քանի
Armenian
[edit]Etymology
[edit]Inherited from Old Armenian քանի (kʻani).
Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /kʰɑˈni/, [kʰɑní]
- (Western Armenian) IPA(key): /kɑˈni/, [kʰɑní]
Adverb
[edit]քանի • (kʻani)
- how many?
- քանի անգամ ― kʻani angam ― more than once, a few times, many
- քանի ասես ― kʻani ases ― however many you'd like, many
- քանի գլխանի ― kʻani glxani ― courageous, brave
- քանի՞ գլուխ ունես (ունի) ― kʻani? glux unes (uni) ― how dare you?
- քանի գնում է / քանի գնա / քանի գնաց ― kʻani gnum ē / kʻani gna / kʻani gnacʻ ― gradually, the more...the more
- քանի դեռ ― kʻani deṙ ― as long as, still
- քանի ժամանակ է ― kʻani žamanak ē ― how long has it been?; long ago
- քանի՞ մեկ ― kʻani? mek ― how many times?
- քանի մը ― kʻani mə ― (Western Armenian) see մի քանի
- քանի մի ― kʻani mi ― see մի քանի
- քանի որ ― kʻani or ― 1) considering that; 2) as long as; 3) because, since
- քանի տարի է ― kʻani tari ē ― much time has passed, long ago
- քանի քանի ― kʻani kʻani ― many, innumerable
- քանի՜ քանիսը ― kʻani! kʻanisə ― many (people)
- քանի քանի անգամ ― kʻani kʻani angam ― many times
- էս քանի որս ― ēs kʻani ors ― (dialectal) soon, in the next few days
- մեկ քանի ― mek kʻani ― see մի քանի
- մի քանի ― mi kʻani ― a few, several
- մի քանի անգամ ― mi kʻani angam ― a few times
- Քանի՞ մատ ես տեսնում: ― Kʻani? mat es tesnum: ― How many fingers do you see?
- as long as
- քանի կա ― kʻani ka ― as long as there is
Derived terms
[edit]- մի քանի (mi kʻani)
- քանի որ (kʻani or)
- քանի տարեկան ես (kʻani tarekan es)
- քանի տարեկան եք (kʻani tarekan ekʻ)
Old Armenian
[edit]Etymology
[edit]From քան (kʻan).
Pronoun
[edit]քանի • (kʻani)
- (interrogative) how much? how many?
- քանի՞ անգամ ― kʻani? angam ― how many times?
- քանի՛ առաւել, քանի՛ եւս ― kʻaní aṙawel, kʻaní ews ― how much more! with still more reason!
- քանի՞ ամաց է ― kʻani? amacʻ ē ― how old is he?
- քանի՞ ժամանակք են ― kʻani? žamanakkʻ en ― how long is it?
- քանի՛ մարտ պատերազմի մղեցաք ― kʻaní mart paterazmi młecʻakʻ ― how often have we fought!
- ի քանի՞ աւուրս ― i kʻani? awurs ― in how many days?
- ի քանի՞սն ամսոյն ― i kʻani?sn amsoyn ― on what day of the mouth?
- քանի՞ ինչ պարտիս ― kʻani? inčʻ partis ― how much do you owe?
- քանի՞ գնոյ/քանո՞յ վաճառեցեր ― kʻani? gnoy/kʻano?y vačaṙecʻer ― how much did you sell it for? at what price did you sell it?
- քանո՞յ գնեցեր ― kʻano?y gnecʻer ― how much did you give for it? at what price did you buy it?
- քանի մի ― kʻani mi ― some
- աւուրս քանի մի ― awurs kʻani mi ― some days
- քանի՛ քանի՛ ― kʻaní kʻaní ― how! how much! how often! how many times!
- քանի՛ գեղեցկացար եւ քանի՛ քաղցրացար ― kʻaní gełecʻkacʻar ew kʻaní kʻałcʻracʻar ― how fair and how pleasant art thou!
- քանի՛ գեղեցիկ է առաքինութիւն ― kʻaní gełecʻik ē aṙakʻinutʻiwn ― how lovely is virtue!
- ո՛հ, քանի վեհ է հայրենասիրութիւն ― óh, kʻani veh ē hayrenasirutʻiwn ― how sublime is patriotism!
- քանի՞ օրինակ ― kʻani? ōrinak ― in how many manners or ways?
Declension
[edit]| singular | plural | |
|---|---|---|
| nominative | քանի (kʻani) | քանիք (kʻanikʻ) |
| genitive | քանւոյ (kʻanwoy) | քանեաց (kʻaneacʻ) |
| dative | քանւոյ (kʻanwoy) | քանեաց (kʻaneacʻ) |
| accusative | քանի (kʻani) | քանիս (kʻanis) |
| ablative | քանւոյ (kʻanwoy) | քանեաց (kʻaneacʻ) |
| instrumental | քանեաւ (kʻaneaw) | քանեաւք = քանեօք (kʻaneawkʻ = kʻaneōkʻ) |
| locative | քանի (kʻani) | քանիս (kʻanis) |
the genitive/dative/ablative can also be քանոյ (kʻanoy)
Derived terms
[edit]- քանիութիւն (kʻaniutʻiwn)
- քանիպատիկ (kʻanipatik)
- քանիօրինակ (kʻaniōrinak)
Descendants
[edit]References
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “քանի”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Ačaṙean, Hračʻeay (1971–1979) “քան”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, Yerevan: University Press
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “քանի”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy