հնարիմ
Old Armenian
[edit]Alternative forms
[edit]Etymology
[edit]From հնար (hnar).
Verb
[edit]հնարիմ • (hnarim)
- to invent, to devise, to conceive a project, to ponder
- 5th century, with changes and additions in later centuries, Baroyaxōs [Physiologus] Earliest recension (TR).1.1–3:[1]
- Որպէս բարոյախաւսն ասէ, յորժամ ծերասցի եւ վատիցի յերկոցունց աչացն, եւ չկարէ տեսանել զլոյսն արեգական, զի՞նչ հնարեսցի իւր գեղեցիկ բնութեամբ։
- Orpēs baroyaxawsn asē, yoržam cerascʻi ew vaticʻi yerkocʻuncʻ ačʻacʻn, ew čʻkarē tesanel zloysn aregakan, zi?nčʻ hnarescʻi iwr gełecʻik bnutʻeamb.
- Translation by Gohar Muradyan
- As Physiologus says, When it grows old and becomes weak in both eyes and cannot see the sunlight, to what trick does it resort by its nice nature?
- Որպէս բարոյախաւսն ասէ, յորժամ ծերասցի եւ վատիցի յերկոցունց աչացն, եւ չկարէ տեսանել զլոյսն արեգական, զի՞նչ հնարեսցի իւր գեղեցիկ բնութեամբ։
Conjugation
[edit]mediopassive
| infinitive | հնարել, հնարիլ* (hnarel, hnaril*) | participle | հնարեցեալ, հնարեալ (hnarecʻeal, hnareal) | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| causative | — | aorist stem | հնարեց- (hnarecʻ-) | ||||
| person | singular | plural | |||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | ||
| indicative | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հնարիմ (hnarim) | հնարիս (hnaris) | հնարի (hnari) | հնարիմք (hnarimkʻ) | հնարիք (hnarikʻ) | հնարին (hnarin) | |
| imperfect | հնարէի (hnarēi) | հնարէիր (hnarēir) | հնարէր, հնարիւր (hnarēr, hnariwr) | հնարէաք (hnarēakʻ) | հնարէիք (hnarēikʻ) | հնարէին (hnarēin) | |
| aorist | հնարեցայ (hnarecʻay) | հնարեցար (hnarecʻar) | հնարեցաւ (hnarecʻaw) | հնարեցաք (hnarecʻakʻ) | հնարեցայք (hnarecʻaykʻ) | հնարեցան (hnarecʻan) | |
| subjunctive | ես | դու | նա | մեք | դուք | նոքա | |
| present | հնարիցիմ (hnaricʻim) | հնարիցիս (hnaricʻis) | հնարիցի (hnaricʻi) | հնարիցիմք (hnaricʻimkʻ) | հնարիցիք (hnaricʻikʻ) | հնարիցին (hnaricʻin) | |
| aorist | հնարեցայց (hnarecʻaycʻ) | հնարեսցիս (hnarescʻis) | հնարեսցի (hnarescʻi) | հնարեսցուք (hnarescʻukʻ) | հնարեսջիք (hnaresǰikʻ) | հնարեսցին (hnarescʻin) | |
| imperatives | — | (դու) | — | — | (դուք) | — | |
| imperative | — | հնարեա՛ց (hnareácʻ) | — | — | հնարեցարո՛ւք (hnarecʻarúkʻ) | — | |
| cohortative | — | հնարեսջի՛ր (hnaresǰír) | — | — | հնարեսջի՛ք (hnaresǰíkʻ) | — | |
| prohibitive | — | մի՛ հնարիր (mí hnarir) | — | — | մի՛ հնարիք (mí hnarikʻ) | — | |
| *post-classical | |||||||
Descendants
[edit]- Armenian: հնարել (hnarel)
References
[edit]- ^ Muradyan, Gohar (2005) Physiologus: The Greek and Armenian Versions with a Study of Translation Technique (Hebrew University Armenian Studies; 6)[1], Leuven – Paris – Dudley: Peeters, pages 86, 141
Further reading
[edit]- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հնարիմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “հնարեմ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
- Petrosean, Matatʻeay (1879) “հնարիմ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy