սուրսաթ
Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]- սուրուսաթ (surusatʻ)
Etymology
[edit]Pronunciation
[edit]- (Eastern Armenian) IPA(key): /suɾˈsɑtʰ/, [suɾsɑ́tʰ]
- (Western Armenian) IPA(key): /suɾˈsɑt/, [suɾsɑ́tʰ]
Noun
[edit]սուրսաթ • (sursatʻ)
- (historical or obsolete) sürsat
- 1634 – 1640, Grigor Daranałcʻi (Kamaxecʻi), Žamanakagrutʻiwn [Chronicle] :[1]
- Պատասխանի ետուն նմա եւ ասեն արքն այնոքիկ թէ՝ մեք եմք ի բնակչաց երկրիս գեղջկացիք եւ շինականք, նա՛ մեծ հարկապահանջութիւն է դրած ի վերաներս ամենայն երկրովք՝ սուրսաթ անուն եւ մեծաւ ստիպով կու պահանջեն ի մէնջ թէ՝ Սուլթան Մուրատն աստ է գալոց, եւ ահա՛ երեք անգամ կու լինի որ կառնեն, եւ խիստ դառն զրկանք է մեզ եւ զուլմ։
- Patasxani etun nma ew asen arkʻn aynokʻik tʻē, mekʻ emkʻ i bnakčʻacʻ erkris geġǰkacʻikʻ ew šinakankʻ, ná mec harkapahanǰutʻiwn ē drac i veraners amenayn erkrovkʻ, sursatʻ anun ew mecaw stipov ku pahanǰen i mēnǰ tʻē, Sultʻan Muratn ast ē galocʻ, ew ahá erekʻ angam ku lini or kaṙnen, ew xist daṙn zrkankʻ ē mez ew zulm.
- Պատասխանի ետուն նմա եւ ասեն արքն այնոքիկ թէ՝ մեք եմք ի բնակչաց երկրիս գեղջկացիք եւ շինականք, նա՛ մեծ հարկապահանջութիւն է դրած ի վերաներս ամենայն երկրովք՝ սուրսաթ անուն եւ մեծաւ ստիպով կու պահանջեն ի մէնջ թէ՝ Սուլթան Մուրատն աստ է գալոց, եւ ահա՛ երեք անգամ կու լինի որ կառնեն, եւ խիստ դառն զրկանք է մեզ եւ զուլմ։
- 1662, Aṙakʻel Dawrižecʻi, Girkʻ patmutʻeancʻ [Book of Histories] :
- […] թէ որքան ծանրաբեռն հարկապահանջութիւն եդեալ ի վերայ ժողովրդեանն եւ բռնութեամբ առին, նոյնպէս եւ զսուրուսաթն՝ որ զկնի զօրացն բերել տային, եւ թէ զօրքն՝ որ ի ձմեռն երիվարօքն իւրեանց ղշլաղ տային […]
- […] tʻē orkʻan canrabeṙn harkapahanǰutʻiwn edeal i veray žoġovrdeann ew bṙnutʻeamb aṙin, noynpēs ew zsurusatʻn, or zkni zōracʻn berel tayin, ew tʻē zōrkʻn, or i jmeṙn erivarōkʻn iwreancʻ ġšlaġ tayin […]
- […] թէ որքան ծանրաբեռն հարկապահանջութիւն եդեալ ի վերայ ժողովրդեանն եւ բռնութեամբ առին, նոյնպէս եւ զսուրուսաթն՝ որ զկնի զօրացն բերել տային, եւ թէ զօրքն՝ որ ի ձմեռն երիվարօքն իւրեանց ղշլաղ տային […]
Declension
[edit]| singular | plural | |||
|---|---|---|---|---|
| nominative | սուրսաթ (sursatʻ) | սուրսաթներ (sursatʻner) | ||
| dative | սուրսաթի (sursatʻi) | սուրսաթների (sursatʻneri) | ||
| ablative | սուրսաթից (sursatʻicʻ) | սուրսաթներից (sursatʻnericʻ) | ||
| instrumental | սուրսաթով (sursatʻov) | սուրսաթներով (sursatʻnerov) | ||
| locative | սուրսաթում (sursatʻum) | սուրսաթներում (sursatʻnerum) | ||
| definite forms | ||||
| nominative | սուրսաթը/սուրսաթն (sursatʻə/sursatʻn) | սուրսաթները/սուրսաթներն (sursatʻnerə/sursatʻnern) | ||
| dative | սուրսաթին (sursatʻin) | սուրսաթներին (sursatʻnerin) | ||
| 1st person possessive forms (my) | ||||
| nominative | սուրսաթս (sursatʻs) | սուրսաթներս (sursatʻners) | ||
| dative | սուրսաթիս (sursatʻis) | սուրսաթներիս (sursatʻneris) | ||
| ablative | սուրսաթիցս (sursatʻicʻs) | սուրսաթներիցս (sursatʻnericʻs) | ||
| instrumental | սուրսաթովս (sursatʻovs) | սուրսաթներովս (sursatʻnerovs) | ||
| locative | սուրսաթումս (sursatʻums) | սուրսաթներումս (sursatʻnerums) | ||
| 2nd person possessive forms (your) | ||||
| nominative | սուրսաթդ (sursatʻd) | սուրսաթներդ (sursatʻnerd) | ||
| dative | սուրսաթիդ (sursatʻid) | սուրսաթներիդ (sursatʻnerid) | ||
| ablative | սուրսաթիցդ (sursatʻicʻd) | սուրսաթներիցդ (sursatʻnericʻd) | ||
| instrumental | սուրսաթովդ (sursatʻovd) | սուրսաթներովդ (sursatʻnerovd) | ||
| locative | սուրսաթումդ (sursatʻumd) | սուրսաթներումդ (sursatʻnerumd) | ||
References
[edit]- ^ Grigor Daranałcʻi (1915) Mesrop Nšanean, editor, Žamanakagrutʻiwn Grigor Vardapeti Kamaxecʻwoy kam Daranałcʻwoy [Chronicle of Grigor Vardapet Kamaxecʻi or Daranałcʻi][1], Jerusalem: St. James Armenian Printing House, page 171
Further reading
[edit]- Ačaṙean, Hračʻeay (1979) “սուրսաթ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume IV, Yerevan: University Press, page 257a