վատեմ
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]- վատիմ (vatim)
Etymology
[edit]From վատ (vat).
Verb
[edit]վատեմ • (vatem)
- to become weak (especially of eyesight)
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).1.1–3:[1]
- Որպէս բարոյախաւսն ասէ, յորժամ ծերասցի եւ վատիցի (var. վատիցէ, վատնիցի) յերկոցունց աչացն, եւ չկարէ տեսանել զլոյսն արեգական, զի՞նչ հնարեսցի իւր գեղեցիկ բնութեամբ։
- Orpēs baroyaxawsn asē, yoržam cerascʻi ew vaticʻi (var. vaticʻē, vatnicʻi) yerkocʻuncʻ ačʻacʻn, ew čʻkarē tesanel zloysn aregakan, zi?nčʻ hnarescʻi iwr gełecʻik bnutʻeamb.
- Translation by Gohar Muradyan
- As Physiologus says, When it grows old and becomes weak in both eyes and cannot see the sunlight, to what trick does it resort by its nice nature?
- Որպէս բարոյախաւսն ասէ, յորժամ ծերասցի եւ վատիցի (var. վատիցէ, վատնիցի) յերկոցունց աչացն, եւ չկարէ տեսանել զլոյսն արեգական, զի՞նչ հնարեսցի իւր գեղեցիկ բնութեամբ։
Conjugation
[edit]active
| infinitive | վատել (vatel) | participle | վատեցեալ, վատեալ (vatecʻeal, vateal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | վատեց- (vatecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վատեմ (vatem) | վատես (vates) | վատէ (vatē) | վատեմք (vatemkʻ) | վատէք (vatēkʻ) | վատեն (vaten) | |
| imperfect | վատէի, վատեի* (vatēi, vatei*) | վատէիր, վատեիր* (vatēir, vateir*) | վատէր (vatēr) | վատէաք, վատեաք* (vatēakʻ, vateakʻ*) | վատէիք, վատեիք* (vatēikʻ, vateikʻ*) | վատէին, վատեին* (vatēin, vatein*) | |
| aorist | վատեցի (vatecʻi) | վատեցեր (vatecʻer) | վատեաց (vateacʻ) | վատեցաք (vatecʻakʻ) | վատեցէք, վատեցիք (vatecʻēkʻ, vatecʻikʻ) | վատեցին (vatecʻin) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | վատիցեմ (vaticʻem) | վատիցես (vaticʻes) | վատիցէ (vaticʻē) | վատիցեմք (vaticʻemkʻ) | վատիցէք (vaticʻēkʻ) | վատիցեն (vaticʻen) | |
| aorist | վատեցից (vatecʻicʻ) | վատեսցես (vatescʻes) | վատեսցէ (vatescʻē) | վատեսցուք (vatescʻukʻ) | վատեսջիք (vatesǰikʻ) | վատեսցեն (vatescʻen) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | վատեա՛ (vateá) | — | — | վատեցէ՛ք (vatecʻḗkʻ) | — | |
| cohortative | — | վատեսջի՛ր (vatesǰír) | — | — | վատեսջի՛ք (vatesǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ վատեր (mí vater) | — | — | մի՛ վատէք (mí vatēkʻ) | — | |
| *rare | |||||||
References
[edit]- ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)[1], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 86, 141
Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “վատեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “վատեմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy