լիրբ

Armenian

Etymology

From Old Armenian լիրբ (lirb).

Pronunciation

• (Eastern Armenian) IPA^(key): /liɾpʰ/, [liɾpʰ]
  • (Eastern Armenian, colloquial) IPA^(key): /lirpʰ/, [lirpʰ]
• (Western Armenian) IPA^(key): /liɾp/, [liɾpʰ]

Adjective

լիրբ • (lirb) (superlative ամենալիրբ) (derogatory, offensive)

1. impudent, brazen
2. depraved, debauched
3. promiscuous, lascivious, lecherous

Declension

nominalized, i-type (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	լիրբ (lirb)	լրբեր (lrber)
dative	լրբի (lrbi)	լրբերի (lrberi)
ablative	լրբից (lrbicʻ)	լրբերից (lrbericʻ)
instrumental	լրբով (lrbov)	լրբերով (lrberov)
locative	լրբում (lrbum)	լրբերում (lrberum)
	definite forms
nominative	լիրբը/լիրբն (lirbə/lirbn)	լրբերը/լրբերն (lrberə/lrbern)
dative	լրբին (lrbin)	լրբերին (lrberin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	լիրբս (lirbs)	լրբերս (lrbers)
dative	լրբիս (lrbis)	լրբերիս (lrberis)
ablative	լրբիցս (lrbicʻs)	լրբերիցս (lrbericʻs)
instrumental	լրբովս (lrbovs)	լրբերովս (lrberovs)
locative	լրբումս (lrbums)	լրբերումս (lrberums)
	2nd person possessive forms (your)
nominative	լիրբդ (lirbd)	լրբերդ (lrberd)
dative	լրբիդ (lrbid)	լրբերիդ (lrberid)
ablative	լրբիցդ (lrbicʻd)	լրբերիցդ (lrbericʻd)
instrumental	լրբովդ (lrbovd)	լրբերովդ (lrberovd)
locative	լրբումդ (lrbumd)	լրբերումդ (lrberumd)

Noun

լիրբ • (lirb) (derogatory, offensive)

1. impudent, brazen, depraved, debauched, promiscuous, lascivious or lecherous person (usually a woman)

Declension

i-type, animate (Eastern Armenian)

	singular	plural
nominative	լիրբ (lirb)	լրբեր (lrber)
dative	լրբի (lrbi)	լրբերի (lrberi)
ablative	լրբից (lrbicʻ)	լրբերից (lrbericʻ)
instrumental	լրբով (lrbov)	լրբերով (lrberov)
locative	—	—
	definite forms
nominative	լիրբը/լիրբն (lirbə/lirbn)	լրբերը/լրբերն (lrberə/lrbern)
dative	լրբին (lrbin)	լրբերին (lrberin)
	1st person possessive forms (my)
nominative	լիրբս (lirbs)	լրբերս (lrbers)
dative	լրբիս (lrbis)	լրբերիս (lrberis)
ablative	լրբիցս (lrbicʻs)	լրբերիցս (lrbericʻs)
instrumental	լրբովս (lrbovs)	լրբերովս (lrberovs)
locative	—	—
	2nd person possessive forms (your)
nominative	լիրբդ (lirbd)	լրբերդ (lrberd)
dative	լրբիդ (lrbid)	լրբերիդ (lrberid)
ablative	լրբիցդ (lrbicʻd)	լրբերիցդ (lrbericʻd)
instrumental	լրբովդ (lrbovd)	լրբերովդ (lrberovd)
locative	—	—

Derived terms

• լրբուշկա (lrbuška)

Descendants

• → Georgian: ლირფი (lirpi)

Old Armenian

Etymology

Probably from Proto-Indo-European *(s)libʰ-reh₂, and cognate with Proto-Germanic *slipraz (“smooth; slippery”), Ancient Greek ὀλιβρός (olibrós, “slippery”), though the cognates point to a *-b-, not *-bʰ-.

Adjective

լիրբ • (lirb)

1. impudent, brazen

   Synonyms: անամօթ (anamōtʻ), անպատկառ (anpatkaṙ), լպիրշ (lpirš), ժպիրհ (žpirh)

   • 5th century, Bible, Proverbs 25.23:

     Հողմ հիւսիսոյ զամպս յարուցանէ, եւ երեսք լիրբք զլեզու գրգռեն:

     Hołm hiwsisoy zamps yarucʻanē, ew ereskʻ lirbkʻ zlezu grgṙen:

     The north wind raises clouds; so an impudent face provokes the tongue.

   • 5th century, John Chrysostom, Commentary on Matthew :

     Եւ ո՛չ որպէս բազումք յանամօթից և ի լրբաց, որք և ո՛չ սակաւ ինչ ի նորա ուղղութեանցն՝ զոր գործեաց՝ գործիցեն, և եթէ տեսանիցեն զայլս ի բարիս և զանձինս սակաւ ինչ ի տրտմութեան, բազում հայհոյութեամբք կորուսանեն զոգիս։

     Ew óčʻ orpēs bazumkʻ yanamōtʻicʻ ew i lrbacʻ, orkʻ ew óčʻ sakaw inčʻ i nora ułłutʻeancʻn, zor gorceacʻ, gorcicʻen, ew etʻē tesanicʻen zayls i baris ew zanjins sakaw inčʻ i trtmutʻean, bazum hayhoyutʻeambkʻ korusanen zogis.

Declension

i-a-type

	singular	plural
nominative	լիրբ (lirb)	լիրբք (lirbkʻ)
genitive	լրբի (lrbi)	լրբաց (lrbacʻ)
dative	լրբի (lrbi)	լրբաց (lrbacʻ)
accusative	լիրբ (lirb)	լիրբս (lirbs)
ablative	լրբէ (lrbē)	լրբաց (lrbacʻ)
instrumental	լրբաւ (lrbaw)	լրբաւք = լրբօք (lrbawkʻ = lrbōkʻ)
locative	լրբի (lrbi)	լիրբս (lirbs)

Derived terms

• ամենալիրբ (amenalirb)
• լրբաբանական (lrbabanakan)
• լրբաբանութիւն (lrbabanutʻiwn)
• լրբաբար (lrbabar)
• լրբագոյն (lrbagoyn)
• լրբախօս (lrbaxōs)
• լրբանք (lrbankʻ)
• լրբենամ (lrbenam)
• լրբենի (lrbeni)
• լրբիմ (lrbim)
• լրբին (lrbin)
• լրբութիւն (lrbutʻiwn)

Descendants

• Armenian: լիրբ (lirb)
  • → Georgian: ლირფი (lirpi)
• → Old Georgian: ლირბი (lirbi)

Further reading

• Awetikʻean, G., Siwrmēlean, X., Awgerean, M. (1836–1837) “լիրբ”, in Nor baṙgirkʻ haykazean lezui [New Dictionary of the Armenian Language] (in Old Armenian), Venice: S. Lazarus Armenian Academy
• Ačaṙean, Hračʻeay (1973) “լիրբ”, in Hayerēn armatakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), 2nd edition, a reprint of the original 1926–1935 seven-volume edition, volume II, Yerevan: University Press, pages 286–287
• J̌ahukyan, Geworg (2010) “լիրբ”, in Vahan Sargsyan, editor, Hayeren stugabanakan baṙaran [Armenian Etymological Dictionary] (in Armenian), Yerevan: Asoghik, page 298a
• Lamberterie, Charles de (1990) Les Adjectifs grecs en -υς (Bibliothèque des Cahiers de l'institut de linguistique de Louvain; 54), volume I, Louvain-La-Neuve: Peeters, pages 520–522
• Olsen, Birgit Anette (1999) The noun in Biblical Armenian: origin and word-formation: with special emphasis on the Indo-European heritage (Trends in linguistics. Studies and monographs; 119), Berlin, New York: Mouton de Gruyter, page 190
• Solta, G. R. (1960) Die Stellung des Armenischen im Kreise der indogermanischen Sprachen (Studien zur armenischen Geschichte; 9)‎^[1] (in German), Vienna: Mekhitarist Press, pages 226–228, 494–495
• Petrosean, Matatʻeay (1879) “լիրբ”, in Nor Baṙagirkʻ Hay-Angliarēn [New Dictionary Armenian–English], Venice: S. Lazarus Armenian Academy