى (ependisidiki) | ئەپەندىلىرىدىكى (ependiliridiki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of locative-qualitative form
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||
limitative | ئەپەندىسىگىچە (ependisigiche) | ئەپەندىلىرىگىچە (ependilirigiche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
similative | ئەپەندىسىدەك (ependisidek) | ئەپەندىلىرىدەك (ependiliridek) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
equative | ئەپەندىسىچىلىك (ependisichilik) or ئەپەندىسىچە (ependisiche) | ئەپەندىلىرىچىلىك (ependilirichilik) or ئەپەندىلىرىچە (ependiliriche) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
representative | ئەپەندىسىنىڭكى (ependisiningki) | ئەپەندىلىرىنىڭكى (ependiliriningki) | ||||||||||||||||||||||||||||||||
Declension of representative form
|
Further reading
[edit]- Schwarz, Henry G. (1992) An Uyghur-English Dictionary (East Asian Research Aids & Translations; 3), Bellingham, Washington: Center for East Asian Studies, Western Washington University, →ISBN