կատակագուսան

Armenian

Etymology

Learned borrowing from Old Armenian կատակագուսան (katakagusan).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /kɑtɑkɑɡuˈsɑn/, [kɑtɑkɑɡusɑ́n]
• (Western Armenian) IPA^(key): /ɡɑdɑɡɑkuˈsɑn/, [ɡɑdɑɡɑkʰusɑ́n]

Noun

կատակագուսան • (katakagusan)

1. (historical) a comical actor in medieval Armenian professional secular theater, corresponding to Ancient Greek μῖμος (mîmos)

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	կատակագուսան (katakagusan)	կատակագուսաններ (katakagusanner)
dative	կատակագուսանի (katakagusani)	կատակագուսանների (katakagusanneri)
ablative	կատակագուսանից (katakagusanicʻ)	կատակագուսաններից (katakagusannericʻ)
instrumental	կատակագուսանով (katakagusanov)	կատակագուսաններով (katakagusannerov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	կատակագուսանը / կատակագուսանն (katakagusanə / katakagusann)	կատակագուսանները / կատակագուսաններն (katakagusannerə / katakagusannern)
dative	կատակագուսանին (katakagusanin)	կատակագուսաններին (katakagusannerin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	կատակագուսանս (katakagusans)	կատակագուսաններս (katakagusanners)
dative	կատակագուսանիս (katakagusanis)	կատակագուսաններիս (katakagusanneris)
ablative	կատակագուսանիցս (katakagusanicʻs)	կատակագուսաններիցս (katakagusannericʻs)
instrumental	կատակագուսանովս (katakagusanovs)	կատակագուսաններովս (katakagusannerovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	կատակագուսանդ (katakagusand)	կատակագուսաններդ (katakagusannerd)
dative	կատակագուսանիդ (katakagusanid)	կատակագուսաններիդ (katakagusannerid)
ablative	կատակագուսանիցդ (katakagusanicʻd)	կատակագուսաններիցդ (katakagusannericʻd)
instrumental	կատակագուսանովդ (katakagusanovd)	կատակագուսաններովդ (katakagusannerovd)
locative	—	—

References

• Hambarjumyan V. H. et al., editors (1979), “կատակագուսան”, in Haykakan sovetakan hanragitaran [Soviet Armenian Encyclopedia] (in Armenian), volume V, Yerevan: Haykakan sovetakan hanragitarani glxavor xmbagrutʻyun, page 284b

Old Armenian

Etymology

Usually considered an inner-Armenian formation as կատակ (katak) +‎ -ա- (-a-) +‎ գուսան (gusan), but since both constituents are of Iranian origin, Asatryan argues for the possibility of a whole borrowing from Middle Persian *kātak-gōsān with a subsequent reshaping in Armenian with the infix -ա- (-a-).

Noun

կատակագուսան • (katakagusan)

1. comic mime, comic gusan
   • 6th century, Philo of Alexandria :

     Որպէս կատակագուսանք յերկբայեն՝ յորս արժանն է յապաղել […]

     Orpēs katakagusankʻ yerkbayen, yors aržann ē yapałel […]

     (please add an English translation of this quotation)

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	կատակագուսան (katakagusan)	կատակագուսանք (katakagusankʻ)
genitive	կատակագուսանի (katakagusani)	կատակագուսանաց (katakagusanacʻ)
dative	կատակագուսանի (katakagusani)	կատակագուսանաց (katakagusanacʻ)
accusative	կատակագուսան (katakagusan)	կատակագուսանս (katakagusans)
ablative	կատակագուսանէ (katakagusanē)	կատակագուսանաց (katakagusanacʻ)
instrumental	կատակագուսանաւ (katakagusanaw)	կատակագուսանաւք = կատակագուսանօք (katakagusanawkʻ = katakagusanōkʻ)
locative	կատակագուսանի (katakagusani)	կատակագուսանս (katakagusans)

Nor baṙgirkʿ haykazean lezui claims i-a declension for the word, but it does not give attestations for the oblique cases.

Descendants

• → Armenian: կատակագուսան (katakagusan) (learned)

References

• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836) “կատակագուսան”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), volume I, Venice: S. Lazarus Armenian Academy, page 1060a
• Ačaṙean, Hračʻeay (1971) “գուսան”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume I, Yerevan: University Press, page 598a
• Asatrjan, G. S. (2013) “Парфянское gōsān [Parthian gōsān]”, in С. Р. Тохтасьев, П. Б. Лурье, editors, Commentationes Iranicae. Сборник статей к 90-летию Владимира Ароновича Лившица‎^[1] (in Russian), Saint Petersburg: Nestor-Istoriya, →ISBN, page 103 of 102–105