քուրմ

Armenian

Etymology

From Old Armenian քուրմ (kʻurm); see it for more.

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /kʰuɾm/, [kʰuɾm]
• (Western Armenian) IPA^(key): /kuɾm/, [kʰuɾm]

Noun

քուրմ • (kʻurm)

1. pagan priest

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	քուրմ (kʻurm)	քրմեր (kʻrmer)
dative	քրմի (kʻrmi)	քրմերի (kʻrmeri)
ablative	քրմից (kʻrmicʻ)	քրմերից (kʻrmericʻ)
instrumental	քրմով (kʻrmov)	քրմերով (kʻrmerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	քուրմը/քուրմն (kʻurmə/kʻurmn)	քրմերը/քրմերն (kʻrmerə/kʻrmern)
dative	քրմին (kʻrmin)	քրմերին (kʻrmerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	քուրմս (kʻurms)	քրմերս (kʻrmers)
dative	քրմիս (kʻrmis)	քրմերիս (kʻrmeris)
ablative	քրմիցս (kʻrmicʻs)	քրմերիցս (kʻrmericʻs)
instrumental	քրմովս (kʻrmovs)	քրմերովս (kʻrmerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	քուրմդ (kʻurmd)	քրմերդ (kʻrmerd)
dative	քրմիդ (kʻrmid)	քրմերիդ (kʻrmerid)
ablative	քրմիցդ (kʻrmicʻd)	քրմերիցդ (kʻrmericʻd)
instrumental	քրմովդ (kʻrmovd)	քրմերովդ (kʻrmerovd)
locative	—	—

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	քուրմ (kʻurm)	քուրմեր (kʻurmer)
dative	քուրմի (kʻurmi)	քուրմերի (kʻurmeri)
ablative	քուրմից (kʻurmicʻ)	քուրմերից (kʻurmericʻ)
instrumental	քուրմով (kʻurmov)	քուրմերով (kʻurmerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	քուրմը/քուրմն (kʻurmə/kʻurmn)	քուրմերը/քուրմերն (kʻurmerə/kʻurmern)
dative	քուրմին (kʻurmin)	քուրմերին (kʻurmerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	քուրմս (kʻurms)	քուրմերս (kʻurmers)
dative	քուրմիս (kʻurmis)	քուրմերիս (kʻurmeris)
ablative	քուրմիցս (kʻurmicʻs)	քուրմերիցս (kʻurmericʻs)
instrumental	քուրմովս (kʻurmovs)	քուրմերովս (kʻurmerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	քուրմդ (kʻurmd)	քուրմերդ (kʻurmerd)
dative	քուրմիդ (kʻurmid)	քուրմերիդ (kʻurmerid)
ablative	քուրմիցդ (kʻurmicʻd)	քուրմերիցդ (kʻurmericʻd)
instrumental	քուրմովդ (kʻurmovd)	քուրմերովդ (kʻurmerovd)
locative	—	—

Old Armenian

Etymology

From Classical Syriac ܟܘܡܪܐ (kūmrāʾ, “priest”).

Noun

քուրմ • (kʻurm)

1. pagan priest
   • 5th century, Agatʻangełos, Patmutʻiwn Hayocʻ [History of the Armenians] 778:

     Նախ դիպեալ ի ճանապարհի երազացոյց երազահան պաշտաման Տրի դից, դպրի գիտութեան քրմաց, անուանեալ Դիւան գրչի Որմզդի, ուսման ճարտարութեան մեհեան

     Nax dipeal i čanaparhi erazacʻoycʻ erazahan paštaman Tri dicʻ, dpri gitutʻean kʻrmacʻ, anuaneal Diwan grčʻi Ormzdi, usman čartarutʻean mehean

     • Translation by R. W. Thomson

       On the road he first came across the shrine of the god Tir, the interpreter of dreams, the scribe of pagan learning, who was called the secretary of Ormizd, a temple of learned instruction.

   • 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).10.2–3:

     Է թռչուն ինչ ի հնդիկս, որ կոչի փիւնիքս։ Ըստ հինգհարիւր ամին գայ ի ծառսն Լիբանանու եւ լնու զերկոսին թեւսն իւր խնկաւք. եւ երթայ ազդ առնէ քրմին Արեգ քաղաքի ի յամսեան պայեմոդի կամ ի փարմոդի, այսինքն արեգ կամ ի կանխոց։

     Ē tʻṙčʻun inčʻ i hndiks, or kočʻi pʻiwnikʻs. Əst hinghariwr amin gay i caṙsn Libananu ew lnu zerkosin tʻewsn iwr xnkawkʻ. ew ertʻay azd aṙnē kʻrmin Areg kʻałakʻi i yamsean payemodi kam i pʻarmodi, aysinkʻn areg kam i kanxocʻ.

     • Translation by Gohar Muradyan

       There is a bird in India called phoenix. Every five hundred years it comes to the trees of Lebanon and fills both its wings with incense, and goes to inform the priest of Heliopolis, in the month Phamenoth or Pharmuthi, that is Areg or the preceding months [i.e. Meheki].

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	քուրմ (kʻurm)	քուրմք (kʻurmkʻ)
genitive	քրմի (kʻrmi)	քրմաց (kʻrmacʻ)
dative	քրմի (kʻrmi)	քրմաց (kʻrmacʻ)
accusative	քուրմ (kʻurm)	քուրմս (kʻurms)
ablative	քրմէ (kʻrmē)	քրմաց (kʻrmacʻ)
instrumental	քրմաւ (kʻrmaw)	քրմաւք = քրմօք (kʻrmawkʻ = kʻrmōkʻ)
locative	քրմի (kʻrmi)	քուրմս (kʻurms)

Derived terms

• քրմաժողով (kʻrmažołov)
• քրմակին (kʻrmakin)
• քրմանամ (kʻrmanam)
• քրմանոյշ (kʻrmanoyš)
• քրմապետ (kʻrmapet)
• քրմորդի (kʻrmordi)
• քրմութիւն (kʻrmutʻiwn)
• քրմուհի (kʻrmuhi)
• քրմուհութիւն (kʻrmuhutʻiwn)
• քրմունք (kʻrmunkʻ)

Descendants

• Armenian: քուրմ (kʻurm)
• Georgian: ქურუმი (kurumi)

Further reading

• Petrosean, Matatʻeay (1879) “քուրմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “քուրմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “քուրմ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press